ونىڭ سەبەبى، «انتيۆاكسەرلەردىڭ» قۇراستىرعان «ەرتەگىسى» بولاتىن.  ءبىرى ۆاكسينا سالدارىنان ەرتە ءولىم قۇشامىن، ەكىنشىسى بالامنىڭ دەنساۋلىعىن قۇرتامىن دەپ داۋرىققانى جاسىرىن ەمەس. الايدا، بۇل قاتاردا «دەننىڭ ساۋلىعى-باستى قاعيدا» دەگەندى جەلەۋ ەتكەندەردە جوق ەمەس. وعان دالەل، 15-قاراشادان باستاپ بارلىعى 7439 ادام «كوميرناتي» ۆاكسيناسىنىڭ ءبىرىنشى بولىگىن العان.  ونىڭ ىشىندە، 6075ء-ى 12 مەن 18 جاس ارالىعىنداعى  جاسوسپىرىمدەر، 336 جۇكتى جانە 1028ء-ى لاكتاسيا كەزەڭىندە ايەلدەر بار.

دەگەنمەن، ءالى كۇنگە جۇرتتىڭ، ناقتىلاساق، اتا-انالاردىڭ  كوكەيىندەگى سۇراقتار سەيىلمەدى. سونىڭ ءبىرقاتارىنا، الماتى وبلىسى سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتىنڭ باسشىسى ەرعالي سىدىمانوۆ بالاسىنىڭ ومىرىنە الاڭداعان جانداردىڭ جولداعان سۇراقتارىنا جاۋاپ بەردى: 

1. ۆاكسينا العاننان كەيىن بالادا قانداي اسقىنۋلار بولۋى مۇمكىن؟

ءوندىرۋشى ۇسىنعان اقپاراتقا سايكەس، كەيبىر ەگىلۋشىلەردە «كوميرناتي» ۆاكسيناسىن العاننان كەيىن ينەكسيا ورنىنىڭ اۋىرۋى، ءىسىنۋى، شارشاعىشتىق، باستىڭ جانە بۇلشىقەتتىڭ اۋىرۋى، بۋىنداردىڭ اۋىرۋى، قالتىراۋ، ديارەيا، قىزبا، ينەكسيا ورنىنىڭ قىزارۋى، جۇرەك اينۋ، قۇسۋ دەگەن سياقتى رەاكسيلار كەزدەسەدى. 

2. ۆاكسينالاردا قوسپالار بار ما؟ ولاردىڭ كونسەرۆانتتارى قانداي؟

«كوميرناتي» ۆاكسيناسىنا («پفايزەر» كومپانياسى) ارنالعان نۇسقاۋلىققا سايكەس 1 دوزادا (0،3 مل) مرنق نەگىزىندەگى (ءليپيدتى نانوبولشەكتەرگە ينكاپسۋلانعان) COVID-19-عا قارسى 30 مكگ بار. سونىمەن قاتار ۆاكسينانىڭ قۇرامىندا ءبىر دوزاعا كەمىندە 1 ممول كاليي (39 مگ) جانە ناتريي (23 مگ) بار، ياعني ولاردىڭ قۇرامى شامالى عانا. ەكپەدە  ورگانيزمدە بەدەۋلىك نەمەسە مۋتاسيالىق پروسەستەر سياقتى ۇزاق مەرزىمدى جاعىمسىز سالدارلارعا اكەلەتىن كومپونەنتتەر جوق. ۆاكسيناداعى كەز كەلگەن زاتتار حالىقارالىق نورماتيۆتەرگە سايكەس ورگانيزم ءۇشىن ءقاۋىپسىز كونسەنتراسيالار بولىپ تابىلادى. 

3. بالانى ۆاكسيناسيالاۋدان قالاي باس تارتا الامىن؟ 

پروفيلاكتيكالىق ەگۋدى جۇرگىزۋ الدىندا جالپى پراكتيكا دارىگەرى نەمەسە پەدياتر، دارىگەر بولماعان كەزدە فەلدشەر ازاماتتارعا، كامەلەتكە تولماعانداردىڭ اتا-انالارىنا نەمەسە وزگە دە زاڭدى وكىلدەرىنە جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىق زاڭناماسىندا بەلگىلەنگەن تارتىپپەن ارەكەتكە قابىلەتسىز دەپ تانىلعان ازاماتتاردىڭ زاڭدى وكىلدەرىنە ەگۋ جۇرگىزۋگە اقپاراتتاندىرىلعان كەلىسىم نىسانىن ۇسىنادى.پروفيلاكتيكالىق ەگۋلەردى جۇرگىزۋگە ەرىكتى تۇردە اقپاراتتاندىرىلعان كەلىسىم نەمەسە باس تارتۋ جازباشا تۇردە تولتىرىلادى.