گەرمانيا سوتى تاريحي سوت پروسەسىندە ادامزاتقا قارسى قىلمىس جاساعان سيريالىق پولكوۆنيكتى ءومىر بويىنا باس بوستاندىعىنان ايىرۋ جازاسىنا كەستى.

58 جاستاعى انۆار راسلان سيرياداعى ازاماتتىق سوعىس كەزىندە «جەردەگى توزاق» دەپ اتالاتىن تۇرمەدە 4000-نان استام ادامدى ازاپتاۋعا قاتىسى بار.

كوبلەنستەگى سوت پروسەسى - سيرياداعى مەملەكەتتىك ازاپتاۋلارعا قاتىستى قوزعالعان الەمدەگى العاشقى قىلمىستىق ءىس.

بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ قۇقىقتار جونىندەگى باسشىسى ميشەل باچەلەت سوتتاۋدى شىندىققا جەتۋ جولىنداعى «العا قاراي سەرپىلىس» دەپ باعالادى.

سيريانىڭ اتىشۋلى ءال-حاتيب تۇرمەسىندە قاماۋدا وتىرعان ەرلەر مەن ايەلدەردىڭ  باستان كەشكەنىن ەلەستەتۋ قيىن.

راسلان 2011 جىلى ۇكىمەتكە قارسى جاپپاي نارازىلىقتار كۇشپەن باسىپ-جانشىلعان كەزدە پرەزيدەنت باشار اساد تۇسىندا قاۋىپسىزدىك قىزمەتىنىڭ جوعارى لاۋازىمدى وفيسەرى بولدى دەپ ايىپتالدى.

پروكۋرورلاردىڭ ايتۋىنشا، راسلان وپەراسيالاردى باسقارعان داماسكتەگى ءال-حاتيب مەكەمەسىندە كوپتەگەن نارازىلىق بىلدىرۋشىلەر "رەجيمگە قارسى شىقتى" دەلىنىپ، قاماۋعا الىنعان.

وعان 2011-2012 جىلدار ارالىعىندا 58 كىسى ءولتىرۋ، زورلاۋ جانە سەكسۋالدىق زورلىق-زومبىلىق جاساۋ سياقتى ايىپتار تاعىلدى. دەرەكتەر بويىنشا، ول كەمىندە 4000 ادامدى ازاپتاعانى ايتىلدى.

بۇل ۇكىم اسىرەسە ءال-حاتيبتان امان قالعان جانە سوت پروسەسىندە كۋالىك بەرگەندەر ءۇشىن ماڭىزدى. قىلمىستىق سوت اساد رەجيمىنىڭ ءوز ازاماتتارىنا قارسى جاساعانىن رەسمي تۇردە جاريالادى. ونى "ادامزاتقا قارسى قىلمىستار" دەپ مالىمدەدى. 

راسلان 2019 جىلى گەرمانيادا تۇتقىندالدى. ول وزىنە تاعىلعان ايىپتاردىڭ بارلىعىن جوققا شىعارىپ، سوتتالۋشىلارعا قاتىگەزدىك كورسەتۋگە ەش قاتىسى جوق ەكەنىن جانە ءىس جۇزىندە كەيبىر تۇتقىندارعا كومەكتەسۋگە تىرىسقانىن ايتتى.

ونىڭ سوتى بىرنەشە سەبەپتەرگە بايلانىستى كەزەكتەن تىس بولدى. بۇل سيريا بيلىگى جاساعان ازاپتاۋلار تۋرالى بۇرىن-سوڭدى بولماعان وقيعا. سيريادان قاشىپ گەرمانياعا بارعان ءجۇز مىڭداعان سيريالىقتاردىڭ گەرمانياعا كەلۋى وسى سوتتىڭ باستالۋىنا تۇرتكى بولدى.

ءقازىر گەرمانيادا تۇراتىن 800 000-عا جۋىق سيريالىقتاردىڭ كوپشىلىگى اساد رەجيمىنە قارسى شىققانداردىڭ باسىنان وتكەن قورقىنىشتى وقيعالارىنا كۋاگەر بولدى. نەمىس ادام قۇقىقتارىن قورعاۋشىلار ءىستى سوتقا جەتكىزۋ ءۇشىن الەمدىك سوت ءپرينسيپىن قولدانا وتىرىپ، ءوز ىستەرىن باستادى. بۇل ءبىر ەلدە جاسالعان اۋىر قىلمىستاردى باسقا ەلدە سوتتاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

ءىستى باسقارعان كونستيتۋسيالىق جانە ادام قۇقىقتارى جونىندەگى ەۋروپالىق ورتالىقتىڭ باسشىسى ۆولفگانگ كالەك جۇزدەگەن مىڭ ادام ازاپتالىپ، سونىڭ سالدارىنان ونداعان مىڭ ادام قازا تاپقانىن ەسكەرسەك، ادىلدىك تۋرالى ايتۋ قيىن دەيدى.

ءتىرى قالعان ەلۋ ادام كوبلەنستەگى سوتقا ايعاقتار بەردى؛ 24ء-ى ءىس بويىنشا قوسىمشا تالاپكەر بولدى.

كۋاگەرلەردىڭ اڭگىمەلەرى قورقىنىشتى. سوتتا ۇستالعانداردى قالاي ۇرىپ-سوعىپ، ايازدى سۋعا باتىرعاندارى تىڭدالدى. كەيبىرىن زورلاعانى نەمەسە بىرنەشە ساعات بويى توبەگە ءىلىپ قويعانى تۋرالى ايعاقتامالار كورسەتىلدى. ازاپتاۋشىلار ولاردىڭ تىرناقتارىن جۇلىپ، توق سوققان.

ءتىرى قالعان ءبىر ادام كۇنى بويى ازاپتالىپ جاتقان ادامداردىڭ ايعايىن ەستيتىنىن جەتكىزدى. تاعى بىرەۋى ازاپتاۋدا ارنايى «قۇرالدار» قولدانىلعانىن جانە ازاپتاۋشىلار ىستەپ جاتقاندارىنان ءلاززات العانىن ايتادى.

راسلان ەندى ءومىر بويىنا تۇرمەدە وتىرۋى مۇمكىن.

پروكۋرورلار وتكەن جىلى تاعى ءبىر سيريالىق شەنەۋنىكتى سوتتىڭ ءبىر بولىگى رەتىندە ايىپتادى. ازاپتالىپ، ولتىرىلگەن نارازىلىق بىلدىرۋشىلەردى ۇستاۋعا كومەكتەسكەن ەيياد-ال-گاريب ادامزاتقا قارسى قىلمىسقا قاتىسى بار دەگەن ايىپپەن ءتورت جارىم جىلعا تۇرمەدە وتىردى.

نەمىس ادۆوكاتتارى ءبىرقاتار باسقا كۇدىكتىلەرگە قاتىستى ىستەردى دايىنداپ جاتىر،  ولار بۇيرىق تىزبەگىنىڭ باسىندا تۇرعانداردى جاۋاپقا تارتقىسى كەلەدى.

باشار اساد سوت پروسەسىن قاداعالاپ جاتقانىن ايتتى، ءبىراق ول جانە ونىڭ ۇكىمەتى جۇزدەگەن مىڭ ءوز ازاماتتارىن ازاپتاۋ نەمەسە «جوعالىپ كەتتى» دەگەن ايىپتاردى بىرنەشە رەت جوققا شىعاردى.

كەيبىر دالەلدەمەلەر سيريادان زاڭسىز اكەلىنگەن جان تۇرشىگەرلىك فوتوسۋرەتتەرگە سۇيەندى. فوتولار تۇرمەدە قايتىس بولدى دەپ ەسەپتەلەتىن مىڭداعان ادامداردىڭ ءولى دەنەلەرىن كورسەتەدى.