جۋرناليست، شىمكەنت قالاسى پوليسيا دەپارتامەنتىنىڭ ەندى ەكس-رەسمي وكىلى ءمولدىر بەكەيەۆا دەپارتامەنتكە باسشى بولىپ كەلگەنىنە كوپ بولماعان قايرات دالبەكوۆتىڭ قىلمىستىق ىستەرىن جۇزەگە اسىرۋعا اتسالىسپاعانى ءۇشىن ونىڭ تاراپىنان قۋدالاۋعا ۇشىراپ، پسيحولوگيالىق قىسىم كورگەندىكتەن ءوز ەركىمەن جۇمىستان كەتىپ، وزىنە قول سالماق بولعان. بۇل تۋرالى ءجۋرناليستتىڭ Facebook پاراعىنا جاريالاعان حاتىندا ايتىلادى.

ءمولدىر بەكەيەۆا قازىرگى ۋاقىتتا جانساقتاۋ بولىمىندە كومادا جاتقانى، جاعدايى تۇراقتى اۋىر ەكەنى حابارلاندى.

حاتتا "قايرات دالبەكوۆ ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ قۇداسى، جەمقورلىق ارەكەتتەرىمەن اتى شىققان" دەلىنگەن. 

جۋرناليست باسشىلىقتان كورگەن قۇقايى، پوليسيا دەپارتامەنتىندەگى زاڭسىزدىقتار تۋرالى جازعان حاتتىڭ تولىق نۇسقاسى تومەندە ۇسىنىلىپ وتىر.

"مەن سىندىم... سابىرىم تاۋسىلدى...
بۇگىن شىمكەنت قالاسى پوليسيا دەپارتامەنتىندەگى قىزمەتىمنەن كەتتىم. ءجاي كەتكەن جوقپىن، ۇستىمنەن قىلمىستىق ءىس اشىلعان سوڭ، كەتتىم!

قىزمەت-مانساپتىڭ سونشالىقتى ادام ومىرىنەن دە قىمبات ەكەنىن بۇلاي ماعان ۇعىندىرادى دەپ ويلامادىم. ادام ءوز ءومىرىن قالايشا قيا سالادى دەپ ويلاناتىن ەدىم. ەندى تۇسىنگەندەيمىن...

الەۋمەتتىك جەلىلەردە تاراعان بەيمالىم جالا اۋديوجازباعا بارىنشا شاعىلماي، بۇل دا ءبىر اللانىڭ بەرگەن سىناعى، كوتەرۋىم كەرەك دەپ ىشتەن تىنىپ، سىر الدىرماي جۇرگەن ەدىم. ءبىراق، جان-جاقتان جينالعان قۇزعىن كەيپىندەگى «ەر-ازاماتتار» مەنىڭ اۋىرىپ، ساۋلىعىم سىر بەرىپ جاتقانىنا قاراماي: «ۇستىڭنەن ءىس قوزعالدى. جۇمىسقا قاشان شىعاسىڭ؟» دەپ مازالاي بەرگەن سوڭ، بۇگىن بارىپ جۇمىستان كەتەتىنىم جايلى ارىزدى جازىپ، تاستاپ كەتتىم.

ادىلدىك ءۇشىن سوڭىنا دەيىن كۇرەسۋگە بولار ەدى... ءبىراق، ول كىسى – «مىقتى»، ارقاسىندا «مىقتى» ادامدار تۇر! جالعىز ءوزىم نە ىستەي الامىن؟ سوڭعى جازبامدا وزگە دە جاستار مەنىڭ قازىرگى مۇشكىل جاعدايىما تۇسپەسىن دەپ، مەنى وسىنداي كۇيگە جەتكىزگەن ادامداردىڭ ىس-ارەكەتتەرىن اشىق جازىپ كەتكىم كەلدى...

مەن، قاراپايىم پەداگوگتار اۋلەتىنەن شىققان قىزبىن. دەپارتامەنتتەن ۇسىنىس تۇسكەن كەزدە، ءوزىم زاڭ باعىتىنداعى باعدارلامالاردى جۇرگىزىپ جۇرگەن سوڭ، ۇسىنىستى بىردەن قابىلدادىم. ارمەن قاراي ءوزىمدى مەملەكەتتىك قىزمەتتە دە سىناپ كورگىم كەلدى. ەلگە قىزمەت ەتۋ - سونشالىقتى جاۋاپتى ءارى اۋىر بولاتىنىن ءبىرى - بىلسە، ءبىرى - بىلە بەرمەيدى. ال مەنىڭ جۇكتەلگەن جۇمىستى تىڭعىلىقتى، ادال اتقارۋىم – وسىنداي قۋدالاۋدىڭ «قۇربانىنا» اينالدىرادى دەپ تە ويلامادىم... سوڭعى 2 ايدىڭ ىشىندە قۋ بيلىكتىڭ قۇلقىنى مەن قىزمەتتەن قۋۋ ءۇشىن ماعان قانداي قىسىم كورسەتىلمەدى؟! ءبىراق، جاڭا كەلگەن باسشىلىق قىزمەت ورنىم ءۇشىن سونشالىقتى قاستاندىققا، قياناتقا بارادى دەپ ويلامادىم...

قۇرمەتتى ەكس-ارىپتەستەر، ب ا ق وكىلدەرى!

مەنىڭ شىندىعىمدى دا جازىڭىزدارشى، مۇمكىن باسقالاردى دا وسىنداي «قۋدالاۋدان» قۇتقارىپ قالارمىز. قۋدالاۋعا ۇشىراپ جاتسا دا، ىشتەن تىنىپ، جانىن جەگىدەي جەپ جۇرگەن ارىپتەستەرىم جەتەرلىك... جانىم اشيدى.

...مەن ءوز ەركىمممەن ەمەس، ءماجبۇرلى تۇردە كەتتىم. بۇلار ادامدى جۇمىستان كەتىرۋ ءۇشىن نەشە ءتۇرلى قيتۇرقى ايلا-امالداردى تابادى ەكەن عوي! بۇگىن، سوعان كوزىم جەتتى! تاڭەرتەڭگىسىن جۇمىسقا بارعانىمدا، ساعات 8-30-دا جۇمىس تەلەفونىما انىقتاۋ باسقارماسىنىڭ باستىعى – نۇرداۋلەت سۇيەۋبەكوۆ حابارلاسىپ، ۇستىمنەن قىلمىستىق ءىس قوزعالعانىن ايتتى جانە ەرتەڭ تەرگەۋگە كەلىڭىز دەپ شاقىردى. قىلمىستىق ءىس ق ر قك 378 بابى 1-بولىگىمەن (بيلىك وكىلىن قورلاۋ) ەردر 227 900031000227 نومىرىمەن تىركەۋگە الىنعانىن جەتكىزدى. قاۋلىنى سۇراعانىمدا، «ءسىز ب ا ق بەتتەرىنە جاريالاپ جىبەرەسىز دەپ قورقامىز، ەرتەڭ ءتۇس قايتا 15:00-دە قولىڭىزعا ۇستاتامىز، ءبىراق ەشقايدا جاريالامايسىز دەگەن شارتپەن جانە ول ءۇشىن ارنايى قول قويدىرىپ الامىز»، - دەدى. نەگە بۇگىن بەرمەيسىزدەر، قىلمىستىق ءىس كەشە اشىلعان دەدىڭىز عوي، دەگەنىمدە، «بۇگىن انىقتاۋشى باسقا شارۋالارمەن ءجۇر، ونىڭ ۇستىنە سىزگە ەرتەڭ تانىستىرىلىپ، تابىستالادى دەپ كەلىسىلگەن»، - دەپ قىسقا قايىردى. ەكى ايدان بەرگى كورىپ جاتقان پسيحولوگيالىق قىسىمعا، قۋدالاۋعا دەنى ساۋ ەر-ازاماتتار دا توتەپ بەرە المايتىن شىعار!

وقيعا سىزدەرگە تۇسىنىكتى بولۋى ءۇشىن، ءبارىن باسىنان باياندايىن...

ءوزىم «قاڭتار وقيعاسىندا» - ەل باسىنا كۇن تۋعاندا ءۇيدىڭ بەتىن كورمەي، تاۋلىكتەپ ۇيىقتاماي، قالا مەن حالىقتىڭ اماندىعى ءۇشىن قالتقىسىز سوڭىنا دەيىن قىزمەت ەتتىم. ءسويتىپ جۇرگەندە، دەپارتامەنتتەگى باسشىلىق اۋىستى. جاڭا باستىعىمىز ق.دالبەكوۆ مىرزا كەلگەندە، الدىنا كىرىپ: مەن جۇمىستان كەتەيىن، قالاساڭىز قازىردەن-اق ورنىمدى بوساتايىن، دەدىم. سەبەبى، ول كىسى تۋرالى كوپشىلىك:«دالبەكوۆ دەگەن – ەلباسى ن.نازاربايەۆتىڭ تۋعان قۇداسى، ەندى شىمكەنتتە تەك جەمقورلىق جايلايدى»، - دەدى. سوندىقتان، مەن ول كىسىمەن جۇمىس ىستەسە المايتىنىمدى بىردەن سەزدىم. ءبىراق، ق.دالبەكوۆ مىرزا: «جوق، ەشقايدا دا كەتپەيسىز، ورنىڭىزدا قالاسىز. مەندە گەنەرالمىن، مەنىڭ جاسىم زەينەتكە جاقىندادى، ەلگە قىزمەت جاسايمىز»، - دەدى. مەن زەينەتكە شىعاتىن ادام ابىروي ءۇشىن جۇمىس اتقارادى عوي دەپ، اكەمدەي كىسىگە سەندىم. كەلەسى كۇنى شاقىرىپ: «ءمولدىر، جۇمىستى باستايىق! سەنىڭ جاقسى قىزمەتكەر ەكەنىڭدى ەستىدىم. سالتانات تۇركىستاندا قالادى، ونى مۇندا اكەلەتىن ويىم جوق. جۋرناليستەردى ءوزىڭ جاقسى تانيسىڭ، ارىپتەستەرىڭ. ەندى ءبىزدىڭ تۇركىستانداعى «ءادىس» بويىنشا، جەكەلەي «ستاۆكىلەرىن» بەرىپ، مەنى ماقتاۋ-ماداقتاۋعا كوشىرۋ كەرەك. ءجايلاپ، ءوزىڭ ارقايسىسىمەن سويلەسىپ شىق. ال قارجى جاعىن ەش ۋايىمداماساڭ بولادى. ءشايىن-مايىن ءبارىن كوتەرەمىز. ول جاعىنا جەكە قۇرام دا بىزگە «جاقسىلاپ» كومەكتەسەدى»،-دەدى. مەن بىردەن شوشىپ كەتتىم دە، بىزدە بۇعان دەيىن ونداي جۇيە بولماعان. مەن ارىپتەستەرىمنىڭ الدىندا بۇلاي جاساپ، ابىرويىمدى توكپەيتىنىمدى ايتىپ، ۇزىلدى-كەسىلدى قارسىلىق ءبىلدىردىم. بۇل – بارىپ تۇرعان قىلمىس، جەمقورلىق قوي! مەن ەشقاشان زاڭسىز ارەكەت جاسامايمىن دەپ اشىق ايتتىم. سول ءسوزىم گەنەرال مىرزاعا ۇناماي قالدى ما، بىلمەيمىن، ايتەۋىر سول ساتتەن باستاپ گەنەرالدىڭ ماعان دەگەن «كوزقاراسى» كۇرت وزگەردى. قىسىمعا، قۋدالاۋعا ۇشىراي باستادىم... جالعىز مەن ەمەس، قىزمەتىنە ادال، تازا ارىپتەستەرىم دە ءدال وسى جاعدايدى باستان كەشىپ جاتقانىن كوزىم كوردى. وعان دالەل رەتىندە، ءبىر اپتا ىشىندە، ءبىر كۇندە تۇركىستاننان ونداعان ادام اۋىسىپ كەلدى، ءتىپتى 7ء-ۋى باسشى قۇرامعا تاعايىندالىپ ۇلگەردى. ونىڭ ىشىندە، مەن بىلەتىن جەرگىلىكتى پوليسيا قىزمەتى باسقارماسىنىڭ باستىعى - ۋ.مىلتىقوۆ، تىلدى قامتاسىز ەتۋ باسقارماسىنىڭ باستىعى - م.چيلتانبايەۆ، اقپاراتتاندىرۋ جانە بايلانىس باسقارماسىنىڭ باستىعى - ن.نۋرالييەۆ، قارجىلىق قامتاماسىز ەتۋ باسقارماسى باستىعىنىڭ ورىنباسارى - ا.كۋلەنوۆا، شتاب باسقارماسى باستىعىنىڭ ورىنباسارى - س.قاراكوزوۆا. ودان بولەك، ءوزىنىڭ تۋعان بالاسىنىڭ باجاسىن دا تۇركىستاننان شىمكەنتكە لاۋزىمدى قىزمەتكە، ياعني، قۇداسى - اليبەك مومبەكوۆتى كريمينالدى پوليسيا باسقارماسى باستىعىنىڭ ورىنباسارى ەتىپ تاعايىندادى دەپ ەستىدىم. تاعى دا دەپارتامەنتتەگى باسشىلىق ورىندارعا جالعاسوۆ پەن سەلتانوۆ تاعايىندالسا، تاڭقالماڭىزدار! انتيكوردىڭ قۇلاعىنا «التىن سىرعا»! بۇل تەك اپپاراتتاعى ءاۋىس-تۇيىس، قالالىق دەپارتامەنتكە قاراستى اۋداندىق باسقارمالارعا دا تۇركىستاننان اۋىسىپ جاتقاندار جەتەرلىك. ق.دالبەكوۆ مىرزا ەندى بۇنىڭ ءبارىن جوققا شىعاراتىن شىعار! ءبىراق، دەپارتامەنتتەگى بەينەباقىلاۋ كامەرالارى مەن كادرداعى قۇجاتتاردى جوققا شىعارا المايدى! ءمينيستردىڭ ءوزى جەدەل كەڭەستە “كوماندالىق” كوشۋدى توقتاتىڭدار دەپ قاتاڭ تاپسىردى، دالبەكوۆ مىرزا تاياقتىڭ ۇشى وزىنە ءتيىپ كەتەتىنىن سەزدى مە، جەكە قۇرامدى جيناپ الىپ: “اۋىسىپ كەلىپ جاتقانداردىڭ بارلىعى تۇركىستاندا پاتەر جالداپ تۇرادى. ۇيلەرى جوق”، - دەپ اقتاپ العىسى كەلدى. قانشا اقتاعانىمەن دە، الەۋمەتتىك جەلىدەن دەپارتامەنت قىزمەتكەرلەرى، ونىڭ ىشىندە قاراكوزوۆا حانىمعا تۇركىستاننان مەملەكەتتىك باعدارلاما بويىنشا ءۇي بەرىلگەنىن كوردىك. ەندى ول باسپانالاردىڭ مەملەكەتتىڭ بالانسىنا قايتارىلعان-قايتارىلماعاندىعىن انتيكور تەكسەرۋى كەرەك دەپ ويلايمىن!

ءدال مەن سياقتى قۋدالاۋعا دەپارتامەنتتەگى شتاب باسقارماسى باستىعىنىڭ ورىنباسارى س.اقبايەۆ مىرزا ىلىكتى. ول كىسىنى جەكە قۇرام قاتتى قۇرمەتتەيتىنىن كەتكەننەن كەيىن ءبىلدىم. دەپارتامەنتتە ۋ-شۋ، ابىر-سابىر، ءتىپتى «بولنيچنىي» اشتىرىپ كەتۋشىلەر كوبەيىپ كەتتى... بىرىنەن ءسوڭ-بىرى... وسىلايشا، گەنەرال دالبەكوۆتىڭ سەبەپسىز «جۇمىستان قۋۋ» وپەراسياسى ءساتتى جالعاسا بەردى... باسپا ءسوز حاتشى ءارى رەسمي وكىل رەتىندە ماعان دا تىنىشتىق بەرمەي، اكەلمەيم دەپ وتىرعان قاراكوزوۆا حانىمدى اكەلدى. سول ارادا مەنىڭ قىزمەتتىك كولىكتى وتكىزىپ، كابينەتىمدى شۇعىل بوساتۋىمدى دا تالاپ ەتتى. زاڭ جۇزىندە دەپارتامەنتتىڭ رەسمي وكىلى مەن ەكەنىمدى بىلە تۇرا، قىزمەت ورنىمنان كەتپەي جاتىپ، ءوزىن الەۋمەتتىك جەلىدە رەسمي وكىل دەپ جاريالادى. قىسىم مۇنىمەن شەكتەلگەن جوق، ولار مەنى قىلمىستىق جازاعا تارتۋ ءۇشىن جانە ماعان كەرى اسەرىن تيگىزۋ ءۇشىن پروكۋراتۋرانىڭ رۇقساتىنسىز قىلمىستىق جاريالاۋعا جاتپايتىن اقپاراتتاردى تاراتتى. زاڭسىز ارەكەتتەر ودان كەيىن دە ۇدەي ءتۇستى، ءتىپتى ق ر قپك 201-بابىن (سوتقا دەيىنگى تەرگەپ-تەكسەرۋ دەرەكتەرiن جاريا ەتۋگە جول بەرىلمەۋ) ورەسكەل بۇزىپ، جاريالاۋعا جاتپايتىن قۇپيا دەرەك-ماتەريالداردى الەۋمەتتىك جەلىلەرگە ۇستىن-ۇستىنە بولىسە بەردى. بۇل قادامنىڭ زاڭسىز ەكەنىن قانشاما رەت دەپارتامەنت باستىعىنا ايتىپ، ءتيىستى تالاپتارعا سايكەس باق-قا قىلمىستىق اقپاراتتاردى تاراتۋدا قالا پروكۋراتۋراسىنان رەسمي رۇقسات سۇراتىلۋى ءتيىس ەكەندىگىن جەتكىزگەنىمدە، ءتىپتى تىڭداۋعا قۇلىق تانىتپادى. “كەز كەلگەننىڭ الدىندا بولسىن جاۋاپ بەرەمىن. مەن - دالبەكوۆپىن! كەز كەلگەن پروكۋرور، ءتىپتى باس پروكۋروردىڭ ورىنباسارى – ەرەكەڭمەن ءبارىن شەشىپ قويعانمىن!”،-دەگەن دورەكى جاۋاپ الدىم. جوعارى باسشىلىق تاراپىنان سولاي شەشىم قابىلدانعان سوڭ، زاڭدىلىعىن پروكۋراتۋرا بەرەدى دەگەن سەنىمدە بولدىم. اراعا اپتا سالىپ، پروكۋراتۋرا ءوز كەزەگىندە: «شىمكەنت قالاسى پوليسيا دەپارتامەنتىنەن شىققان اقپاراتتارعا تىكەلەي ءسىز جاۋاپتىسىز»، - دەپ، بۇل ورەسكەل زاڭسىزدىقتار ءۇشىن ەسكەرتپە حاتتار جولداپ، مەنەن تۇسىنىكتەمە دە الدى. سول كەزدە پروكۋراتۋرا شاقىرىپ جاتىر دەپ الدىنا شىرىلداپ بارعانىمدا: «مەن پروكۋرورلارعا ايتىپ قويدىم. ۋايىمداۋدىڭ ەش قاجەتى جوق، ءبارىن تەلەفونمەن-اق شەشىپ بەرەمىن. رەسمي سۇرانىس حات جولداپ ءتىپتى قاجەتى جوق. ءبارى دالبەكوۆتەن اياق تارتادى»، - دەپ ءوزى كەسىپ ايتتى. قاراكوزوۆا حانىم دا قاداعالاۋشى ورگانعا قۇلاق اسپاي، الەۋمەتتىك جەلىدە قىلمىستىق اقپاراتتاردى ءبولىسىپ جاتتى. پروكۋراتۋرا ەسكەرتپە حاتتان ناتيجە شىقپايتىنىن ءتۇسىنىپ، تۇسىنىكتەمە تالاپ ەتۋدەن بولەك، وزدەرى ارنايى تارتىپتىك كەڭەس وتكىزۋگە شەشىم قابىلداعان-دى. ونىڭ شەشىمىن قالا پروكۋرورى ع.مۇقانوۆ مىرزانىڭ ءوزى ايتا جاتار.

بۇعان قاراماي، ق.دالبەكوۆ مىرزا مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر كونكۋرسىن دا زاڭسىز وتكىزىپ، قاراكوزوۆانىڭ تۋىس ءىنىسى “نۇرتازا ابديحالىق” ەسىمدى قىزمەتكەردى دە شىمكەنتكە، ونىڭ ىشىندە باسپا ءسوز قىزمەتىنە الدىرتتى. كۇن بۇرىن مەنى شاقىرىپ:”كونكۋرس قۇجاتتارىنا قول قوي، مەن بۇيرىق شىعارامىن”،-دەدى. مەن زاڭسىز وتكەن كونكۋرسقا قول قويا المايتىنىمدى ايتقاندا، “سەنسىز-اق، وتكىزەمىز”، دەپ، كوميسسيا قۇرامىنا باسپاسوزگە قاتىسى جوق ەسەپشى سەكىلدى قىزمەتكەرلەردى بەكىتىپ، كونكۋرس وتكىزگەنىنە دە كۋا بولدىم.

تۇركىستانداعى «كوشپەن» كەلگەندەر اراسىندا بۋحگالتەر دە بار. ونى وسى جازبامدا اتاۋىمنىڭ سەبەبى، وتكەن ايلارداعى زاڭدى ەڭبەكاقىمدى ءالى كۇنگە الا الماي ءجۇرمىن. بۇل دا ماعان جاسالعان پسيحولوگيالىق قىسىمدارىنىڭ ءبىر ءتۇرى شىعار، اقشاسىز قينالسىن دەگەن...

پرەزيدەنتىمىز ق.ك.توقايەۆتىڭ ءوزى: “كوماندالىق” ءاۋىس-تۇيىس پەن بارماق-باستى، كوز-قىستى زاڭسىز ارەكەتتەر، تۋىستىق تاعايىنداۋلار تىيىلسىن!»، - دەپ قاتاڭ تاپسىرما بەردى. ءبىراق، ءبىزدىڭ جاڭا قازاقستاندا «ەسكى جۇيەنىڭ» ادامدارى كەتپەي، پرەزيدەنتىمىزدىڭ جولداۋلارى ورىندالمايتىنىنا انىق كوزىم جەتتى...

جۇمىس تا، قىزمەت تە، مانساپ تا... ءبارى - وزدەرىنە! ادامنىڭ ومىرىنە قيانات جاساۋمەن كەلگەن قىزمەت – وزدەرىنە بۇيىرسىن! ءدال قازىرگى مەنىڭ شاراسىز ءحالىمدى ەشقايسىڭىز سەزىنە دە المايتىن شىعارسىزدار....

ءومىر، ونىڭ ىشىندەگى ادامدار سونشالىقتى قاتىگەز دەپ ويلامادىم! مەنىڭ بۇل جاعدايىم اتا-اناما دا اۋىر ءتيدى، ولاردى جۇباتاتىن ءتىپتى ءسوز تابا الار ەمەسپىن. اتا-انامنان ەل الدىندا وسىنداي ماسقارانى كورۋدە دارمەنسىزدىك تانىتقانىم ءۇشىن... كەشىرىم سۇرايمىن! وسى سوڭعى جازبا-حاتىمدى الەۋمەتتىك جەلىگە جازىپ، ءوزىن اقتاعىسى كەلىپ وتىر دەپ جازاتىندار تابىلاتىن شىعار... ءبىراق ەندى ماعان، ءبارىبىر! مەن ەندى اللانىڭ الدىندا عانا ەسەپ بەرەمىن! سەبەبى، دالبەكوۆ مىرزانىڭ الدىنا شىندىقتى ايتىپ، ءبىر ەمەس بىرنەشە رەت بارعانىمدا، ول مەنى ءتىپتى تىڭداعىسى دا كەلمەدى. اشىلعان قىلمىستىق ءىستىڭ ءوزى - ءجۇز پايىز سول كىسىنىڭ قولىمەن جاسالىپ وتىرعانىنا سەنىمدىمىن، مەنى جۇمىستان ءوز ەركىممەن كەتىرۋ ءۇشىن جاساپ وتىرعان كەزەكتى ىس-ارەكەتى عوي! بۇلار مەنى قىلمىستىق جازاعا تارتپاي تىنبايدى، سول ءۇشىن… مەن ەندى جۇمىستان عانا ەمەس، ومىردەن كەتكەندى دە ءجون كوردىم…

بارلىق تۋىس-جاقىندارىمنان، تانىستارىمنان مەنىڭ تاراپىمنان كەتكەن!"

وقي وتىرىڭىز:

♦ وزىنە قول جۇمساماق بولعان ءجۋرناليستىڭ ۇستىنەن قوزعالعان قىلمىستىق ءىس تۋرالى اقپارات شىقتى