كاسىپكەر، "PARYZ" پرەزيديۋمىنىڭ ءتوراعاسى جۇمابەك جانىقۇلوۆ پەتەربۋرگ حالىقارالىق ەكونوميكالىق فورۋمىنىڭ 25 جىلدىق مەرەيتويىنا قاتىسىپ، بۇگىنگى كۇردەلى گەوساياسي احۋالداعى كاسىپكەرلەردىڭ ماسەلەسى تۋرالى ايتتى.

جۇمابەك جانىقۇلوۆ قازاقستان جاعدايىندا ءوسىمنىڭ جاڭا نۇكتەلەرىن تابۋ ماسەلەسى اسا وزەكتى بولىپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى. سوزىنشە، بيزنەس تۋىنداعان قيىندىقتار تۋرالى حالىقارالىق الاڭداردا ايتۋدان قىسىلماۋى كەرەك. وسى ورايدا مامان رەسەيلىك، قازاقستاندىق كاسىپكەرلەردى قوسالقى سانكسيا تولقىنىنا ءىلىنىپ كەتپەۋدىڭ جايى تولعاندىراتىنىن، باعدارسىزدىق ورناپ تۇرعاندىقتان ناقتى شەشىم قابىلداۋى قيىن بولىپ وتىرعانىن جەتكىزدى.

– ءقازىر قازاقستاندىق ورتا جانە ءىرى كاسىپكەرلەرگە شەتەلدەن قۇرال-جابدىق الدىراردا "مۇمكىن سەندەر ونى رەسەيگە جەتكىزەيىن دەپ جاتقان شىعارسىڭدار" دەگەن كۇدىكپەن باس تارتىپ جاتاتىن نەمەسە جەتكىزۋ مەرزىمىن سوزىلىپ جاعدايلار كەزدەسەدى. وسىلايشا، قازاقستاندىق بيزنەس قالاسىن، قالاماسىن قوسالقى سانكسياعا ءىلىنىپ كەتىپ جاتىر. وسى ماسەلەنى جەنيەۆادا تالقىلادىق. قوسالقى سانكسياعا ءىلىنىپ كەتپەۋ جولدارىن ۇسىندىق. ءقازىر اناۋ بولماي قالسا شە، مىناعان رۇحسات بەرمەي قويسا قايتەمىز دەگەن قاڭقۋ ءسوز دەڭگەيىندە ءجۇرمىز. ءبىز وسىنى تالقىلاعان كەزدە، شەتەلدەن قۇرال-جابدىق پەن شيكىزات ساتىپ الىپ، ءونىم وندىرەتىن قازاقستاندىق كاسىپورىنداردى الىس ەلدەرگە، سونىڭ ىشىندە رەسەيگە ساتۋعا رۇحسات بەرۋ ماسەلەسىن كوتەردىك. ەكىنشى پروبلەما – لوگيستيكا. بارلىق ورتا ازيا ەلدەرى مۇحيتقا تەك رەسەي ارقىلى شىعا الادى. ال ءقازىر ەۋروپا تاراپىنان دا، رەسەي تاراپىنان دا بەلگىلى ءبىر شەكتەۋلەر بار. لوگيستيكا باستى درايۆەر ەكەنىن تۇسىنە وتىرىپ، ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن وسىلاي قورىقپاي تالقىلاپ، بيزنەسكە سەرپىلىس بەرۋ جاعىن قاراستىرۋ قاجەت. جاڭا نارسەنى شىعارۋعا ىنتالاندىرۋ كەرەك. قازاقستان بيزنەس قاۋىمداستىعىنىڭ اتىنان، بارلىق كاسىپكەرلەرگە قازاقستاندا بۇگىنگى جاعدايدا جاڭا نارسەنى شىعارۋعا، شيكىزات، قۇرال-جابدىق ساتىپ الۋعا، ءونىمدى ەكسپورتتاۋعا بىرەگەي مۇمكىندىك بارىن ايتقىم كەلەدى، – دەگەن ول ساياسي احۋال قانداي بولماسىن بيزنەس ونىپ-وركەندەۋى كەرەكتىگىن اتاپ ءوتتى.