فين ۋنيۆەرسيتەتتەرىنىڭ كونسورسيۋمى قازاقستاندا پەداگوگيكالىق جوو اشادى. بۇل اكادەميالىق سەرىكتەستىكتى دامىتۋ جونىندەگى اۋقىمدى باعدارلامانىڭ ءبىر بولىگى. بۇگىنگى تاڭدا ەلىمىزدە الەمنىڭ 40 جەتەكشى ۋنيۆەرسيتەتتەرىمەن ىنتىماقتاستىق ورناتىلدى، 30-دان استام فيليال اشىلدى. ولاردىڭ بارلىعى ەلدىڭ ستراتەگيالىق باسىمدىقتارىن ەسكەرە وتىرىپ، مامانداردى دايارلاۋ تۇجىرىمداماسىن قۇرۋدا.

فرانسۋز، قازاقستاندا وقيدى. ادريان داۆۋس سياقتى ادامدار 30 مىڭنان اسادى. گەوگرافيا اسەرلى-نيگەريادان پاكىستانعا دەيىن. ال 2029 جىلعا قاراي-3،5 ەسە كوپ. سوڭعى جىلدارى قازاقستاندا شەتەلدىك ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ ونداعان فيليالدارى اشىلدى، ولاردىڭ 85% – ى بولاشاق تۋرالى. جاساندى ينتەللەكت، كيبەرقاۋىپسىزدىك، ينجەنەريا، يادرولىق فيزيكا تۋرالى. وسىنداي باعدارلامالاردىڭ بىرىندە اريزونا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ Kozybayev University بازاسىنداعى ستۋدەنتى، ءوزىنىڭ بولاشاعىن سوزبە-سوز باعدارلامالايتىن قىز ارۋجان ەرمۇحان وقيدى.

«مەكتەپتە مەن شەتەلگە نەمەسە كەم دەگەندە الماتىعا ءتۇسۋدى ارماندادىم. ءبىراق قازاقستاندا شەتەلدىك ۋنيۆەرسيتەتتەر اشىلىپ جاتقانىن بىلگەندە، وسىندا قالۋدى شەشتىم. ساباقتاردى شەتەلدىك وقىتۋشىلار تولىعىمەن اعىلشىن تىلىندە جۇرگىزەدى. وقۋ دەڭگەيى وتە جوعارى دەپ ايتا الامىن»، دەيدى ستۋدەنت ارۋجان ەرمۇحان.

ارۋجان مەن ادريان سياقتى ەل ءۇشىن ءبىلىم مەن يننوۆاسيانىڭ ەكوجۇيەسى قۇرىلۋدا. باستى رول-ۋنيۆەرسيتەتتەردە. ءبىلىم مەن عىلىمنىڭ ستراتەگيالىق سەرىكتەستەرى فورۋمىندا قاي باعىتتا ءجۇرۋ كەرەكتىگىن ءتۇسىنۋ ءدال وسى جەردە تۋادى. زالدا-الەمدىك جەتەكشى جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ رەكتورلارى، حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ باسشىلارى جانە ەل پرەزيدەنتى. ول مۇناي مەن ءوندىرىس تۋرالى ەمەس، بولاشاق تۋرالى ايتادى.

- ءقازىر ادامزات تۇبەگەيلى ترانسفورماسيا داۋىرىنە اياق باسقان كەزدە، وقۋ ورىندارى ۋاقىت تالابىنا ساي بولۋى كەرەك، ترانسفورماسيا جولىندا ءجۇرۋى كەرەك. قازاقستان ءبىلىم جانە عىلىم جۇيەسىن دامىتۋعا ەرەكشە ءمان بەرەدى. 2019 جىلدان باستاپ وسى سالانى قارجىلاندىرۋ ءۇش ەسەگە ءوستى. جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ دەربەستىگى كەڭەيىپ، زەرتتەۋ ۋنيۆەرسيتەتتەرىنىڭ سانى ارتىپ كەلەدى. "عىلىم جانە تەحنولوگيالىق ساياسات تۋرالى" جاڭا زاڭ قابىلداندى. پرەزيدەنت جانىنداعى عىلىم جانە تەحنولوگيالار جونىندەگى ۇلتتىق كەڭەس قۇرىلدى. مەملەكەت عالىمدارعا، اسىرەسە جاس زەرتتەۋشىلەرگە جان-جاقتى قولداۋ كورسەتەدى. نەگىزگى مىندەتتەردىڭ ءبىرى بارلىق ازاماتتار ءۇشىن جوعارى بىلىمگە تەڭ قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ بولىپ قالا بەرەدى، دەيدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.

قازاقستان سيفرلىق داۋىرگە سەنىمدى تۇردە كوشۋدە. جاساندى ينتەللەكت ءقازىر مەملەكەتتىك باسىمدىق بولىپ تابىلادى. AI-SANA باعدارلاماسى ءقازىردىڭ وزىندە جارتى ميلليوننان استام ستۋدەنت، بارلىق مەكتەپتەر مەن ۋنيۆەرسيتەتتەردە AI كۋرستارى مىندەتتى، ءتىپتى chatgpt ءقازىر قازاقستاندىق ءبىلىم بەرۋدىڭ ءبىر بولىگى بولىپ تابىلادى.

سيفرلىق تەحنولوگيالار بۇرىن كونتينەنتتەر بولگەن نارسەنى بىرىكتىرەدى. بۇل يدەيانى ۇلىبريتانيانىڭ ەڭ كونە وقۋ ورنى كارديفف ۋنيۆەرسيتەتى دە بولىسەدى جانە ءوز تاريحىنىڭ 150 جىلىندا العاش رەت ەلدەن تىس جەرلەردە – ءدال قازاقستاندا كامپۋس اشادى.

ۆەندي لارنەر، كارديفف ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پرەزيدەنتى: - ءبىز سيفرلىق، اشىق جانە تەحنولوگيالىق قازاقستان يدەياسىنا سەندىك. ءبىز قازاقستاندا العا قاراپ، باتىل ارەكەت ەتەتىن مىقتى سەرىكتەستى كورەمىز. مۇندا ءبىز جاساندى ينتەللەكت، بيوتەحنولوگيا، مەديسينا سالاسىندا بولاشاق ماماندارىن دايىندايتىن بولامىز.

QS پرەزيدەنتى جانە نەگىزىن قالاۋشى تاعى ءبىر نازار اۋدارادى. حالىقارالىق رەيتينگ اگەنتتىگى ءقازىر سەرىكتەس. ولار قازاقستانمەن بىرگە بولاشاق ماماندىقتارىن بولجاۋعا جانە ءبىلىم ەكونوميكاسىن قۇرۋعا دايىن.

قازاقستان – ءبىلىم اۋماعى. بۇل جاي ۇران ەمەس، ستراتەگيالىق مالىمدەمە. مۇنايعا عانا ەمەس، ينتەللەكتكە، بىلىمگە دە ءباس تىگەتىن ەل. بۇل بەدەلدى الەمدىك جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ سانىنان كورىنەدى – بۇگىندە 40-تان استام فيليال بار. بۇل يدەيالاردى، تالانتتاردى جانە ينۆەستيسيالاردى تارتۋدىڭ ورتالىعىنا اينالۋدىڭ بەرىك نەگىزى ەمەس پە؟!