Búgin QR Premer-Mınıstri Baqytjan Saǵyntaevtyń tóraǵalyǵymen ótken Úkimet otyrysynda tórtinshi deńgeıdegi búdjet pen jergilikti ózin-ózi basqarýdyń komýnaldyq menshigin engizý barysy týraly ulttyq ekonomıka mınıstri Tımýr Súleımenov pen qarjy mınıstri Baqyt Sultanov baıandady dep habarlaıdy Qamshy.kz aqparat agenttigi premer-mınıstrdiń baspasóz qyzmetine silteme jasap.
Tımýr Súleımenovtyń aıtýynsha, «100 naqty qadam» Ult josparynyń 98-qadamy aıasynda aýdandyq mańyzy bar qala, aýyl, kent, aýyldyq okrýg deńgeıinde jergilikti ózin-ózi basqarýdyń (JÓB) komýnaldyq menshigi men IV deńgeıdegi búdjetti engizýdi kózdeıtin jergilikti ózin-ózi basqarýdy damytý máseleleri boıynsha Zań qabyldandy.
«Jergilikti ózin-ózi basqarý búdjeti memlekettik búdjettiń 4-deńgeıi retinde 2018 jylǵy 1 qańtardan bastap halyq sany 2 myń adamnan asatyn 1062 aýyldyq okrýgte engizildi, al 2020 jylǵy 1 qańtardan bastap barlyq jerde engiziletin bolady», — dedi Tımýr Súleımenov.
Ulttyq ekonomıka mınıstriniń aıtýynsha, derbes búdjetti engizý aýyldyq okrýgterdiń qarjylyq múmkindikterin keńeıtýge jáne berilgen salyqtardy tikeleı óz búdjetine alýy arqyly jergilikti mańyzy bar máselelerdi sheshýde JÓB rólin kúsheıtýge múmkindik berdi.
Aýyldyq okrýg búdjetine salyqtyq túsimderdiń 7 túri jáne basqa da salyqtyq emes túsimder, sondaı-aq shyǵystardyń 19 baǵyty berildi.
Zańdy is júzinde sapaly iske asyrý maqsatynda JÓB derbes búdjeti men komýnaldyq menshigin engizý jónindegi is-sharalar jospary bekitildi. İs-sharalardyń kóbisi oryndaldy. QR UEM osy jyldyń ekinshi jarty jyldyǵynda búdjettiń IV deńgeıi engizilgen óńirlerde aýyl ákimderi men olardyń apparattary qyzmetkerlerin oqytýdy jalǵastyrady.
Tımýr Súleımenov İs-sharalar josparyn júzege asyrý kezeńinde tirkelmegen jyljymaıtyn múlik obektileriniń sany 88,2 myńnan 13,6 myńǵa azaıǵanyn aıtyp ótti. Ulttyq ekonomıka mınıstriniń aıtýynsha, tirkelmegen jyljymaıtyn múlik obektileriniń bolýy aýyldyq okrýgter búdjetterine salyqtardyń tolyq túspeýine ákelýi múmkin. Osyǵan baılanysty, ákimderdiń ádilet organdarymen birlesip, quqyqtardy memlekettik tirkeýge qujattardy usyný qajettigi týraly zańnamanyń talaptaryn halyq arasynda túsindirý jumysyn kúsheıtý qajet.
Budan ózge, josparly jumys barysynda derekter bazalaryndaǵy tolyq emes málimetter men qateler sany 2,3 mln-nan 294 myńǵa deıin qysqyrdy.
Búgingi tańda kelesi derekter bazasy men aqparattyq júıelerdi ıntegrasıalaý jónindegi daıyndyq jumystary aıaqtalǵan: Ádilet mınıstrliginiń «Jyljymaıtyn múlik tirkelimi» jáne Qarjy mınıstrliginiń «Salyq tóleýshilerdiń jáne salyq salý obektileriniń tizilimi»; İshki ister mınıstrliginiń «Servıstik ortalyq» jáne Ádilet mınıstrliginiń «Jeke tulǵalar» jáne «Zańdy tulǵalar»; Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń «Jer kadastry» jáne Qarjy mınıstrliginiń «Salyq tóleýshilerdiń jáne salyq salý obektileriniń tizilimi».
Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń «Jer kadastry» aqparattyq júıesin Ádilet mınıstrliginiń «Jyljymaıtyn múlik tirkelimi» derekter bazasymen tolyq ıntegrasıalaý osy jyldyń birinshi jartyjyldyǵynyń sońynda aıaqtalady dep josparlanǵan.
«JÓB damytý boıynsha jumys munymen aıaqtalmaıdy. Qazirgi tańda aýyldyq okrýgterde búdjet pen komýnaldyq menshiktiń jańa deńgeıin engizýge taldaý júrgizilýde. Nátıjesi boıynsha JÓB ınstıtýtyn damytý boıynsha, onyń ishinde jergilikti mańyzy bar máselelerdi tıimdi jáne derbes sheshý úshin qosymsha salyqtyq jáne basqa da túsimderdi berý boıynsha sharalar qabyldanatyn bolady», — dedi T. Súleımenov.
Qarjy mınıstri Baqyt Sultanov aýyldyq okrýgterdiń búdjetterine túsetin salyqty qamtamasyz etý týraly baıandady.
Jalpy alǵanda, kiristerdiń asyra oryndalýy IV deńgeıdegi barlyq búdjetter oıynsha qol jetkizildi. Qarjy mınıstrliginiń derekterine sáıkes, osy jyldyń birinshi toqsanynda naqty túsim 27,7 mlrd teńgeni qurady. Olardyń ishinde salyq túsimi — esepti kezeńde jospardy 118,5%-ke asyra oryndaýǵa baılanysty 5,2 mlrd teńgeni qurady. Salyqtyq emes túsimder — 3,1 mlrd teńge, sonyń ishinde 3 mlrd teńgesi — ótken jyldaǵy shottardaǵy qaldyqtar.
Jalpy soma boıynsha naqty shyǵyndar 21,9 mlrd teńgeni nemese esepti kezeńdegi jospardyń 98% qurady. Shyǵyndardyń negizgi túrleri: mektepke deıingi tárbıe men oqytý, uıymdardaǵy medısınalyq qyzmetterdi uıymdastyrý; eldi mekenderde kóshelerdi jaryqtandyrý; mádenı-saýyqtyrý jumystaryn qoldaý jáne t.b. Maqsatty aǵymdaǵy transfertterdiń jospary 1,2 mlrd teńgeni qurady. Jalpy somadaǵy naqty qaldyqtar 5,7 mlrd teńgeni qurady.
Budan ózge, B.Sultanov aýyldyq okrýgterge arnalǵan memlekettik satyp alýlar týraly zań jobasynda tómengi shektik mán 3 000 AEK-ke (6,8 mln teńge) deıin ulǵaıtyldy. Bul bir kózden JÓB-ke tikeleı jetkizýshimen kelisimsharttar jasaýǵa múmkindik beredi.
Qorytyndylaı kele, qarjy mınıstri JÓB deńgeıinde júrgiziletin jumys jeke turaqty monıtorıń pen baqylaýyna alynǵanyn aıtty.
Sondaı-aq, otyrys barysynda Shyǵys Qazaqstan oblysynyń ákimi D. Ahmetovtyń, Soltústik Qazaqstan oblysynyń ákimi Q.Aqsaqalovtyń, Qyzylorda oblysynyń ákimi Q.Kósherbaevtyń baıandamalary tyńdaldy.
Máseleni qaraý qorytyndysy boıynsha QR Premer-Mınıstri Baqytjan Saǵyntaev jergilikti ózin-ózi basqarýdy damytýdyń kezeńderi Memleket basshysy bekitken jergilikti ózin-ózi basqarýdy damytýdyń 2020 jylǵa deıingi tujyrymdamasynda anyqtalǵanyn atap ótip, birqatar naqty tapsyrmalar berdi.
Ulttyq ekonomıka mınıstrligine turaqty negizde jergilikti ózin-ózi basqarýdy damytýǵa monıtorıń pen taldaý júrgizý tapsyryldy.
Qarjy mınıstrligi aýyldyq okrýgterdiń búdjetimen jumys isteý úshin aqparattyq júıelerdiń tıisti jumys isteýin qamtamasyz etý boıynsha barlyq daıyndyq sharalaryn aıaqtaýy tıis.
Aqparat jáne komýnıkasıalar mınıstrligine ýákiletti organdardyń tıisti aqparattyq júıelerin ıntegrasıalaý boıynsha jumysty jedeldetý tapsyryldy.
QR Premer-Mınıstriniń orynbasary Erbolat Dosaev aýyldyq okrýgterdiń búdjetiniń tórtinshi deńgeıin engizý máselesin úılestirýge jaýapty.
