Ótken jyldyń osy ýaqytynda kún sanap parlamenttiń demalystan jınalýyn asyǵa kútip júrgen edik, kútken parlament te jınaldy. Araǵa 10 aı salyp qaıta demalysqa attandy. Ózgergen eshteńe joq. Biz áli kútýdemiz. Úkimet «Kóshi-qon týraly» zańǵa ózgeris jasap, qandastardyń alty aıda azamattyǵyn alaqanyna ustatamyz dep úıip- tógip ýáde bergen alty aýyz sózi de oryndalmady. Úkimet basshysy men parlament tóraǵalarynyń aýyzynan qandastarǵa degen bir aýyz jyly sóz de shyqpaı bir jyl ótip ketti. Osyǵan qaraǵanda, parlament pen úkimettiń qandastarǵa degen mahabbaty úkimettiń basyndaǵy qalyń murttyń astynda tunshyǵyp qalsa kerek.

Kóshi qon týraly zańnyń sıyr quımyshaqqa salynýy elge oralam degen aǵaıynnyń aıaǵyna tusaý bolyp qana qoımaı, úkimetke de túrli máselelerdi týdyrady. Elge kelgen qandastardy turaqty tirkeýge almaǵandyqtan, el ishinde vızasynyń ýaqyty boıynsha júrip, vızanyń ýaqyty bitkende qaıta qaıtyp kelgen elindegei Qazaqstan elshiligine baryp taǵy jańa vıza alady. Sol sebepti elge bir oralǵan qandasqa Syrtqy ister mınıstrligi jyl saıyn vıza berip otyrýyna týra keledi. Bul degenińiz mınıstrlikti bir adamǵa birneshe ret qyzmet jasatyp, jumysyn kóbeıtse, bir jaǵynan vızaǵa kezekke turǵandardyń sanyn kóbeıtip, qandastarǵa 2-3 aı boıy vıza kútip jatqyzyp ábigerge salady. Aýyldaǵy turaqty tirkeýge turyp, azmattyq ala almaı, ana tesikke bir kirip, myna tesikke bir kirip, basyn taýǵa da tasqa da uryp júrgen jaǵdaıy aýyr aǵaıyndardy aıtbaǵan kúnniń ózinde, stýdent, oqýshylardyń da jaǵdaıy máz emes. Sońǵy kezderi elimizge stýdent jasatardyń kelýi jyl sanap artýda. Kóshi qon týraly zań rettelip, Qazaq Eliniń azamaty bolýlary qıynǵa túskendikten kóptegen ata-ana aldymen balalaryn elge kelip bilim alyp, ulttyq tárbıege sýsyndap ósýi úshin eldiń bolashaǵy jastar dep balalaryn elge kóptep jiberýde. Ýınversıtetterdiń oqýshylyq vıza bermegendiginen stýdent jastarda jyl saıyn vıza jańalap otyrady. Bir jazda neshe myń stýdentke vıza berip úlgire almaǵandyqtan kóp sandy stýdentterdiń vızasy ýaqytynda ashylmaı, sabaǵynan keshigip jatqany taǵy bar. 4 jyl boıy jaz bolsa vıza kezegin kútip júretin stýdentterdiń sabaqtan keshigýimen qoımaı, aqyly bólimge oqıyn dese, ózgelerden qaltasynan artyq aqsha shyǵarady eken. Naqty aıtsam, ál- Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýınversıtetiniń 620000 teńge tólep oqıtyn mamandyqtaryna Qazaq eliniń azmamttyǵyn alyp úlgirmegen qandastarymyz shetel azamaty retinde 750000 teńge tólep áreń túsedi eken. Bul degenińiz sonda Atamekenimen taǵdyryn baılansytyp, ana tilinde bilimge sýsyndamaq bolǵan jastarǵa jasalyp jatqan “syılyq” pa?

Mine osy vıza máselesi bolsyn, eldiń bolashaǵy bolyp sanalatyn stýdent jastardyń máseleleri bolsyn úkimet pen parlamentte eki jyldan astam qonaqta júrgen «Kóshi-qon týraly» zańnyń ózgeristeri men tolyqtyrýlaryn da sheshimin tabady degen úmittemiz. Bul zańnyń talqylaný barysynda parlament otyrystaryna qatysqan áriptesimiz Aýyt Muqıbek depýtattarymyz jaǵynan stýdentterge qatysty máseleler jóninde usynystar bolǵanyn «Qamshy» portalyna jazǵan bolatyn (http://old.qamshy.kz/?p=24224). Al vıza máselesi boıynsha Aýyt aǵamyz taǵy bir prlamenttiń otyrsynan keıin  «Sheteldegi qazaqtarǵa atajurtqa kóshýi úshin úsh jylǵa vıza berilýi múmkin (http://old.qamshy.kz/?p=25056)» degen maqalasynda  « Otyrysta Syrtqy ister mınıstri Erlan Ydyrysovtyń keńesshisi Kerim Qojamberdıev vıza berý tártibiniń qaıta qaralǵaly jatqanyn, sonda etnıkalyq qazaqtarǵa bir jolda birden úsh jyldyq vıza berýdi kózdep otyrǵanyn aıtty. Sonda vıza kezegi bolmaıdy dep sendirdi...» -, dep jazady, artynan syrtyqy ister mınıstri Erlan Ydyrsovtyń atyna shettegi qazaqtarǵa 3 jylǵa vıza berýin surap hatta jazǵan bolatyn(http://qamshy.kz/home/show/252). Eger osy usynystar aıtylyp qana qoımaı qabyldanar bolsa, alystaǵy aǵaıynnyń qýanyshynda shek bolmas edi. Aǵaıynnyń «qujatyn rettep azamattyqqa alsa, sheteldik demeı, óz qazaǵym dese» degennen basqa ne armany bar? Eger azmattyq berip jatsa, sansyz vızanyń kezegine de turmas edi. Oqý aqysyna shetel azamaty retinde 20% artyq aqsha da shyǵarmas edi ǵoı.

Depýtattarymyz eki jyl boıy jaz jaılaýda demalyp júrgende qandastarymyzdyń syrttaǵylary vıza alar kúndi kútip jatsa, eldegileri kúz kelip azamattyq alar kúndi kútti. Bıylǵy kúz de taıap qaldy, keler jazymyz depýtattardyń tileýin tileýmen emes, raqmet aıtýmen ótse eken.

Turdybek Qurmethan