Kún batyp, taǵy tań atyp, Án salsyn qustar jurtty ózine qaratyp. Jeti qat kókten aq perishteler túsedi, Aqyndarǵa óleń taratyp. Tańsáride jazyp qoıǵan hatym bar, Halaıyq, sony oqyńdar. Aq óleń kókke qus bolyp ushyp ketedi, Kezdesken kúni perishteler men aqyndar. BEIÝAQTAǴY SAǴYNYSH ...Óltirispe sen meni! Meıirhan Aqdáýletuly Men saǵan beıýaqta keldim, Shyqpadyń... Bálkim, óle almaıtyndyǵyma sendiń. Bálkim, ańsaǵanymdy sezbediń, Áıteýir, qylyqtaryńa kóndim. Oılaıyn desem sene de almaımyn, Oılamaıyn desem óle de almaımyn. Sol kezde beıýaqta jylap turdym, Jubatar jan joq... Al seni kóre de almaımyn. Taǵy da beıýaq... Aýlańda júrmin, Ǵumyryna alańdap úlbegeı gúldiń. Kóz jasymdy tún kelip súrtedi, Men turmyn... Rahymyn kórip túnniń. Solaı... Beıýaqta keldim, Shyqpadyń, Bálkim óle almaıtyndyǵyma sendiń. Bálkim ańsaǵanymdy sezbediń, Biraq... Túsinseń... Kelmeıdi ólgim. ULY ARMAN Ǵalamnyń túısigin qozǵaǵan, Dúnıede esh aqyn jazbaǵan- Uly jyr bastaǵym keledi, Baýryna basatyn boz dalam. Fánıge alǵashqy ám sońǵy ret kelgesin, Elemeı óleńnen óńgesin, Tórt shýmaq uly jyr jazsam-aý, Jubatyp jalǵannyń pendesin. Uly jyr tek tartsa jurtymnan, Artylsa myńjyldyq urqymnan. Barlyǵyn bilgen kún, tyıylar- Aıbatyn shekkender syrtymnan. Óleńge qaıǵymdy qosqanda, Ańsarym aýady aspanǵa. Qus jolyn betke alyp ketkenmen, Aınalsam myńjyldyq dastanǵa. Fánıge aqyn bop kelgesin, Elemeı óleńnen óńgesin Uly jyr jazarmyn, Táńirim – Umytyp ketpese pendesin. Qanatyn qyransha qomdaǵan, Qyransha zaý kókke samǵaǵan. Tarıhta sanaýly-aq aqyn bar, Urqyna uly jyr jalǵaǵan. * * * Buıra bult taý basynan kóshken edi, Qyrlarda qyzyl gúlder seskenedi. Jer baýyrlap aǵady aq bulaqtar, Men nege túsinbeımin eshteńeni. Muńyn nege bilmeımin myna álemniń, Ókinishin qaıtemiz quba beldiń. Ómirge jylap kelgen jan edim ǵoı, Kelmeı me áldeqandaı jylap ólgim. Óz sorym ba uly aqyn bola almaǵan, Endi ómirge kelmeıdi joǵalǵan án. Aqqýdyń kúıin nege tolǵamaımyn, Aıdynyna qaıtadan oralmaǵan. Oralmady ádemi qus aqqanat, Sulý sazyn soryna tusap, qamap. Sarǵaıǵan japyraqty jınap júrmin, Qaraıyp ketken gúldi qushaqtap ap. Men nege túsinbeımin eshteńeni... * * * Bir ıiskep shashyńnan, Ǵazal órip ketermin. Jazyǵymdy jasyrǵan, Qaryzyńdy ótermin. Gúlden órgen tájińdi, Esime alsam egilem. Aıta júrip nazyńdy, Qoshtasypsyń menimen. Ańsap sheksiz zeńgirdi, Ózimdi-ózim aldappyn. Sen súıetin zer gúldi, Men qurmetteı almappyn. Jigin shaǵyp janymnyń, Jylap aqty jylǵalar. Táspisindeı Táńirdiń, Tizbekteldi tyrnalar. Men de jatam qamyǵyp, Eske túsip jaırań kez. Kúreń kúzge zaryǵyp, Kúrsinbeshi aınamkóz. Endi bólek gúldeısiń, Emes biraq baqta bul. Armanymdy bilmeısiń, Aqqýym-aı aqkóńil!!! MÁJNÚN TAL Mendegi jyr, Kúzdi kúngi názik muń, Májnún tal- Arý syndy burymdy. Seniń ǵazız japyraǵyńa jazyppyn, Eń aıaýly ári alǵashqy jyrymdy. Sol óleńdi mezgil kelip úzgenshe, Muńaıma tek... Juldyzy sor aqyndaı. Saǵynyshtan sarǵaıasyń kúz kelse, Meniń súıgen sulýymnyń hatyndaı. Qıa almaısyń birge keshken dáýrendi, Túsime endiń keı túnderi egilip. Eske salyp tursyń búgin sáýlemdi, Qos burymyń tobyǵyńa tógilip. Májnún tal... Meniń kórkem ǵazalym, Júregimnen oqyp kelgen syrymdy. Seniń áziz dıdaryńa jazamyn, Eń azapty ári sońǵy jyrymdy. QYRǴYZ QYZYNA Aıyldan kelgen názik qyz, Aqynnyń bolshy syrlasy. Biz de bir óleń jazyppyz, Qulaǵyń salyp tyńdashy. Sóılesem sózim jete ma, Al endi, tyńda ótinem. Qazaqtar qalaı eken, á... Unaıtyn shyǵar shetinen. Órimi bólek jandaısyń, Sezimnen kórgen súıinish. Sen qazaq bola almaısyń, Aıtary joq ol qıyn is. Ketpegeı bosqa munda kep, Bekerge qarap turmaıyq. Aqyn kóp bizde, jyr da kóp, Qosylyp qane yrlaıyq. Mendeı qazaqty bul keshte, Tuńǵıyq oıǵa batyrsań; Syılar em saǵan yr-deste, Ystyqkól jaqqa shaqyrsań. Kókeıge syıla mol úmit, Aıyldyń arǵy jaǵynan. Sol kólge birge shomylyp, Yrlasaq tańǵa sońynan. Keneler edik jumaqqa, Shattyǵyn syılap tańǵy araı. Ol kúnder kelmes biraq ta, Arman-aı, arman, arman-aı. * * * Erteden bermeı júrgen janǵa tynym, Araladyq kóshesin Almatynyń. Sezim bolyp tógildi juldyzdary, Bizge jeter dúnıe – aı bar ma aqynyń?!. Bul jerdegi kúı bólek, Aryn basqa, Budan artyq ǵajap sát tabylmas ta. Eshqashan on segizin qıa almaıtyn, Óleń oqyp bergenbiz qaryndasqa. Joq eshqandaı kóńildiń áttegeni, Sezimmen jetip jatty jetpegeni. Tymyq túnde tebirenip kúı tolǵadyq, Aqyn qylyp jiberdik Kóktóbeni. Aqyndar, aq samaldan nár alǵanbyz, Almatymen egiz bop jaralǵanbyz. Ómirimdi ózgertip jibergendeı, Óleńime ǵashyq bop aq arman qyz. Erteden bermeı júrgen janǵa tynym, Ǵajabyn kórdik solaı Almatynyń. Týǵan jer topyraǵyńdy keshirgeısiń, Sol jerde óleń bolyp qaldy aqynyń. * * * Bárin kórip kelem mynaý jalǵannan, Kóresimdi kórgen saıyn tań qalman. Jylap turǵan kóńilimdi jubatyp, Kózge ilmedim armanymdy aldanǵan. Keýdemde bar Óleń deıtin kitabym, Oqyp alyp sony qaster tutamyn. Bulttarǵa erip buırat joldyń ústinde, Ǵazal ettim arý qyzdyń juparyn. Er dep júrgenderdiń kórip ezdigin, Óz kózime elestedi óz minim. Kóńil úshin kúná jasap aldym da, Aman qaldym bolmaǵan soń kezdigim. Táýbasy joq tákappar da bolyp em, Kózge ilmeıtin jasaǵanyn qolymen. Sheksiz ǵalam sher-kúnimdi údetip, Ketip tyndym aqyndyqtyń jolymen. Bolǵym keldi aqıqattyń elshisi, Jalqy shyndyq – júregimniń emshisi. Bárin kórdim, Endi qalǵan tirlikte, Óleń shyǵar ómirimniń enshisi. ÓZİME SAÝAL Taǵdyrymmen talasyp, Údeı tústi keselim. Aı amanda adasyp, Aqyn bolǵan – ne sorym?! Ne úshin óleń jazamyn, Sóz kóremin túsimde. Adamzattyń azabyn, Aıtyp ótý úshin be?! Aınymaıyn sertimnen, Antym ketsin ishimde. Rýhymdy óltirgen, Ezdi kórý úshin be?! Tońbaıtuǵyn yzǵarǵa, Júrek áli kúshinde. Kózin súzgen qyzdarǵa, Sezim syılaý úshin be?! Armanda ólgen aqynnyń, Muńyn taný úshin be?! Aýyldaǵy ákimniń, Qybyn tabý úshin be?! Talaıymmen talastym, Basqasynda isim ne?! Arda týǵan Alashtyń, Joǵyn joqtaý úshin be, Ne úshin óleń jazamyn... Eshkim maǵan senbedi, Senbeı ketsin senbese. Tanymasa ol meni, Tanytaıyn endeshe. * * * Jasymnan súıdim jyrdy ásem, Kóńilim kóldeı tasqanda. Sultanmahmuttyń qurdasy em, Jalt oınap ótken aspanda. Týdyryp talaı alypty, Kókeıi sóıtip býsanǵan – Súıe almaı kelem halyqty, Halyqtan sol bir týsam da. Ókinish jatyr ólshenbeı, Keýdemde muńdy oı isinip; Qazaqty súıip ólsem ǵoı, Alashtyń qadirin túsinip. Dert ekpeı bireý jaraǵa, Qalmaıyn túsip tabaǵa. Ulmyn ba ultyn súıetin, Qulmyn ba júrgen joraǵa. Ómirmen jalǵyz syrlastym, Kóńildiń kirin ketirip. Sultanmahmutpen qurdaspyn, Muńdaspyn desem ótirik. * * * Bilshi meni – Súıý deıtin ǵajaıyp tylsym edi. Ómirinde órtenip kórmegen soń, Óleń jazyp bir aqyn kúrsinedi. Sózinen súıegine muń sińedi. Oǵan tek senimenen baıandy álem, Júreginde óziń dep oıandy óleń. Biraýyq Muqaǵalı jaıly oılanyp, Sharap iship turady Haıammenen. Onyń janyn tań saıyn terbetti úmit, Kózinde tur sezimi meldep tunyq. Jyr jazady qıynnan qıystyryp, Búginginiń Jibegin sen dep bilip. Sen bólek memleketsiń, Jyraqtasyń, Qaıtesiń, ómir solaı synatqasyn. Kózińnen kórkem áýen tógilgende, Qalaısha bir kórgennen unatpasyn. Aqyn edi ol armanyn aldamaǵan, Taǵdyryn óz qolymen tańdamaǵan; Qos dúnıe baqytyna keneledi, Aqyndardyń saýabyn alǵan adam – Sol úshin de súı kelip sháıirińdi, Táýekel, teńizge sal qaıyǵyńdy. Kóp sezimniń biri emes onyń jyry, Onyń sózi erekshe qaıyrymdy... * * * Dúnıege oqyp turamyn qulshynyp óleń, Kóńil uǵysyp taǵdyrdyń tylsymymenen. Al, muń oınasa janymnyń pernelerinde, Kózim aldynda qalady qyrsyǵyp álem. Tyńdaıdy árbir sózimdi qadala qalyp, Men jyr oqımyn jalǵandy jaǵadan alyp. Shýly alaman shahardan zeriktim be eken, Ómirdi bilip qaıtaıyn dalama baryp. Qarasha jeli tonady baǵymnyń gúlin, Japyraqtary órtendi janymnyń búgin. Ánim kóp edi aıaýly aq tańda túsken, Sulý qyzdarǵa syılaıyn ánimniń birin. Ásem sazymdy jalǵannyń saǵymy arbaıdy, Áz armandarym ózimdi taǵy da aldaıdy. Gúl qushaqtaǵan sulýlar bolmasa eger, Ǵalam da mynaý muńymdy qabyl almaıdy. Ánimniń solaı buzyldy yrǵaǵy ádemi, Áldılep shyǵar aq tańǵa muń ǵana meni. Aqyretke deıin armany úshin alysqan, Dúnıe qashan aqyndy tyńdaǵan edi. Túsiniksizdeý tilge enip tirshilik bara, Aı bojyrap, qaraıdy Kún synyqtana. Aqyn ekenimdi dúnıe bilmeıtin shyǵar, Bilse eger tyńdar edi ǵoı kúrsinip qana. QISYQ BUTA Degeısiń oqysań jyrdeste muny, Bul kúni men aqynnyń taǵdyrymyn. Ómirimniń ózgeshe esteligi, Qısyq buta bıyl da jardy búrin. Qudaı sóıtip qısyq qyp jaratqan da, Sol butanyń ózinen syr ańsadyq. Allanyń peıilindeı ár aq tańda, Otyrady boztorǵaı bir án salyp. Men jatamyn syr tolǵap qara keshte, Sińire almaı boıyma máńgi muńdy. Qısyq buta aınytpaı salady eske, O basta qısyq bitken taǵdyrymdy. Qustyń áni – sulýdyń sálemindeı, Belgili edi bir sátti saǵynǵany. Qısyq buta qısaıǵan óleńimdeı, Bolmasa minezimdeı qanymdaǵy, Qısyq buta... Ol – meniń taǵdyrym... * * * Qos armandy jetelep appaq úmit, Syr bólistik ekeýmiz baqqa kirip. Men shirkin jyr oqyǵym kelip edi, Sen bolsań sóılep kettiń aqtarylyp. Túsindim, saldyń bárin jaıyp tegi, Óleń eken sezimniń aıypkeri. Sulý shyraq kóńilde diril qaǵyp, Jylap qaldy janymnyń báıitteri. Aınalaıyn, myna ómir bilseń eges, Kózdi arbaıdy qubylǵan myń san eles. Juldyzynan talaı qyz adasqanda, Túsinbegen taǵdyrdy bir sen emes. Qos arman qos tarapqa bet túzedi, Taǵdyr birin ushpaqqa jetkizedi. ...Seniń kóziń móldirep eske tússe, Keýdemdegi sol kúngi kekti úzedi. Taǵdyrymdy túsinbe syzy basym, Endi oǵan nesine qyzyǵasyń. Kináli bolsa kóńilim tek sen úshin, Jyrymdy da oqyma, buzylasyń. * * * Men Tashkentte óler em – Almaty bar, Tek men ǵana túsinem ol qalany. Esenǵalı Raýshanov Kóńilimniń tartqanmen oń qabaǵy, Júregim toqsan túrli tolǵanady. Óleńim Almatyny aıtady ylǵı, Men biraq, túsinbeımin ol qalany. Aıtqanmen jıi sálem qudashaǵa, Óleń oqyp bermeımin surasa da. Ol da túsinbeıdi ǵoı Almatyny, Men de bilmeıdi ekenmin rasy, aǵa! Jas aqynmyn ózimshe, aı, qandaımyn, Ońashada otyryp oı tolǵaımyn. Qaıda turatynymdy bilmeı jatyp, Qaıda óletinimdi aıta almaımyn. Áýelde jandy qushtar qylǵan sózge, Keremet bar dep bilmen jyrdan da ózge. Túsiniksiz qalada ólip nem bar, Túsinetin bir aýyl turǵan kezde. Bilmedim, kóńilimniń túsi qandaı, Kele jatyr áıteýir isim ońbaı. Túsinbek túgil myna nán shahardy, Kelemin bir áıeldi túsine almaı. Óleń oqyp bastaıtyn tańǵy aıatyn, Qurmetteımin aqynnyń dardaı atyn. Olar da Almatyny túsinbeı me, Túsinbese bolady qandaı aqyn?!. Barsyn meni qustardyń tizbegi alyp, Almatyny bileıin sizge baryp. Siz aǵa, túsinesiz ol qalany, Ol búkil elge málim, bizge de anyq. DUǴA Kelmestiń kemesine minip baram, Qaraıdy dúnıe bárin bilip maǵan. Bizdi joqtan bar etken qudiretti, Allanyń Haq ekenin umytpaǵam. Bardan qaıta joq qyldy ámirimen, Qosh aıtystym jalǵannyń jaryǵymen. Aqyrettiń aıanyn kútip jatam, Kúlli adamzat turǵansha qabirinen. Búgingi tún - eken ǵoı túnim sońǵy, Júregime tógilgen kúnim sóndi. Qaıyńdardyń burymy tarqatylmaı, Altyndy jaz báısheshek gúlim soldy. Taýlar shógip ketkendeı asqaraly, Qyrattardyń qatýly qas-qabaǵy. Bulaq qurǵap qalǵandaı, baýlar qańsyp, Juldyzdardyń kózinen jas tamady. Ýa, Alla, qudiretińe quldyq urdym, Shegine de jettim-aý bul ǵumyrdyń. Ózekke órt bop túsken óleń berdiń, Endi ýaqyt qylmasynshy jyrdy qurdym. Bul fánıde turmaıdy eshkim máńgi, Ketip qalǵan baqıǵa kóshtiń aldy. Ómir deıtin Uly Kósh... Uly Kóshte – Ia Rabbym, jasaǵan kesh kúnámdi!.. * * * Shartarapqa shashylyp muń kózdegi, Shaıqalyp taǵdyrymnyń tur bezbeni. Baqyttyń juldyzyndaı aınamkózge, Ǵashyq bolǵan aqyn em bir kezderi. Syılap edim janymnyń jyryn bula, Bilmeımin nıetimdi ol uǵyndy ma?!. Qustardyń qanatynan tamǵan óleń, Arzý bolyp aıtyldy burymdyǵa. Teń kórgendeı bolǵanda baqty da biz, Armanymdy aldady aqquba qyz... Sol kúni jalǵyzdyqtan muńaıdym men, Aqynbyz, muńaıýǵa shaq turamyz. Elegem joq aspannyń kúrkirin de, Sóılep jattym túnderde jyr tilinde. Sodan beri qorqamyn júregimnen, Tunatyndaı qyzdardyń kirpiginde. Arýdyń shárbatyna shóldegendeı, Jatar boldy júregim emge kónbeı. Júzine jer betiniń bar tozańyn – Jınap ap, júrgen shyǵar ol da mendeı.
ESKİ SÝRET
Qobyzymnyń buraımyn qulaǵyn kóp, Sókpe Taǵdyr ótkendi suradyń dep; Eske túsip beıýaqta balalyǵym, Jylaǵym kep turǵany-aı, jylaǵym kep. Pende bolyp moınyna kúnáni ilgen, Qaıta sábı bola almaı jyladym men. Qaıran kúnder qyzdarǵa hat jazatyn, Artynsha sóz estıtin muǵalimnen. Kim túsinsin sondaǵy muńdy bizdiń, Sezimimdi eń alǵash jyr ǵyp úzdim. Súıgim kelip...amalsyz qaıtýshy edim, Janarynan syr aýlap qurby qyzdyń. Qaıda ketken barlyǵy qyzyǵar kún, Kúreń tartyp barady júzim ár kún. Kestelengen aq kóılek kıgen qyzdyń, Beınesin de kózimnen úzip aldym. Bolatyn úrzada álem úlesimde, Men de sábı edim ǵoı...Bilesiń be?! Aıaýly azap syılaǵan alǵash ret, Bala ǵashyq áli kún júr esimde. Quljadaı sorabynan jańylysqan, Kóz ashpadym áıteýir jabyǵystan. Saǵynyshym – boıdaǵy basty dertim, Óler bolsam ólermin saǵynyshtan. * * * Kóńilimnen kúreń bulttar kóshti anyq, Meniń aqyn ekenimdi eske alyp. Alqynyp jyr oqyp berdim dúnıege, Baqytyna jetken jandaı kesh qalyp. Japyraǵyn aldyma ákep jaıǵan kúz, Mezgil syryn bile almaı biz qaıranbyz. Saıajaıda syqylyqtap kúledi, Túneýgúni bergen sertten taıǵan qyz. Kúle bersin...ol bir essiz kóbelek, Múmkin osy óleń shyǵar keremet. Endi bálkim jazbaý kerek eshteńe, Biraq, taǵy jazyp kettim ne kerek. Jylamasyn aspanym, Jyrdan ózge ómirimdi tastadym. Aqyndardy óleń ǵana satpaıdy, Bári jalǵan basqanyń. Ómirimdi qosyp órdim ǵazalǵa, Ony qustar kórip turǵan azanda. Óleń seniń túsinbedim janyńdy, Túsine alsam jazam ba?!. AÝYLǴA HAT Búginde boldyq qalalyq, Ózgerdi solaı peshene. Aýylda qaldy balalyq, Tentektik ketti kóshede. Qosyldym áıteý qatarǵa, Armanym áste ólmeıdi. Kún salqyn biraq shaharda, Jylytý qoldan kelmeıdi. Ázirge shúkir amanmyn, Kóndiktim ómir synyna. Kún túgil myna qoǵamnyń, Úırendik salqyndyǵyna. Baǵynbaı tipti erkime, Baılady bir oı basymdy. Saǵynyshymnyń dertine, Óleńniń derti qosyldy. Ańsatyp sonaý pák kúnder, Qıalym solaı baratyn. Syrlasym boldy aq gúlder, Muńdasym boldy qara tún. Bilmeımin onyń sebebin, Táńirim shýaq shashqan da. Sol meniń móldir óleńim, Atymdy jazar aspanǵa. Qalaımyn solaı bolǵanyn, Bolatyn shyǵar jaqynda. Aıtamyn endi qalǵanyn, Kelesi jazǵan hatymda. MENİŃ LÁILİM Shyryn soryp óskendeı tátti gúlden, Qarǵadaı qyz, baýradyń aqtyǵyńmen. Sáýletti sulýlyqtyń dúnıesi, Syr tartyp jatty sonaý pák kúnimnen. Seni súıip shoq shaınap, jalyn keshkem, Kózdi arbaǵan beıneńdi laǵyl deskem. Jarshysy ma eń aıaýly altyn tańnyń, Shynar ma ediń jumaqtyń baǵynda ósken. Arman joq janyńda endi jazym ótse, Júregimdi aqnázik nazyń ópse. Ómirde mahabbattyń zaryn tartqan – Adamdar ózińe kep tájim etse. Shirkin sezim kórsetpe azabyńdy, Júzińnen aıyrmaspyn nazarymdy. Shalqytyp sazǵa qosqan kúıshi syndy, Saǵan ǵana tyńdatam ǵazalymdy. Tozań ómir júzińdi jasyrmasyn, Men tiride sen máńgi qasymdasyń. Sen degen sertke berik júregime, Qaıǵynyń qara móri basylmasyn. Táńir máńgi tynyshtyq taptyrǵansha, Tánimdi jannan bólip laqtyrǵanasha; Láılim seni kózimdeı súıe berem, Mahabbat dúnıege sot qurǵansha. * * * Aýyl jaqqa barǵanmyn jaz aldynda, Tamyrymda týlady ǵazal munda. Áridegi ótkenim eske túsip, Sulý sýret kólbedi kóz aldymda. Ańsap jattym oralmas kóktemimdi, Aıbozym kún aıǵaqtar ótkenimdi. Janyp turǵan jibekteı juldyzdar da, Salady eske juldyzdy sátterimdi. Qurby qyz da turatyn kúlip tátti, Taǵy kórdim túsimde...ol umytpapty. Aq bantıkti aıaýlym keıingi jyl, Kórshi aýyldan keńpeıil jigit tapty. Sol qyzdyń maǵan jazǵan hatyn da aldym, Bul kúni men eń uly oqyrmanmyn. Tap sol túni naızaǵaı jalt oınatty-aý, Minezindeı birtýar aqyndardyń. Qusa bolyp kóńildiń kermeginen, Balań sezim býlyǵyp, sherlenip em. Burqyratyp mamyǵyn mańaıyma, Ushyp ketti aq qazdar kólderinen. Saǵynysh qoı sol jaılar áridegi, Sol qurby qyz súıedi-aý áli meni. Óleń jazdym sodan soń órtke oranyp, Sıregenshe juldyzdar sáridegi.
