قازاقستاندىق ونەرتاپقىش بەنزين ۇنەمدەيتىن قۇرال ويلاپ تاپتى (فوتو)

/uploads/thumbnail/20170710085810657_small.jpg

«ەكسپو-2017» حالىقارالىق كورمەسىنىڭ اشىلۋىنا از كۇن قالدى. قازاقستاندىقتاردى ەلىمىزدىڭ ماڭىزدى كورمەدە قانداي جوبالاردى قوياتىندىعى قىزىقتىرادى. وتاندىق يننوۆاتورلار ەنەرگيا تيىمدىلىگى جانە قورشاعان ورتانى قورعاۋ ماسەلەلەرىنە قاتىستى 28 جوبانى كوپشىلىكتىڭ نازارىنا ۇسىنباق. وسىنداي جوبالاردىڭ ءبىرىن استانا ەلەكتروتەحنيكالىق زاۋىتىنىڭ قىزمەتكەرى دياس ورالوۆ ويلاپ تاپقان دەپ حابارلايدى قامشى اقپاراتتىق اگەنتتىگى islam.kz-كە سىلتەمە جاساي وتىرىپ. 

دياس ورالوۆتىڭ تۋىندىسى سۋتەگى گەنەراتورى دەپ اتالادى. ەگەر سىناقتان ءساتتى وتەتىن بولسا، ونى كەز-كەلگەن ماشيناعا ورناتۋعا بولادى. ناتيجەسىندە كولىك جانار-جاعارمايدىڭ 40%-ىن ۇنەمدەپ، قورشاعان ورتاعا زياندى قالدىقتار شىعارمايدى. سەبەبى، كولىكتەن ءتۇتىننىڭ ورنىنا تەك بۋ شىعادى. بۇل ءىرى مەگوپوليستەردە ەكولوگيانى ساقتاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى دەيدى عالىم.

«ءبىز كەز كەلگەن اۆتوموبيلگە ارنالعان سۋ گەنەراتورىن شىعارامىز. گەنەتوردىڭ جۇمىس ىستەۋ تارتىبىنە توقتالايىن. قاراپايىم سۋدىڭ فورمۋلاسى ن2و. 12-ۆولتتىك اككۋمۋلياتورعا رازرياد بەرەمىز. سوندا سۋ جارىلىپ، ەكىگە بولىنەدى. ياعني ول سۋتەگى مەن وتتەگىگە اينالادى. سۋتەگى قوزعالتقىشقا بارادى. وسىلايشا ءبىز بەنزين شىعىنىن 40%-عا ازايتامىز. سونداي-اق، ماشينا قوزعالتقىشىنىڭ قۋاتى دا ارتادى. ەڭ ماڭىزدىسى ەكولوگياعا زيانى جوق. ماشينادان ءتۇتىننىڭ ورنىنا بۋ شىعادى. ۇلكەن ءىرى قالالاردا كولىكتەردىڭ سانى جىل وتكەن سايىن كوبەيىپ كەلە جاتىر. سالدارىنان ۇلكەن ماسەلە تۋىنداۋدا. ال بۇل قۇرال ۇرپاقتارىمىزعا قورشاعان ورتانى لاستاماي، تازا ەكولوگيانى قالدىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى»، - دەيدى ول.

سونىمەن قاتار دياس ورالوۆ قازىرگى تاڭدا ونەرتابىسىنىڭ سىناقتان ءوتىپ جاتقاندىعىن اتاپ ءوتتى. ەگەر ول ءساتتى اياقتالسا، قازاقستاندىقتار سۋتەگى گەنەتورىن ءوز ماشينالارىنا قويا الادى. «بۇل قۇرالدى جاساۋعا 3 جىل ۋاقىت كەتتى. سونداي-اق، ونى زاڭدى تۇردە راسىمدەۋگە، عالىمداردىڭ الدىندا دالەلدەۋگە، ەكسپەرتيزادان وتكىزۋگە دە ءبىراز ۋاقىتىمدى جۇمسادىم. ءبىز مۇنى بارلىق كولىكتەرگە ورناتقان جوقپىز. تەك ءبىر كولىككە عانا ورناتتىق. ول – قازاقستاندا جاسالعان Ssang Yong كولىگى. بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىم سارايىندا وتكەن قحا سەسسياسىندا ءبىز ءوز ءونىمىمىزدى بارشا قاۋىمعا ۇسىندىق. وتاندىق سۋ گەنەتورىنىڭ باعاسى – 150 مىڭ تەڭگە. ونى ورناتۋ ءۇشىن ءسىز بىزگە ارنايى تاپسىرىس بەرەسىز. «موتوردىڭ كولەمىن ايتاسىز. ينجەكتور مە، ديزەل مە؟» دەگەن سياقتى. كەيىن ءبىز كولىكتىڭ تەحنيكالىق پارامەترىنە قاراپ، سىزگە ارنايى سۋتەگى گەنەراتورىن جاساپ شىعارامىز. ورناتۋ 40 قىرىق كۇندى الادى. ال دجيپتەرگە كەلگەندە باعا ءسال قىمباتتاۋ بولادى. سەبەبى، وعان قوسىمشا قۇرالدار الىنادى»، - دەيدى ونەرتاپقىش.

دايىنداعان: اسەل وتەشوۆا

قاتىستى ماقالالار