كەشەگى بولعان وقيعا ەسىمنەن كەتەر ەمەس. ءنومىرى 16-شى اۆتوبۋستىڭ ىشىندە كۇندەگىدەي لىق تولعان ادام جوق. قالا تۇرعىندارىنىڭ سوزىمەن ايتساق، «تۇرىپ تۇرعان ەشكىم جوق». سەكسەننىڭ ماڭايىنا جاقىنداپ قالعان قاريانىڭ جانىنا وتىرا كەتتىم. بىر-ەكى ايالدامادان سوڭ، كورشى اتام سويلەي باستادى. سونداعى قاريانىڭ ايتقان اڭگىمەسى:
–...ءبىز، قازاق، ءوزىمىزدىڭ قانداي حالىق ەكەنىمىزدى ءالى جەتە تۇسىنە الماعان ۇلتپىز. كىم ەكەنىمىزدى بىلمەيمىز... بالكىم، ءوز باعامىزدى اسىرعىمىز كەلمەيتىن بولار. ءبىز جەر مەن ەلدىڭ باسىنا كۇن تۋعاندا عانا باس كوتەرەمىز. قالعان ۋاقىتتا بىزدەن جۋاس حالىق جوق. ءوز-وزىمىزدىڭ قادىر-قاسيەتىمىزدى بىرەۋگە دالەلدەپ، اۋرە بولمايمىز. بىلەر ادام جان دۇنيەمىزگە ءۇڭىلىپ كورسىن. سوندا عانا كوزى جەتەر ەدى: قازاق دەگەن ۇلتتىڭ ءجاي عانا مال باققان ەل ەمەس ەكەندىگىن. ال، ەندى ءقازىر قوعامعا قاراپ جاعامدى ۇستايمىن. سەندەر اتا-بابالارىڭنىڭ قانداي بولعانىن بىلمەيسىڭدەر. بىلسەڭدەر، ءقازىر تۇرلەرىڭ – قازاق، تىلدەرىڭ – باسقا بولىپ جۇرمەيتىن ەدىڭدەر. شەتەلگە شىققاندا «سەندەر قىتايسىڭدار ما؟» دەگەن ساۋالدى ەستىمەيتىن ەدىڭدەر. قىزدارىڭ وزگە ۇلتتىڭ سانىن كوبەيتپەس ەدى. تورلەرىڭدەگى دومبىرا قۇلاماس ەدى. كەلىننىڭ باسىنان اق جاۋلىعى تۇسپەس ەدى. قاريالارىڭ باتانىڭ ورنىنا كارتا ويناماس ەدى. اجەلەرىڭ شاشىن قيىپ، جيىرما بەسىنە ورالماس ەدى. مۇنىڭ ءبارى ءبىزدىڭ قازاقتىعىمىزدا جوق نارسە، بىلەمىسىڭ؟! سەندەردىڭ سانالارىڭدى نە جاۋلاپ العانىن بىلمەيمىن، ءبىراق ويانۋ كەرەك. سەندەر وزبەك ەمەسسىڭدەر. سەندەر ورىس ەمەسسىڭدەر. قازاقسىڭدار! قانى تازا قازاقسىڭدار! نەگە وسىنى سەزىنبەيسىڭدەر، تۇسىنبەيمىن. ءومىر ءسۇرۋ داعدىلارىڭ باتىسقا اۋىپ بارادى. ءقازىر، ءتىپتى، ورىس ءتىلىن مەنسىنبەيسىڭدەر عوي. قازاق ءتىلىن سۇراسام، ۇيات بولاتىن شىعار. سەندەر قازاقتىقتان الىستاعالى قاشان؟! ءوز تۋعان جەرلەرىڭدە وتىرىپ، سەندەر قاسيەتتەرىڭدى جوعالتىپ جۇرسىڭدەر. ەلدەن جىراقتاعى قازاقتاردان نە سۇرايسىڭ؟! قازاقتىققا ورالىڭدار! بولاشاق ۇرپاقتىڭ الدىندا قارىزدارسىڭدار. قارىز دەگەن وتە اۋىر دۇنيە. ەرتەڭگى ۇرپاققا قازاقتىڭ ءقادىرى مەن قاسيەتىن امان-ساۋ قالدىرىڭدار. قاي جەردە جۇرسەڭدەر دە كىم ەكەندەرىڭدى ۇمىتپاڭدار، قاراقتارىم. مەيلى، پاريج، مەيلى، پراگا، مەيلى، تەڭىزدە جۇرسەڭدەر دە قازاق ەكەندەرىڭدى ەستەن شىعارماڭدار! اتا-بابا اماناتىنا قيانات جاساماڭدار! كەلەر ۇرپاققا وبال بولادى...
P.S: قاريا ءسوزىن اياقتاپ تۇسۋگە ىڭعايلانعاندا ساسقانىمنان "ماقۇل، اتا!" دەي بەرىپپىن. ءقازىر ويلاسام، قارياعا بارشا قازاقتىڭ اتىنان جاۋاپ بەرگەندەي ۋادە بەرىپپىن. ال ۋادەنى ورىنداۋ كەرەك.
مارجان ءابىش