بۇگىن استانا ەكونوميكالىق فورۋمى شەڭبەرىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى، استانا قالاسىنىڭ اكىمدىگى، «نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرى» دەربەس ءبىلىم بەرۋ ۇيىمى جانە «شەلل» كومپانياسى اراسىندا مەموراندۋمعا قول قويىلدى، دەپ حابارلايدى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى.
مەموراندۋمنىڭ ماقساتى – «مەكتەپتەرگە كۇن ەنەرگياسى» پيلوتتىق جوباسىن ىسكە اسىرۋ. جوبا شەڭبەرىندە استانا، الماتى، اقتاۋ، اتىراۋ جانە ورال قالالارىنداعى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرىندە كۇن فوتوەلەكتر جۇيەلەرىن ورناتۋ كوزدەلگەن.
مەموراندۋمعا ق ر ەنەرگەتيكا ءمينيسترى ق. بوزىمبايەۆ، استانا قالاسىنىڭ اكىمى ءا. يسەكەشيەۆ، «نزم» دبۇ باسقارما ءتوراعاسى ك. ءشامشيدينوۆا جانە قازاقستانداعى «شەلل» كونسەرنىنىڭ ۆيسە-پرەزيدەنتى جانە ءتوراعاسى وليۆە لازار مىرزا قول قويدى.
«مەكتەپتەرگە كۇن ەنەرگياسى» جوباسىنا 2016 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەنەرگەتيكا مينيسترلىگىمەن قول قويىلعان ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم شەڭبەرىندە «شەلل» كومپانياسى باستاماشىلىق جاسادى.
اتالعان پيلوتتىق جوبا قازاقستان ءۇشىن بىرەگەي جوبا بولىپ تابىلادى. جوبا جالپىۇلتتىق ماسشتابتا بولىنگەن ەنەرگيانى ءوندىرۋدىڭ شاعىن جوبالارى سالاسىن دامىتۋعا باعىتتالعان. ونىڭ ماقساتى – رەسپۋبليكانىڭ «جاسىل ەكونوميكاعا» كوشۋى بويىنشا ءىس-قيمىلدارىن ودان ءارى قولداۋ. جوبا سونىمەن قاتار كىشى جانە ورتا بيزنەستىڭ الەۋەتىن دامىتۋعا جاردەمدەسۋگە، سونداي-اق ناقتى عىلىمداردى (STEM: عىلىم، تەحنولوگيالار، ينجينيرينگ جانە ماتەماتيكا) زەردەلەۋ باعدارلامالارىنا جاس ۇرپاقتىڭ قىزىعۋشىلىعىن ىنتالاندىرۋعا باعىتتالعان.
مەموراندۋمعا قول قويۋ راسىمىنەن سوڭ تاراپتاردىڭ وكىلدەرى قازاقستاندا جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىن دامىتۋدا اتالعان باستامانىڭ ەرەكشە ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى.
«مەكتەپتەرگە كۇن ەنەرگياسى» باستاماسى قازاقستاندا جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىن دامىتۋعا باعىتتالعان ق ر ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى مەن «شەلل» كومپانياسى اراسىنداعى تابىستى ىنتىماقتاستىق ناتيجەسىندە تۋىندادى. وسى جوبانى ىسكە اسىرۋ ەلىمىزدىڭ ايماقتارىندا قۋاتى از جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىن پايدالاناتىن قوندىرعىلاردى ودان ءارى پايدالانۋ ءۇشىن وزىندىك پلاتفورماعا اينالاتىندىعىنا سەنەمىز جانە وسىلايشا ەلدە پارنيكتىك گازداردىڭ شىعارىندىلارىن ازايتۋ مەن جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى سالاسىندا نىسانالى ينديكاتورلارعا قول جەتكىزۋ بويىنشا ۇكىمەتتىڭ جۇمىسىنا ءوز ۇلەسىن قوسادى دەپ ۇمىتتەنەمىز»، - دەدى ق ر ەنەرگەتيكا ءمينيسترى قانات بوزىمبايەۆ.
“ءبىز كومپانيامىزدىڭ قازاقستانداعى 25 جىلدىق جۇمىس بارىسىندا «شەلل» جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسى اراسىندا قالىپتاسقان ارىپتەستىك ءوزارا قارىم-قاتىناستى جوعارى باعالايمىز. ءبىزدىڭ كومپانيا قازاقستان رەسپۋبليكاسىمەن ءوزىنىڭ ستراتەگيالىق اليانسىن ودان ءارى تەرەڭدەتۋگە نيەتتى. قول قويىلعان مەموراندۋمنىڭ ناتيجەسىندە رەسپۋبليكانىڭ «جاسىل ەكونوميكاعا» ءوتۋ نيەتىن قولداۋ مۇمكىندىگىنە يە بولعاندىعىمىزعا قۋانىشتىمىز جانە اتالعان ماقساتتارعا جەتۋدە وسى جوبا لايىقتى ۇلەس قوساتىندىعىنا سەنىمدىمىن»، - دەپ اتاپ ءوتتى قازاقستانداعى «شەلل» كونسەرنىنىڭ ۆيسە-پرەزيدەنتى جانە ءتوراعاسى وليۆە لازار.
«وسى مەموراندۋم شەڭبەرىندە ءبىز كۇن فوتوەلەكتر جۇيەلەرىن مەكتەپ شاتىرلارىنا قوندىرۋ بويىنشا ىنتىماقتاستىق جاسايتىن بولامىز. اتالعان جوبا جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىن ءتيىمدى پايدالانۋدىڭ جاقسى ۇلگىسى بولادى جانە بولاشاقتا ەلىمىزدىڭ وزگە ايماقتارىندا دا كەڭىنەن تاراۋى مۇمكىن»،- دەدى استانا قالاسىنىڭ اكىمى اسەت يسەكەشيەۆ.
«مەكتەپتەرگە كۇن ەنەرگياسى» جوباسى STEMء-بىلىم بەرۋ تاسىلدەرى بەلسەندى ەنگىزىلىپ جاتىرعان زياتكەرلىك مەكتەپتەر ءۇشىن ۇلكەن ماڭىزعا يە. زياتكەرلىك مەكتەپتەر تۇراقتى دامۋدىڭ بارلىق باسىمدىقتارىن، سونىڭ ىشىندە جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىن تاراتۋدى قولدايدى. وقۋ ورىندارىندا كۇن فوتوەلەكتر جۇيەلەرىن ەنگىزۋ – ستراتەگيالىق دۇرىس بولىپ تابىلادى، سەبەبى تابيعي رەسۋرستارعا ۇقىپتى قاراۋدى جانە ەكولوگيالىق جاۋاپكەرشىلىكتى مەكتەپتەر قالىپتاستىرادى»، - دەپ ايتتى «نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرى» دبۇ باسقارماسىنىڭ ءتوراعاسى كۇلياش ءشامشيدينوۆا.
ايتا كەتەيىك، «شەلل» – ەنەرگەتيكالىق جانە مۇناي-حيميالىق كومپانيالاردى بىرىكتىرەتىن حالىقارالىق كونسەرن. ونىڭ شتاب-پاتەرى گااگادا (نيدەرلاند) ورنالاسقان. قازىرگى ۋاقىتتا «شەلل» قازاقستان ەكونوميكاسىنداعى ءىرى شەتەلدىك ينۆەستورلاردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. «شەلل» كونسەرنى ءتورت جوباعا قاتىسادى. ولار – سولتۇستىك كاسپيي بويىنشا ءونىمدى ءبولۋ تۋرالى كەلىسىم (قاتىسۋ ۇلەسى 16.81%)، كاسپيي تەڭىزىنىڭ قازاقستاندىق سەكتورىنداعى «جەمچۋجينا» ليسەنزيالىق ۋچاسكەسىن يگەرۋ بويىنشا وبك (قاتىسۋ ۇلەسى 55%)، قاراشىعاناق كەن ورنىنىڭ ءونىمىن ءبولۋ تۋرالى تۇپكىلىكتى كەلىسىم، جانە قازاقستاندىق مۇنايدى الەم نارىعىنا جەتكىزەتىن كاسپيي قۇبىر كونسورسيۋمى (قاتىسۋ ۇلەسى 7.4%).