اباي مۋزەيى ءۇش جاڭا زالمەن تولىقتى

/uploads/thumbnail/20180606101756540_small.jpg

حالىقارالىق مۋزەي كۇنىندە سەمەيدەگى ابايدىڭ «جيدەباي-بورىلى» مەملەكەتتىك قورىق-مۇراجايىندا ءۇش جاڭا ەكسپوزيسيانىڭ اشىلۋى بولىپ ءوتتى. سۋ جاڭا جادىگەرلەردى وڭىرىمىزگە بەلگىلى عالىمدار اراپ ەسپەنبەتوۆ، زەينوللا توقايەۆ جانە اقمارال سماعۇلوۆا تانىستىردى.

بۇل مۋزەي ءىسىن جۇرگىزۋدەگى تىڭ PR ماركەتينگ بولسا كەرەك. وسىلايشا مۇراجاي ۇجىمى، تانىمال تۇلعالاردى تارتۋ ارقىلى، وڭىرلىك ءتۋريزمدى وركەندەتۋدى كوزدەپتى. جاڭا تاقىرىپتىق ەكسپوزيسيا «ءۇش قاينار» دەپ اتالادى. اتاپ ايتقاندا، «اباي شىعارماشىلىعى»، «اباي جولى – الەم ادەبيەتىنىڭ جاۋھارى» جانە «قايىم مۇحامەدحانوۆ — ابايتانۋشى» اتتى زالدارىنىڭ رەسمي تانىستىرىلىمى بولدى. ۇلى حاكىمگە ارنالعان العاشقى زالعا، دانىشپان اقىن ءنار العان – قازاقتىڭ حالىق اۋىز ادەبيەتى، شىعىس حالىقتارىنىڭ پوەزياسى، ورىس جانە باتىس ادەبيەتىنىڭ وزىق تۋىندىلارى قويىلعان. ال ەكىنشى ەكسپوزيسيادا، كەمەڭگەر جازۋشى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ «اباي جولى» رومان-ەپوپەياسى جەلىسى نەگىزىندە، عۇلامانىڭ ابايتانۋداعى تۇڭعىش عىلىمي-زەرتتەۋلەرى، ماقالالارى جانە الەم حالىقتارى تىلدەرىنە اۋدارىلعان ەڭبەكتەرى ۇسىنىلىپ وتىر. سونىمەن قاتار قايىم مۇحامەدحانوۆقا ارنالعان زالدا تالعامپاز كەلۋشىلەردى بەيجاي قالدىرمايتىنى انىق. مۇندا عالىمنىڭ ءومىربايانىنان بولەك، ونىڭ ادەبي-عىلىمي جۇمىستارى شوعىرلانعان. بۇل كورمە زالىنان، سول سەكىلدى بەلگىلى زەرتتەۋشىلەر توكەن يبراگيموۆ، كامەن ورازالين جانە مۇزدىباي بەيسەنبايەۆتىڭ ەڭبەكتەرىنەدە ورىن بەرىلگەن ەكەن. مۋزەي قىزمەتكەرلەرى، اسىرەسە قايىم مۇحامەدحانوۆ پەن توكەن يبراگيموۆتىڭ جەكە ومىرىنە قاتىستى دەرەكتەر جانە قولجازبالارى كورەرمەن قاۋىمنىڭ قىزىعۋشىلىعىن تۋىدارىتىنىنا سەنىمدى.

ء-ۇش زالعا توقتالساق، اباي شىعارماشىلىعىن تولىقتىرىپ وتىرمىز. سونىمەن قاتار، بۇرىن-سوندى بولماعان «اباي جولى» رومان-ەپوپەياسىنا ارنالعان ەكسپوزيسيا جاساقتالدى. ابايدىڭ مۇراسىن زەرتتەۋدە قايىم مۇحامەدحانوۆتىڭ ورنى ەرەك. سوندىقتان دا ول كىسىنىڭ شىعارماشىلىعىنا قاتىستى ارنايى ورىن بەرۋدى ءجون دەپ سانادىق. تاعى سول سياقتى مۋزەيىمىزدى 30 جىلدان اسا باسقارعان توكەن يبراگيموۆ پەن وسى كيەلى ورىننىڭ قىزمەتكەرى بولعان مۇزدىباي بەيسەنبايەۆقا ارنالعان ەكسپوزيسيالىق كورمە اشىلدى. كەلۋشىلەر ابايعا قاتىستى تىڭ دەرەكتەرگە قانىعا الادى. جانە دە مۇندا «اباي جولى» شىعارماسىنىڭ الەم تىلدەرىنە اۋدارىلعان نۇسقالارى قويىلىپ وتىر. ونىڭ اراسىندا مۇحتار اۋەزوۆتىڭ قولى قويىلعان نۇسقاسى اسا قۇندى جادىگەرلەر ساناتىنا جاتادى. ال قايىم مۇحامەدحانوۆ 1951 جىلى تۇتقىندالعان ەدى. سول كەزدە ونىڭ كوپتەگەن كىتاپتارى مەن قولجازبالارىن تاركىلەگەن بولاتىن. وسى باعالى قولجازبالاردىڭ ءبىرى جاڭا ەسكپوزيسيادا ۇسىنىلماق. تۇتاستاي ايتقاندا، شامامەن 200-دەن اسا جادىگەر قويىلدى، — دەپ اتاپ ءوتتى ابايدىڭ «جيدەباي-بورىلى» مەملەكەتتىك قورىق-مۋزەيى ديرەكتورىنىڭ عىلىمي ءىسى جونىندەگى ورىنباسارى مەيرامگۇل قايرامبايەۆا.

بۇدان باسقا، حالىقارالىق مۋزەي كۇنىنە بايلانىستى ۇلى اقىن اتىنداعى قارا شاڭىراقتىڭ ۇجىمى قىمىزمۇرىندىق ءداستۇرىن ۇيىمداستىردى. وسى داتاعا وراي مۋزەيدىڭ جۇمىسى ساعات كەشكى 22:00-گە دەيىن جالعاستى. ايتۋلى شاراعا قالانىڭ زيالى قاۋىم وكىلدەرى، ەتنومادەني بىرلەستىكتەردىڭ مۇشەلەرى، سونداي-اق قالا جاستارى جينالدى.

قاتىستى ماقالالار