...ولاردى سنارياد پەن وقتان، جارىلىستان قاشقان ادام تۇسىنەدى. ولاردى بالاسىن بەيبىت كۇندە جوعالتىپ، اڭىراعان انا مەن اكە تۇسىنەدى. ولاردى بەيبىت كۇندە بالالارىنان اجىراپ قاپ، ءبىر ءولىپ، ءبىر ءتىرىلىپ، "شىنىمەن ايىرىلدىم با؟" دەپ ءۇمىتىن ۇزگەندە باسقا قالادان تاپقان ادام تۇسىنەدى. ولاردى بەيبىت كۇندە "قولدان جاسالعان سوعىستا" اكەسىنەن، بالاسىنان، باۋىرىنان ايىرىلعان ادام تۇسىنەدى. قىسقاسى، ارىستىقتى، ولاردىڭ جاندۇنيەسىندەگى ۇرەي مەن قورقىنىشتى، ازاپ پەن قايعىنى، ءۇمىت پەن ۇمىتسىزدىكتى وزدەرىنەن باسقا ەشكىم تۇسىنبەيدى.

"ارىسقا قايتىپ ورالۋ" دەگەن ءسوزدىڭ وزىنەن كوبىسى ۇرەيلەنەدى. قورقادى. سەبەبى، پسيحولوگيالىق تۇرعىدا ساناداعى قورقىنىشتان، ۇرەيدەن ءالى ارىلمادى. قاشان ارىلارى دا بەلگىسىز. بالكىم، جاندارى نازىك، تىم سەزىمتالدارى ومىرلەرىنىڭ سوڭىنا دەيىن سول ۇرەيمەن ارپالىسىپ وتەدى. ءتىپتى باسقا قالاعا كوشىپ كەتسە دە... "اپتا سوڭىندا ارىستىقتار ۇيىنە قايتادى" دەگەن اقپارات "بەيبىت زامانداعى سوعىستىڭ" ورتاسىنان قاشىپ شىققان ارىستىقتار تۇگىلى، مەنىڭ وزىمە شوك بولدى. مويىندايىق، بۇل اقپارات سالقىن ۇيدە، "بۇگىن ەت اسامىز با، الدە مانتى جاسايمىز با؟" دەپ كەشكى تاماققا تاڭداۋ جاساپ جاتقان سىزدەرگە دە ۇنامادى. ءبىراق كوبىمىز ايتپايمىز. ۇندەمەيمىز. ويتكەنى، ول ءبىزدىڭ ءومىرىمىز ەمەس قوي. سولاي ما؟ "تاس تۇسكەن جەرىنە اۋىر". 

سوسىن ول ۇرەيدى سەزىنبەگەندەر "ارىستىقتار ۇيلەرىنە بارۋدان باس تارتىپ جاتىر. كرەديتتەرىن تولەپ بەرەدى، ۇيلەرىن جوندەپ بەرەدى. بۇل نە دەگەن ناگلوست؟" دەپ كوپ ادام ءدىلمارسىپ جاتىر. بۇل ەشقانداي ناگلوست ەمەس!!! ارىستا تۇرسام، سنارياد جارىلعاندا تاپىشكەمدى لاقتىرىپ قاشسام، سانامداعى ۇرەيدەن ارىلماسام مەن دە "ارىسقا بارمايمىن. شىمكەنتتەن ءۇي بەر" دەپ تالاپ ەتەر ەدىم. شىنىم سول. جانە ارىستىقتاردىڭ تالاپ ەتۋگە تولىق قۇقى بار. سەبەبى، ولار ون جىل بۇرىن بولعان جارىلىستى دا كوردى. ادامدار ولسە دە، بيلىك سول كۇيىنشە قالدىردى. سەبەبى، بيلىككە ءبارىبىر. وعان حالىقتىڭ تاعدىرى ەشقاشان ماڭىزدى بولماعان. نەگە ارىستىقتار سول بيلىككە، وتىز جىلدا وزگەرمەگەن بيلىككە سەنۋى كەرەك؟ نەگە باستارىن تاعى دا قاتەرگە تىگۋى كەرەك؟ نەگە بيلىك تاعى دا حالىقتىڭ مومىندىعىن، ايتقانعا كونە بەرەتىن كونبىستىگىن "پايدالانا" بەرۋ كەرەك؟ نەگە حالىق "سوعىس" بولعان اپاتتى ايماققا ءبىر اپتادان سوڭ كوشۋگە كونۋ كەرەك؟ استانانىڭ ۇيلەرىنىڭ قانشالىقتى ساپاسىز سالىنعانىن ەسى ءدۇرىس ادامنىڭ ءبارى بىلەدى. بىزدەگى كەز كەلگەن جوباعا "قوقىس" ارالاسىپ كەتەتىنىن ءبارى بىلەدى. ارىستى تازالاۋدا اسىعىس، شالا-پۇلا ەكەنىن تۇيسىگىممەن سەزەم. اپتا سوڭىندا ارىستىقتاردىڭ ارىسقا ورالۋىنا قارسىمىن!!! 

ايتەۋىر بيلىككە "ارتىق جۇمىستان" قۇتىلىپ، ارىستىقتاردى ءوز ۇيىنە ورنالاستىرىپ، ءوز تىنىشتىعىن كۇيتتەۋ. قانشاما جىل جۇمىس ىستەمەي، ماۋجىراپ، ۇيىقتاپ جۇردىڭدەر عوي. ءسال جۇمىس ىستەپ، قيمىلداپ ەدىڭدەر، جاندارىڭ شىعىپ كەتتى مە؟ ارىستىقتاردىڭ كوپشىلىگى وزدەرى قاشىپ، جارىلىستان وزدەرىن وزدەرى قۇتقارعانىن حالىق ەشقاشان ءۇمىتپايدى. 
..."پۋست گوۆورياتتا" بەلورۋسسيالىق الەكسەي تالاي دەگەن بيزنەسمەن جىگىتتىڭ ون التى جاسىندا اتاسىنىڭ دەريەۆنياسىنا بارىپ، پوليا جاقتا سوعىس كەزىندە جارىلماي قالعان سناريادتان (بالكىم، باسقا ءوق-دارى) ەكى قولىنان، ەكى اياعىنان ايىرىلعانىن كورىپ، قۇربىم ەكەۋمىز جىلاپ ەدىك. سوعىسقا قاتىسقان اتاسىنىڭ ەكى اياعى، ەكى قولى ءبۇتىن. سول اتاسى الەكسەيدىڭ الدىندا ءوزىن كىنالى ساناپ، جىلاعاندا جۇرەگىڭ اۋىرادى. ءبىزدىڭ بيلىك حالىقتىڭ، ارىستىقتاردىڭ الدىندا ءوزىن كىنالى سەزىنە مە؟ كۇمانىم بار. 

ارىستا اسكەريلەرگە كورىنبەي، جاسىرىن قالىپ قويعان سنارياد جوعىنا كەپىلدىك بەرەسىڭدەر مە؟ ەرتەڭ ءبىر قازاقتىڭ (نە بىرنەشە) ەكى اياعىنان، ەكى قولىنان ايىرىلماۋعا نە ولمەۋىنە كەپىلدىك بەرەسىڭدەر مە؟ الدە باياعى الدارقاتۋ ما؟ ارىستا سەندەر حابارلاعانداي ءۇش ەمەس، بىرنەشە ادامنىڭ ولگەنىن ەسى دۇرىس ادامنىڭ ءبارى ءبىلىپ وتىر؟ 

ارىسقا ورالعىسى كەلمەيتىن ارىستىقتاردى قيناۋعا قارسىمىن! ۇرەيدە ءومىر سۇرگەن، قورقىنىش پەن ۇرەيدەن جۇيكەسى شارشاعان ايەلدەن جۇيكەسى ساۋ بالا تۋمايدى. بىزگە دەنى ساۋ، ساپالى ۇرپاق كەرەك! پسيحولوگيالىق سوققى العان ارىستىقتاردىڭ ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن ۇرەيمەن ءومىر سۇرگەنىن قالامايمىن. ولاردان دەنى ساۋ، رۋحتى بالا تۋمايدى. 

...وبلىس ورتالىعى تۇركىستاننان ارىستىقتارعا مەملەكەتتىك بيۋدجەت ەسەبىنەن كوپ قاباتتى ۇيلەر كوتەرىلۋ كەرەك. توي تويلاۋدان، پايداسى جوق كونفەرەنسيالاردان بيلىك تىيىلىپ، اقشانى ارىستىقتارعا اۋدارۋ كەرەك. ەرتەڭ ميلليونداعان، ميللياردتاعان اقشا اۋدارىپ، ارىستى جاڭارتقانمەن قالىپ قويعان سنارياد جارىلمايتىنىنا كەپىل بار ما؟ سوندا سول اقشا دالاعا كەتپەي مە؟ كەشە عانا "سوعىس بولعان" ارىسقا "ءبىر اپتادان سوڭ ارىستىقتار ءوز ۇيىنە ورالادى" دەپ اسىعىس شەشىم شىعارعان، ماڭگىلىك ەلباسىنىڭ ايتقانىن عانا تىڭدايتىن سەندەرگە سەنىم جوق. 

مىڭداعان ارىس تۇرعىزۋعا بولاتىن اقشانى ىشىپ-جەگەندەرىڭدى ايتپاعاندا، پايداسىز ءىس-شارالارعا قۇرتتىڭدار عوي. 

قازاقستاننىڭ بۇكىل ارحيتەكتورى، قۇرىلىسشىلار جۇمىلىپ، (قازاقتىڭ تەكتى حالىق ەكەنىنە، ولاردىڭ ساۋاپ ءۇشىن تومەن جالاقىعا كەلىسەتىنىنە سەنەم) كوپ قاباتتى ۇيلەر سالىپ، ارىستىقتارعا بەرىلۋ كەرەك. ارىس تۇركىستاننىڭ قاسىندا، تەز جەرسىنىپ كەتەدى. ءارى تۇركىستان ساۋلەتتى ۇيلەرمەن كورىكتەنە تۇسەدى. جەر ۇيگە ۇيرەنگەندەر ەسىن جيعاسىن قالا سىرتىنان ءوز كۇشتەرىمەن ەتى تىرىلەرى جەر الىپ، ءۇي سالىپ الادى. 
قىرىق بەس مىڭ ادامعا ءۇي الىپ، ءۇي سالىپ بەرۋدى قيىنسىنىپ جاتقان شىعارسىڭدار. حالىق وسى كۇنگە دەيىن قانشاما ارىستىققا ءۇي ساتىپ الىپ بەرۋگە، سالىپ بەرۋگە بولاتىن اقشانى جەگەندەرىڭدى قۇستىرعان جوق قوي. يسلام كاريموۆتىڭ قىزىنىڭ 1200 ملد. دوللاردى مەملەكەت بيۋدجەتىنە قايتارعانىن (راس بولسا) ەستەرىڭە سالايىن. سەندەردىڭ دە قۇساتىن كۇنىڭ كەلەر...

حالىقپەن شىنىمەن ديالوگ قۇرعىلارىڭ كەلسە، وزدەرىڭدى كورسەتىڭدەر. حالىقپەن ديالوگ ونسىزدا توق مارعۇلان سەيسەمبايەۆتى، ارمان شورايەۆتى اقورداعا شاقىرۋ ەمەس قوي. حالىقپەن ديالوگ - ارىستىقتاردىڭ ۇنىنە، تالابىنا قۇلاق ءتۇرۋ. 

ارىستىقتى قولداۋ قولىڭنان كەلمەسە، ونىڭ تالابىن بيلىككە قويۋ قولىڭنان كەلمەسە، ۇندەمە!!! ونسىزدا اشىنىپ، قورقىپ، ۇرەيلەنىپ وتىرعان حالىقتى باسىنبا!!! ول كورگەن قورقىنىشتى كورمەدىڭ بە، ول سەزىنگەن ۇرەيدى سەزىنبەدىڭ بە، قولداۋ كورسەتە المايسىڭ با، دۇرىسى ۇندەمە!!! (ەرتەڭ ءبىر "دانىشپاندار" پيار دەر. كوكە، اپا، پيار كەرەك بولسا، ماقتانىپ، ماسكەۋلىك ادەبيەتشىلەردىڭ شىعارماشىلىعىم تۋرالى ايتقانىن، جازعانىن جۇرت سەكىلدى وسىندا جاريالار ەدىم). 

شىنى كەرەك، ارىستىقتى سول ۇرەي مەن قورقىنىشتى سەزىنگەن ارىستىق قانا سەزىنەدى. ءسىز بەن ءبىز ءبارىبىر ولاردى تۇسىنبەيمىز.

اياگۇل مانتايدىڭ Facebook پاراقشاسىنان الىندى