جەمقورلىق جاساعانى ءۇشىن سوتتالىپ، مەرزىمىنەن بۇرىن بوستاندىققا شىققان 7 جوعارى لاۋازىمدى باسشىلار ءتىزىمىن سپۋتنيك سايتىنا سىلتىمە جاساپ Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى ۇسىنادى.

1. ەرجان وتەمبايەۆ – قازاقستان پارلامەنتىنىڭ سەنات اپپاراتىنىڭ بۇرىنعى جەتەكشىسى. ە.وتەمبايەۆ 2006 جىلى 20 جىلعا سوتتالعان بولاتىن. سوت ونى ساياساتكەر التىنبەك سارسەنبايەۆ پەن ونىڭ ەكى كومەكشىسىن ولتىرۋگە تاپسىرىس بەرۋشى دەپ تانىدى. الايدا 2013 جىلدىڭ جەلتوقسانىندا باس پروكۋراتۋرا ساياساتكەردى ءولتىرۋ تۋرالى تاپسىرىستى ورىنداعان رۋستام يبراگيموۆتىڭ ناعىز تاپسىرىس بەرۋشىلەردىڭ كىم ەكەنىن ايتقانىن مالىمدەدى. 2014 جىلدىڭ قاڭتارىندا بۇل قىلمىستىق ءىس بويىنشا سوت قايتا باستالدى. ناتيجەسىندە الماتى وبلىسىنىڭ قىلمىستىق ىستەر جونىندەگى مامانداندىرىلعان اۋدانارالىق سوتى 59 جاستاعى ەرجان وتەمبايەۆتىڭ جازاسىن 20 جىلدان 13 جىلعا قىسقارتۋ تۋرالى ۇكىم شىعاردى. وسىلايشا، ول مەرزىمىنەن بۇرىن بوساتىلۋعا ءوتىنىش بەرۋگە مۇمكىندىك الدى. كەيىن ونىڭ ءوتىنىشى قاناعاتتاندىرىلدى. بۇرىنعى سەنات اپپاراتىنىڭ جەتەكشىسى 4 جىل 2 اي 29 كۇنگە ەرتە مەرزىمىنەن بۇرىن شارتتى تۇردە بوساتىلدى. ال 2018 جىلدىڭ 24 ماۋسىمىندا 62 جاستاعى ەرجان وتەمبايەۆ قايتىس بولدى.

2. جاقسىبەك كۇلەكەيەۆ – 30 جىلعا جۋىق مەملەكەتتىك قىزمەت اتقاردى. ءتۇرلى جىلدارى ەكونوميكا جانە ساۋدا ءمينيسترى، ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى، "قازاقستان تەمىر جولى" ۇك" اق پرەزيدەنتى قىزمەتتەرىن اتقاردى. 2008 جىلدىڭ 1-ساۋىرىندە باسشى 100 مىڭ دوللار پارا الدى دەگەن كۇدىكپەن قاماۋعا الىندى. ال 2008 جىلدىڭ 13-قاراشاسىندا استانا قالاسىنىڭ سارىارقا اۋداندىق سوتى جاقسىبەك كۇلەكەيەۆكە "قىزمەت بابىن اسىرا پايدالانعانى ءۇشىن" 3 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرۋ تۋرالى ۇكىم شىعاردى. سوت پروسەسى بارىسىندا "قازاقستان تەمىر جولى" ۇلتتىق كومپانياسىنىڭ باسشىسى 100 مىڭ دوللار پارا الدى دەگەن ايىپ دالەلدەنگەن جوق. جاقسىبەك كۇلەكەيەۆ جازاسىن تولىق وتەمەستەن 2009 جىلى كۇزىندە شارتتى تۇردە بوستاندىققا شىقتى. 2010 جىلدىڭ قاڭتارىندا "قازاق مۇناي جانە گاز ينستيتۋتى" كومپانياسىنىڭ كورپوراسيالىق دامۋ جونىندەگى باسقارۋشى ديرەكتورى قىزمەتىنە تاعايىندالدى.

3. جاقسىلىق دوسقالييەۆ – تانىمال حيرۋرگ. 2001-2004 جانە 2008-2010 جىلدارى قازاقستاننىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى بولدى. 2010 جىلدىڭ قىركۇيەگىندە باسشىعا قاتىستى قىلمىستىق ءىس قوزعالدى. وعان قىزمەتتىك بابىن اسىرا پايدالاندى، ءىرى مولشەردە پارا الدى دەگەن ايىپ تاعىلدى. سول جىلدىڭ 5 تامىزىندا قىلمىستىق ىستەر بويىنشا مامانداندىرىلعان اۋدانارالىق سوت بۇرىنعى ءمينيستردى 7 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىردى. ول جازاسىن قاتاڭ رەجيمدەگى كولونيادا وتەيتىن بولدى. 2012 جىلدىڭ قاڭتارىندا پرەزيدەنت ۇكىمىمەن دوسقالييەۆتىڭ جازاسىن وتەۋ مەرزىمى 7 جىلدان 2 جىلعا قىسقاردى. 2012 جىلدىڭ 29 قاراشاسىندا استانا قالاسىنىڭ سوتى دوسقالييەۆتى شارتتى تۇردە مەرزىمىنەن بۇرىن بوساتۋ شەشىمىن شىعاردى. 2012 جىلدىڭ 16 ناۋرىزىندا جاقسىلىق دوسقالييەۆ بوستاندىققا شىقتى. قازىرگى تاڭدا تانىمال حيرۋرگ رەسپۋبليكالىق ترانسپلانتاسيا ورتالىعىندا جۇمىس ىستەيدى.

4. سەرىك بايماعانبەتوۆ – 2009-2011 جىلدارى قازاقستاننىڭ ىشكى ىستەر ءمينيسترى. 2011-2012 جىلدارى كەدەندىك باقىلاۋ كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى قىزمەتتەرىن اتقاردى.2013 جىلى بۇرىنعى مينيسترگە قاتىستى تەرگەۋ باستالدى. وعان ءىرى كولەمدە پارا الدى، قىزمەتىن اسىرا پايدالاندى دەگەن ايىپ تاعىلدى. 2013 جىلدىڭ 8 قاڭتارىندا سوتتا ونىڭ كىناسى دالەلدەندى. سۋديا ەكس-مينيستردىڭ مۇلكىن تاركىلەپ، 10 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرۋ تۋرالى ۇكىم شىعاردى. ول جازاسىن قاتاڭ رەجيمدەگى كولونيادا وتەيتىن بولدى. 2014 جىلدىڭ قىركۇيەگىندە قازاقستان پرەزيدەنتى ۇكىمىمەن سەرىك بايماعانبەتوۆ جازاسىن 5 جىل عانا وتەيتىن بولدى. 2015 جىلدىڭ 19 اقپانىندا قاراعاندى قالاسى قازىبەك بي اۋدانى سوتىنىڭ ۇكىمىمەن ەكس-مينيستر شارتتى تۇردە مەرزىمىنەن بۇرىن بوساتىلدى.

5. باۋىرجان ابدىشيەۆ – 2013 جىلدىڭ 29 قاڭتارىندا قاراعاندى وبلىسى اكىمى قىزمەتىنە تاعايىندالدى. الايدا 2014 جىلدىڭ ماۋسىم ايىندا وبلىس اكىمى لاۋازىمىنان بوساتىلدى. سول جىلدىڭ 23 قىركۇيەگىندە ەكس-باسشى ءوز ۇيىندە ۇستالىپ، قاراعاندى قالالىق ىشكى ىستەر باسقارماسىنىڭ ۋاقىتشا ۇستاۋ يزولياتورىنا قامالدى. وعان "قىزمەتتىك وكىلەتتىگىن تەرىس پايدالاندى" جانە "كاسىپكەرلىك قىزمەتپەن زاڭسىز ارالاستى" دەگەن ايىپ تاعىلدى. سوتتىڭ ۇكىمىمەن ول 5 جىلعا سوتتالدى. ۋاقىت وتە ءىس قايتا قارالىپ، جازاسىن وتەۋ مەرزىمى 3 جىلعا قىسقاردى.كەيىن قاراعاندى قالاسى قازىبەك بي اۋداندىق سوتى بۇرىنعى ءوڭىر باسشىسىن مەرزىمىنەن بۇرىن بوساتۋ تۋرالى شەشىم شىعاردى. ول تۇرمەدە 1 جىل 7  اي 25 كۇن وتىردى.

6. سەرىك احمەتوۆ – 2009-2012 جىلدارى قاراعاندى وبلىسىنىڭ اكىمى، 2012-2014 جىلدارى ق ر پرەمەر-مينيسترى، 2014 جىلدىڭ 22-قازانىنان – 2 ساۋىرىنە ق ر قورعانىس ءمينيسترى بولدى. سول جىلى قىزمەتىنەن كەتكەننەن سوڭ، قاراشا ايىندا ۇستالدى.بۇرىنعى مينيسترگە مۇلىكتى تالان-تاراجعا سالدى، زاڭسىز كاسىپكەرلىكپەن اينالىستى جانە قىزمەتىن اسىرا پايدالاندى دەگەن ايىپ تاعىلدى. بۇل ءىس بويىنشا 100-دەن اسا ادام تەرگەلدى، تەرگەۋ 4 ايعا سوزىلدى. بۇرىنعى ۇكىمەت باسشىسى كىناسىن ءىشىنارا مويىنداپ، سوتتاعى سوڭعى سوزىندە قازاقستاننىڭ بۇرىنعى پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ سەنىمىن اقتاي الماعىن ءۇشىن ودان كەشىرىم سۇرادى. سوت پروسەسىنە 4 مەملەكەتتىك ايىپتاۋشى جانە 42 ادۆوكات قاتىستى. قىلمىستىق ءىس 338 تومنان تۇردى. 2015 جىلدىڭ جەلتوقسانىندا قاراعاندى وبلىستىق سوتى سەرىك احمەتوۆتى 10 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىردى، ءارى مۇلكىن تاركىلەپ، 5 جىل بويى مەملەكەتتىك قىزمەت اتقارۋىنا تىيىم سالدى. اپەللياسيالىق وتىرىستا باسشىنىڭ مەملەكەتكە كەلتىرىلدى دەگەن 2،5 ميلليارد تەڭگە شىعىندى وتەگەندىكتەن، مەرزىمى 8 جىلعا دەيىن قىسقاردى. ول 2 جىل جازاسىن قاراعاندى وبلىسىنداعى قاراباس اۋىلىندا اك159/18 كولونياسىندا وتەدى. مەملەكەتكە كەلگەن شىعىندى قايتارۋىنا جانە راقىمشىلىققا ىلىگۋىنە بايلانىستى جازاسىنىڭ 3،5 جىلى قىسقارىپ، قالعان 4 جىلى بوستاندىعىن شەكتەۋ جازاسىنا اۋىستى. ەكس-پرەمەر 2017 جىلدىڭ 21 قىركۇيەگىندە تۇرمەدەن بوساپ شىقتى. ول جازاسىنىڭ قالعان بولىگىن قاراعاندىداعى ۇيىندە وتەيتىن بولدى. زاڭ بويىنشا ول 4 جىلداي قالادان شىقپاۋى ءتيىس.

7. قۋاندىق بيشىمبايەۆ – 2016 جىلدىڭ 6 مامىردان – 28 جەلتوقسانعا دەيىن قازاقستاننىڭ ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى بولعان. 2016 جىلى قازاقستاننىڭ بۇرىنعى پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ەكس-مينيستر قۋاندىق بيشىمبايەۆقا قاتىستى تەرگەۋ باستالعانىن مالىمدەدى. 2017 جىلدىڭ قاڭتار ايىندا ول پارا الدى دەگەن كۇدىكپەن ۇستالدى. 13 قاڭتاردا تۇتقىندالدى. وعان بىرنەشە مارتە ءىرى كولەمدە پارا الدى، بيۋدجەت قاراجاتىن جىمقىرعانى دەگەن ايىپ تاعىلدى. 2018 جىلى ناۋرىز ايىندا قۋاندىق بيشىمبايەۆ 10 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلدى. سوت ءتورت ايدان استام ۋاقىتقا سوزىلدى. بيشىمبايەۆپەن بىرگە تاعى 22 ادامنىڭ ءىسى قارالدى. ەكس-مينيستر سوتتا سويلەگەن سوڭعى سوزىندە ەلباسىدان سەنىمىن اقتاي الماعانى ءۇشىن كەشىرىم سۇراپ، وزىنە تاعىلعان ايىپتاردى مويىنداماعان بولاتىن. سوتتىڭ ۇكىمىمەن ەكس-مينيستر مەملەكەتتىك قىزمەتتە جەتەكشىلىك ەتۋ قۇقىعىنان ءومىر بويىنا ايىرىلدى. الايدا 2019 جىلدىڭ 11 قازانىندا قۋاندىق بيشىمبايەۆ مەرزىمىنەن بۇرىن بوستاندىققا شىقتى. بۇل اقپاراتتى شىمكەنت قالاسىنىڭ اباي اۋداندىق سوتى راستادى.