قوردايداعى وقيعا تۋرالى ءدىن وكىلدەرى نە دەيدى؟

/image/2020/02/08/crop-1_0_373x497_mycollages-15.jpg

كەشە الەۋمەتتىك جەلىدە جامبىل وبلىسى قورداي اۋدانىندا دۇنگەن ۇلتىنىڭ ازاماتتارى "80 جاستاعى قازاق قاريا مەن ونىڭ ەكى بالاسىن ارماتۋرامەن، بالعامەن ۇرىپ، باسىن جارعانى" تۋرالى اقپارات تاراعان. كەيىن دۇنگەندەردىڭ پوليسيا قىزمەتكەرلەرىنە سەس كورسەتىپ، توبەلەسكەن ۆيدەوسى الەۋمەتتىك جەلىدە قىزۋ تالقىلاندى. كەيىن بۇل جايت جاپپاي توبەلەسكە ۇلاسقان.

بۇگىن قوردايداعى جاعدايعا بايلانىستى پرەزيدەنت توقايەۆ شۇعىل جيىن وتكىزىپ، قاقتىعىس كەزىندە قازا تاپقانداردىڭ وتباسىنا كوڭىل ايتتى. ءىىم ءتوراعاسى ەرلان تۇرعىمبايەۆ قاقتىعىس كەزىندە 8 ادامنىڭ قازا تاپقانىن 2 پوليسەيدىڭ جاراقات العانىن مالىمدەدى. 

اتالمىش وقيعا الەۋمەتتىك جەلىدە قىزۋ تالقىلانىپ جاتىر. قوردايداعى قاقتىعىسقا بايلانىستى ءدىنتانۋشى قايرات جولدىباي ۇلى، اسىل ارنا تەلەارناسىنىڭ باس ديرەكتورى  مۇحامەدجان تازابەك جانە ءدىنتانۋشى كەڭشىلىك تىشقان پىكىر ءبىلدىردى. 

قايرات جولدىباي ۇلى: 

قازاق جىگىتتەرىنىڭ كەشەگى ارەكەتىن تۇسىنۋگە بولادى. ىشتەگى قورلانعان نامىس سىرتقا شىقتى. دۇنگەن جاستارىنىڭ بۇزاقىلىعى بارىپ تۇرعان باسىنۋشىلىق. سوندىقتان كىنالىلىر زاڭ الدىندا ەڭ قاتال جازاعا كەسىلۋى كەرەك. اقساقالدارى كەشىرىم سۇراپتى. تەك كەشىرىم سۇراۋمەن شەكتەلمەي جاستارىن قازاق حالقىن سىيلاۋدى، شاڭىراققا قاراۋدى ءار وتباسى، وشاق قاسىندا كىشكەنتايلارىنان ۇيرەتۋلەرى قاجەت.
كەشەگى جاعدايدان بارلىق دياسپورالار ساباق الىپ، وسى باعىتتا تاربيەلىك جۇمىس جاساۋلارى قاجەت. بيلىكتەن كەشەگى جاعدايعا قاتىسقان قازاق جاستارىن جاۋاپقا تارتپاۋىن تالاپ ەتەمىز.
ءبىراق جاستار ماسەلەنى ارى قاراي شيەلەنىستىرمەي، بۇدان ءارى زاڭسىزدىققا بارماۋلارى قاجەت. زاڭ جۇمىس ىستەسىن. كىنالىلەر انىقتالىپ، قاتاڭ جاۋاپقا تارتىلسىن. الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە قازاق دياسپورالارى بار. الدا-جالدا سونداعى بىرلى-ەكىلى جاستارىمىز بۇزاقىلىق جاساعان جاعدايدا، بۇكىل قازاق دياسپراسىن قىرعىنعا ۇشىراتسا، قانداي ادىلەتسىزدىك بولار ەدى. وسىمەن توقتايىق. اباي ايتپاقشى "ءاربىر جاقسى نارسەنىڭ ولشەۋى بار. ولشەۋى اسسا، بوعى شىعادى". قۇراندا "جازىقسىز ادامدى ءولتىرۋ بۇكىل ادامزاتتى ولتىرگەنمەن بىردەي" - دەلىنگەن.

مۇحامەدجان تازابەك

تۋعان جەرىم جامبىل وبلىسى، قوردايعا قاراستى "ماسانشى" اۋىلىندا بولعان دۇربەلەڭ كەشەدەن بەرى تىنىشىمىزدى الىپ، تىنىسىمىزدى تارىلتىپ وتىر. جان-جاقتان ءتۇرلى ۆيدەولار كەلىپ، جانىمىزدى قۋىرعانداي، قانىمىزدى قوزدىرعانداي اسەر ەتىپ بولدى. قازاقپىز عوي، "قازاقتىڭ اقساقالىن ساباپتى" دەگەندە نامىسىمىز ويناپ شىعا كەلگەنى راس. "ءتۇننىڭ كەسىرى بار" دەمەي مە قازاق، بۇل لاپ ەتپە اشۋ تۇندەگى ۆيدەولاردىڭ اسەرى ەكەنىن تاڭ اعاراڭ بەرە بايىپپەن ۇعىپ وتىرمىن. قازىرگى مالىمەتكە سۇيەنسەم، ادام شىعىنى بار ەكەن. ۇلتارالىق قاقتىعىسقا دا ۇقسايدى. ءبىز ءوزى وتىز جىلدان بەرمەن ايالاپ كەلگەن تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ ءبىر ۇستىنى دا وسى قازاق پەن وزگە دياسپورالاردىڭ تاتۋلىعى ەدى عوي. دەمەك، بۇل ءبىزدىڭ جاندى جەرىمىز. دۇنگەن بولا ما، باسقا بولا ما، ولار وسى ەلدىڭ يەسى قازاق ەكەنىن ۇمىتپاعاندارى ابزال. ال ءبىز - قازاق، وسى ۇلى دالانىڭ مۇراگەرى رەتىندە اينالامىزدا توپتاسقان ۇساق ۇلتتاردان شىققان كەي تەنتەكتى تەزگە سالۋدا شەكتەن شىقپاساق ەكەن دەيمىن. قىزدى-قىزدىمەن قيراتپايىق، كۇشەيگەن بولىپ كۇيرەتىپ المايىق دەيمىن. اسىرەسە اقپارات تاراتقاندا اباي بولايىق. وسى جەردە ايتا كەتەيىن، "بۇلارمەن قوسا باسقالارعا دا كوكەسىن كورسەتۋ كەرەك" دەگەندەردىڭ كەۋ-كەۋىنە كەلىسپەيمىن. ءبىز ەلمىز، مەملەكەتپىز. زاڭىمىز بار. بۇل زاڭعا قايشى. سوسىن "جامان ۇلت بولمايدى، جامان ادام بولۋى مۇمكىن" دەمەي مە. ەندەشە، ءناسىلى مۇسىلمان دۇنگەن ۇلتىنىڭ ىشىندەگى ىزگىلەرى دە ارانداپ، تاسقىن اشۋدىڭ كوشكىنىندە قالماسا ەكەن. ءبىز قازاق ءوزى ەشكىمگە سوقتىقپاي جاي جاتقان ەلمىز عوي اۋەلدەن. تيگەندى تىيىپ قالۋ، سوقتىققاندى سويىپ سالۋدان كەندە ەمەسپىز. ال باستى قاسيەتىمىزدىڭ ءبىرى - كەز كەلگەن جاعدايدا بايىپپەن سارالاپ بارىپ، ساقتىقپەن ءىس قىلۋ. ەل ءبىر، وتان جالعىز. يەسى قازاق. جەرىمىزدىڭ تۇتاستىعى مەن قاۋىپسىزدىگى اۋەلى قازاقتىڭ قامى.
وسى تۇستا مەملەكەتتىك كۇشتىك قۇرىلىمدار دا كىنالىنى تاۋىپ، لايىقتى جازاسىن بەرەدى دەپ سەنەمىن. پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى دا ماسەلەنى لايىقتى تۇردە شەشۋ ءۇشىن سيتۋاسيانى دەرەۋ قولعا الدى. كوميسسيا قۇرىلدى. ءار ءسوزىمىز بەن ىسىمىزگە ەسەپ بەرە قادام باسۋىمىز كەرەك. اۋەلى ارانداپ قالمايىق، سوسىن سان سوعىپ وتىرمايىق.
ال بۇل قايعىلى جاعداي ەندى قايتالانباسىن، قازاقتىڭ دا، باسقا ۇلتتاردىڭ دا قانى توگىلمەسىن دەپ اللادان رياسىز پەيىلمەن سۇرايمىن.
تىلەگىم - تاتۋلىق، باتام - بىرلىك.

كەڭشىلىك تىشحان ۇلى:

العىس بۇلاي ايتىلمايدى! نەمەسە بۇلار العىس ايتپايدى. ءبىر ەل-بىر ءتىل دەگەن پىكىردى ايتۋشىلاردى قولدايمىن! اتتارىن تۇگەل قازاقشا جازدىرىپ، قازاق مەكتەپتەرىندە وقىتۋ كەرەك! ماسانشىداعى مەشىتتە ۋاعىز دۇڭعانشا (قىتايشا) ايتىلادى. ەشكىمنىڭ شاماسى كەلمەيدى! ءۇي ىشىنەن ءۇي تىگىپ العان! ءوستى، كوبەيدى. ەندى قۇتىرعانى قۇتىرعان!

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار