ۇلتتىق بانك ءتوراعاسى ەربولات دوسايەۆ ۇكىمەت وتىرىسىندا جاھاندىق ەكونوميكاداعى تەندەنسيالار مەن ونىڭ قازاقستان ەكونوميكاسىنا اسەرى تۋرالى ايتتى.

وسى جىلعى 24 اقپاندا كوروناۆيرۋستىڭ الەمدىك ەكونوميكاعا تارالۋ اسەرىنىڭ كۇشەيۋى اياسىندا جاعداي كۇرت وزگەردى. 

«2020 جىلعى 6 ناۋرىزدا وپەك+ وتىرىسىنىڭ قاتىسۋشىلارى مۇناي ءوندىرۋدى قىسقارتۋ بويىنشا مامىلەنىڭ تالاپتارى تۋرالى كەلىسە المادى. رەسەي ءوندىرۋدى تومەندەتۋ ۇسىنىسىن قولدامادى. وسىعان بايلانىستى ساۋد ارابياسى اعىمداعى جىلعى 8 ناۋرىزدا الەمنىڭ بارلىق وڭىرلەرى ءۇشىن ءوز مۇنايىنىڭ باعاسىن تومەندەتۋ جانە مۇناي ءوندىرۋدى تاۋلىگىنە اعىمداعى 9،7 ملن باررەلدەن 12 ملن باررەلگە دەيىن ۇلعايتۋعا دايىن ەكەندىگى تۋرالى شەشىمىن حابارلادى»، – دەدى ەربولات دوسايەۆ.

بۇل مۇنايدىڭ الەمدىك باعالارىن ايتارلىقتاي تومەندەتۋگە الىپ كەلدى. 9 ناۋرىزدا Brent ماركالى مۇناي الەمدىك نارىقتاردا ءبىر باررەل ءۇشىن $31-36،5 شەگىندە ساۋدالاندى، الدىڭعى كۇنمەن سالىستىرعاندا تومەندەۋ 30%-تەن استى. 

بيىلعى 9 ناۋرىزدا وففشورلىق نارىقتارداعى ءرۋبلدىڭ السىرەۋى مۇناي باعاسىنىڭ قۇلدىراۋى اياسىندا ەڭ جوعارعى ماندەردە ءبىر اقش دوللارى ءۇشىن 75،4 رۋبلگە دەيىن شامامەن 10%-دى قۇرادى. 

وسى جىلعى 9 ناۋرىزدا ساۋدا-ساتتىق اشىلعان كەزدە S&P500 يندەكسى 7%-عا تومەندەدى، سودان كەيىن ساۋدا-ساتتىق ۋاقىتشا توقتاتىلدى.

– ەنەرگيا تاسىمالداۋشىلاردىڭ الەمدىك نارىعىندا باعا قاقتىعىسى كورونوۆيرۋستىڭ تارالۋىنان قىسىمعا ۇشىراعان الەمدىك ەكونوميكا پەرسپەكتيۆالارىن كۇردەلەندىرە تۇسۋدە. ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق جانە دامۋ ۇيىمى (ەىدۇ) ەگەر تەرىس اسەر ۇزاققا سوزىلسا، 2020 جىلى الەمدىك ءجىو-نىڭ ءوسۋ قارقىندارىنىڭ 1،5%-عا دەيىن تومەندەيتىنىن بولجاپ وتىر، –  دەدى ۇلتتىق بانك ءتوراعاسى. 

سونداي-اق ول وسىنداي جاعدايلاردا قازاقستاندىق ەكسپورتقا سۇرانىستىڭ تومەندەۋ تاۋەكەلى ارتاتىنىن، بۇل شيكىزات تاۋارلارىنا الەمدىك باعالاردىڭ قۇلدىراۋى اياسىندا 2019 جىلى $5،5 ملرد تاپشىلىعىمەن قالىپتاسقان تولەم بالانسىنىڭ اعىمداعى شوتىنىڭ 2020 جىلى ودان ءارى ناشارلاۋىنا الىپ كەلەتىنىن ايتتى.  

9 ناۋرىزدا مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى مەن ۇلتتىق بانكىنىڭ مۇنايدىڭ الەمدىك نارىعىنداعى جاعداي جانە ماكروەكونوميكالىق تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى شارالار تۋرالى بىرلەسكەن ۇندەۋى جاسالدى. 

– سىرتقى سەكتور تاراپىنان وسكەن تاۋەكەلدەر اياسىندا باعا تۇراقتىلىعىن قولداۋدى قامتاماسىز ەتۋ، سونداي-اق تەڭگەنىڭ ايىرباس باعامىن قورعاۋ قاجەت. سوندىقتان ۇلتتىق بانك ءوز مانداتى شەڭبەرىندە كەزەكتەن تىس وتىرىستا بيىلعى 10 ناۋرىزدان باستاپ بازالىق مولشەرلەمەنى جانە پايىزدىق ءدالىزدى +/- 1،5 پ. ت. جىلدىق 12%-عا دەيىن ارتتىرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى. بازالىق مولشەرلەمەنى ارتتىرۋ ماكروەكونوميكالىق جانە قارجىلىق تۇراقتىلىقتى ساقتاۋعا جاعداي جاسايدى جانە سىرتقى سەكتوردىڭ ىشكى باعالارعا جانە دوللارلاندىرۋعا تەرىس اسەرىنىڭ الدىن الادى، –  دەدى ە. دوسايەۆ.

ۇلتتىق بانك تەڭگەنىڭ ەركىن وزگەرمەلى ايىرباستاۋ باعامى رەجيمىن ۇستاناتىنىن راستايدى. سوعان قاراماستان، وزگەرىستەر ورىن العاندا قارجى جۇيەسىنىڭ ءتۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ۆاليۋتالىق ينتەرۆەنسيالاردىڭ جۇرگىزىلۋىن جوققا شىعارمايدى.

– ۇلتتىق بانك الەمدىك ەكونوميكاداعى جانە حالىقارالىق نارىقتاعى جاعدايدىڭ دامۋىن مۇقيات باقىلاۋدا جانە قاجەت بولعان جاعدايدا قازاقستاننىڭ قارجى نارىعىندا تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قوسىمشا شارالار قابىلداۋعا دايىن، –  دەدى ە. دوسايەۆ.