بۇگىن قوعام بەلسەندىسى جانبولات ماماي جانە ونىڭ جاقتاستارى الماتى قالاسىندا ورنالاسقان شوقان ءۋاليحانوۆ الاڭىندا ەسكەرتىلگەن ميتينگ وتكىزدى. ميتينگتە بەلسەندىلەر وزدەرىنىڭ تالاپتارىن ايتىپ، بيلىككە ۇندەۋ ايتتى. "قامشى" ءتىلشىسى بىرنەشە قوعام بەلسەندىسىنىڭ پىكىرىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنادى.
ميتينگكە شىققان قوعام بەلسەندىسى قايرات ەردەبايەۆ قازىرگى بيلىكتى سىناپ، "كەتسىن شال!" دەپ ۇرانداتتى.
– اۋىلدان اكىم سايلايتىن بولساق، ءبىز ونىڭ تەگىنە، يمانىنا، ادالدىعىنا، ادامي قاسيەتتەرىنە قاراپ سايلاۋىمىز قاجەت. اۋىل اكىمى سايلانعاننان كەيىن، ولار بىرىگىپ بار جاۋاپكەرشىلىكتى موينىنا الىپ، وزدەرى باس قوسىپ اۋدان اكىمىن سايلاۋى قاجەت. ال، اۋدان اكىمدەرى باس قوسىپ، وبلىس اكىمىن سايلايدى. بۇل بيلىكتى تۇبەگەيلى وزگەرتىپ، تامىرىمەن قوپارىپ، كوزىن جويۋدىڭ جولى عانا.
قازاقتا "كەت دەگەندە يت تە كەتەدى" دەيدى. نۇر وتانمەن قوسا "كەتسىن شال!". كەتپەيتىن بولسا 16-شى جەلتوقساننان باستاپ ءبارىمىز، شەرۋگە شىعامىز. ءبىز 16-شى جەلتوقسانعا دەيىن توقايەۆقا دا، شالعا دا (نۇرسۇلتان نازاربايەۆقا) ۋاقىت بەرەيىك، – دەپ ايتتى ەردەبايەۆ.
جۇڭگو ەكسپانسياسىنا، جەر ماسەلەسىنە قاتىستى بەلسەندى رىسبەك توقتاسىن بىلاي دەپ پىكىر ءبىلدىردى.
– نازاربايەۆ بيلىگى "اۋىلدىڭ بولاشاعى جوق" دەپ اۋىلدى قۇرتتى. اۋىلدان حالىق بەزىپ، قالاعا كەتتى. بوس جاتقان جەردى ءتيىمدى يگەرۋىمىز كەرەك. توقايەۆ مىرزا: "اۋىل شارۋاشىلىق جەرىن ءتيىمدى پايدالانۋىمز كەرەك، شەتەلدىڭ ينۆەستيسياسىن تارتۋىمىز كەرەك" دەپ ايتىپ وتىر. "جەر شەتەلدىكتەرگە ساتىلمايدى" دەيدى. ماسەلە ساتىلۋدا ەمەس. ەگەر دە جۇڭگو 25 جىلعا ءبىزدىڭ جەرىمىزدى جالعا الاتىن بولسا ونى كەيىن قايتارىپ الۋ مۇمكىن ەمەس. ءبىزدىڭ جەرىمىزگە جۇڭگو كوز سالىپ وتىر. سەبەبى نازاربايەۆ پرەزيدەنت بولىپ تۇرعان تۇستا قىتايعا بارىپ كەلگەن ساپارىندا وسى ماسەلەنى كوتەرىپ كەلدى. 1 ملن گەكتار جەردى قىتايلىقتارعا جالعا بەرۋگە كەلىسكەن. سودان باستاپ حالىق كوتەرىلىپ، 5 جىلعا موراتوريي جاريالانعان ەدى. ەندى ول ءموراتورييدىڭ بىتۋىنە 1-اق جىل ۋاقىت قالدى. ءبىراق ءالى كۇنگە دەيىن زاڭداعى باپقا وزگەرىس ەنگىزىلگەن جوق، – دەدى بەلسەندى.
الماتى وبلىسى ەڭبەكشىقازاق اۋدانىنان ميتينگكە ارنايى كەلگەن جەلتوقسانشى ساعيدوللا مەرگەنبايەۆ جەر، نەسيە ماسەلەسىنە بايلانىستى بىلاي دەپ ايتتى.
– جەر – حالىقتىڭ قازىناسى، يەسى – حالىق. جەرگە يەلىك ەتۋگە بيلىكتىڭ ەشقانداي قۇقى جوق. بيلىك كەلەدى، كەتەدى. ال، حالىق قالادى. جەردەن ايىرىلساق ءبىز بارىنەن ايىرىلامىز. جەر – ءبىزدىڭ تۇعىرىمىز. تۇعىرى جوق حالىق – حالىق ەمەس، وشكەن حالىق. سوندىقتان دا اتادان قالعان اماناتقا يە بولايىق. ەكىنشى نەسيە ماسەلەسى كوتەرىلىپ جاتىر. بۇل وت بولىپ جانىپ تۇرعان، ءار وتباسىنىڭ باسىندا بار ماسەلە. حالىقتا جاعداي بولماعان سوڭ نەسيەنى الۋعا ءماجبۇر. 30 جىلدان بەرى حالىققا زاۋىت، فابريكالار سالىپ بەرىپ، ءوندىرىس ورىندارىنىڭ وشاقتارىن حالىقتىڭ قولىنا بەرسە، ءبىزدىڭ حالىق مۇنداي جاعدايعا دۋشار بولماس ەدى. "نەسيە كەشىرىلسىن" دەگەن قۇر جەلدەن الىنعان جاعداي ەمەس. نەسيەنى كەشىرۋ، نە كەشىرمەۋ بيلىكتىڭ قولىندا تۇر. تەك ولاردا مۇنى جاساۋعا قۇلىق جوق، – دەپ اتاپ ءوتتى ساعيدوللا مەرگەنبايەۆ.
وقي وتىرىڭىز: "كرەديت كەشىرىلسىن". الماتى قالاسىنداعى ميتينگ (فوتورەپورتاج)
