كەشە رەسەي سىرتقى ىستەر ءمينيسترى سەرگەي لاۆروۆ "روسسييسكايا گازەتا" باسىلىمىندا جاريالاعان "روسسيا ي كازاحستان: سوترۋدنيچەستۆو بەز گرانيس" اتتى ماقالاسىندا قازاقستاندا ورىستىلدىلەرگە قاتىستى كسەنوفوبيا بار ەكەنى تۋرالى ايتقان.
ماقالادا نەگىزىنەن رەسەي مەن قازاقستان اراسىنداعى ءساتتى ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناس تۋرالى ءسوز بولىپ، ءبىر ابزاستا سوڭعى ۋاقىتتا قازاقستاندا ورىسشا سويلەيتىندەرگە قاتىستى كسەنوفوبيالىق كوزقاراس كورىنىستەرىنىڭ كۋاسى بولعانى جايلى ايتىلادى. لاۆروۆ مۇنداي وقيعالار الەۋمەتتىك-اقپاراتتىق ءادىس ارقىلى جاسالىپ وتىرعانىن، ۇلتشىلدىقتى ورشىتۋگە، رەسەيمەن ارانى سۋىتۋعا باعىتتالعانىن جەتكىزگەن. سونىمەن قاتار كسەنوفوبيا كورىنىستەرى بويىنشا قازاقستان مەن رەسەي بيلىگى تاراپىنان بىرلەسكەن شارالار قابىلداناتىنى دا اتالىپ وتىلگەن.
كرەملدىڭ رەسمي ۇستانىمىن بىلدىرەتىن تۇلعانىڭ بۇل سوزدەرى قازاقستان قوعامىندا قىزۋ تالقىلاندى. الەۋمەتتىك جەلىدە لاۆروۆ مالىمدەمەسىن "جاۋلاۋشى ۇلت وكىلىنىڭ ءسوزى"، "رەسەي پوستكەڭەستىك ەلدەر اراسىنداعى پوزيسياسىن جوعالتا باستاعانىن سەزەدى، سوندىقتان وسىنداي ارانداتۋ سوزدەر ايتادى"، "تۇركى كەڭەسىنىڭ كەزەكتى ءسامميتى قارساڭىنداعى كرەملدىڭ قىر كورسەتۋى" دەگەن سارىندا تۇسىندىرگەندەر بولدى.
ال قازاقستان بيلىگى داۋلى مالىمدەمەگە بايلانىستى رەسمي پىكىر بىلدىرگەن جوق. تەك ازاتتىق راديوسىنىڭ جۋرناليستەرى پارلامەنت ءماجىلىسى دەپۋتاتتارىنان لاۆروۆ مالىمدەمەسىنە بايلانىستى نە ويلايتىنىن سۇراپ كوردى.
ازاتتىق تىلشىلەرىنە جاۋاپ بەرگەن دەپۋتاتتار رەسەي سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ سوزىمەن كەلىسپەيتىنىن، قازاقستاندا ورىستىلدىلەرگە قاتىستى كسەنوفوبيالىق كوزقاراس جوق ەكەنىن ايتادى.
"قازاقستاندا ەشقانداي كسەنوفوبيا جوق. مەن ءوزىم بەلارۋسپىن. كسەنوفوبيانى، تەرىس قاراعاندى ەشقاشان سەزىنگەن جوقپىن، (لاۆروۆ - رەد) باستى قاتىرماسىن" دەيدى دەپۋتات سنەجانا يماشيەۆا.
دەپۋتات يۋريي جۋلين "مەملەكەتتىك دەڭگەيدە ورىستىلدىلەر مەن ورىسشا سويلەيتىندەرگە قاتىستى كسەنوفوبيا جوق" دەسە، دەپۋتات يۋريي لي "ول نە ايتپايدى... ءبىزدىڭ كورىپ جۇرگەنىمىز ماڭىزدى ەمەس پە؟ كسەنافوبيا قايدا، كورسەتىڭىزشى؟ ورىسشا سويلەسەمىز، قازاقشا ۇيرەنىپ ءجۇرمىز" دەيدى.
ال وعان دەيىن "ءتىل مايدانى" قوزعالىسى بەلسەندىلەرىنىڭ قازاقشا قىزمەت كورسەتۋدى تالاپ ەتكەن ارەكەتتەرىنە بايلانىستى رەسەيدىڭ ءبىرقاتار باسپا ءسوز قۇرالدارى "قازاقستاندا ورىس تىلىنە قىسىم جاسالىپ وتىر" دەپ اقپارات تاراتقان.
ۇزاماي پرەزيدەنت اكىمشىلىگى ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى داۋرەن ابايەۆ بەلسەندىلەردىڭ ارەكەتىن "ۇڭگىر ءپاتريوتيزمى" دەپ اتادى. كەي ساياساتتانۋشىلار ابايەۆ مالىمدەمەسىن ماسكەۋ بيلىگىنە مۇنداي ارەكەتتەر قازاقستان بيلىگى تاراپىنان ۇيىمداستىرىلىپ وتىرماعانىن ۇعىندىرۋعا تىرىسقانىمەن تۇسىندىرەدى.
قازاقستان پرەزيدەنتى ق.توقايەۆ تا بيىلعى جولداۋىندا قازاقستانداعى ورىس ءتىلىنىڭ ەرەكشە ورنى مەن ماڭىزىن اتاپ وتكەن. ءتىپتى پرەزيدەنت "ورىس ءتىلى قازاقستانداعى رەسمي ءتىل" دەپ سوزدەن جاڭىلعان. ال ق ر كونستيتۋسياسىندا ورىس ءتىلىنىڭ مەملەكەتتىك ورىندارداعى قولدانىسى تۋرالى عانا ايتىلادى. كونستيتۋسياداعى 7-باپتىڭ 2-تارماعىندا "مەملەكەتتىك ۇيىمداردا جانە جەرگىلىكتى ءوزىن-وزى باسقارۋ ورگاندارىندا ورىس ءتىلى رەسمي تۇردە قازاق تىلىمەن تەڭ قولدانىلادى" دەلىنگەن.
پىكىر قالدىرۋ