گەرمانيالىق Deutsche Welle باسىلىمى پارلامەنت ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆتى ەلدەگى ساياساتقا ىقپال ەتۋ مۇمكىندىگىنەن ايىراتىن تۇزەتۋدى قابىلداۋى "ەلباسىنىڭ" بيلىك ترانزيتىنە بايلانىستى جوسپارىن بۇزدى دەپ جازدى.
باسىلىم نەمىس ساراپشىلارى پارلامەنت تومەنگى پالاتاسى ءتوراعاسىنىڭ وتستاۆكاعا كەتىپ، ونىڭ ورنىنا پرەزيدەنت اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ كەلۋىن بيلىكتىڭ توقايەۆ اينالاسىنا شوعىرلانىپ جاتقانىمەن بايلانىستىراتىنىن حابارلادى.
شىعىس ەۋروپالىق جانە حالىقارالىق زەرتتەۋلەر ورتالىعىنىڭ عىلىمي قىزمەتكەرى بەاتە ەشمەنت نازاربايەۆتىڭ پرەزيدەنتتىكتەن كەتكەن سوڭ بيلىككە ىقپالىن ساقتاپ قالۋ جوسپارى تاس-تالقانى شىققانىن ايتادى.
– نازاربايەۆ 2019 جىلى ويلاپ تاپقان بيلىكتى بەرۋ مودەلى وسى جىلعى قاڭتاردا كۇيرەدى. نازاربايەۆ وزىنە يممۋنيتەت پەن بايلىعىن، وتباسىنىڭ ەرەكشە ستاتۋسىن ساقتاۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن شەشۋشى وكىلەتتى قالدىرا وتىرىپ، بيلىكتى بىرتىندەپ بەرۋدى ويلاعان. الايدا ونىسى ساتسىزدىككە ۇشىرادى، – دەيدى ساراپشى.
باسىلىم "نازاربايەۆ يدەياسىنىڭ ساتسىزدىگىنە قاڭتارداعى جاپپاي تارتىپسىزدىككە ۇلاسقان جاپپاي نارازىلىق سەبەپ بولدى" دەپ، ساراپشىلاردىڭ "تارتىپسىزدىكتەرگە دايىندىق بارىسىنىڭ كوپتەگەن دەتالدەرى انىقتالماي قالاۋى مۇمكىن" دەگەن الاڭداۋشىلىعىن جەتكىزگەن.
– الماتىداعى وقيعالارعا قاتىستى بۇعان دەيىن ايتىلعان مىنانداي پىكىرمەن كەلىسەمىن. اۋەلى بۇل – ءوزىنىڭ ەكونوميكالىق جاعدايىنا كوڭىلى تولمايتىن ازاماتتاردىڭ قالىپتى نارازىلىعى بولعان. ارتىنشا جاپپاي اكسيانى الدەكىمدەر "ۇرلاپ العانداي" بولدى، كەيىن وسى ادامداردى شاعىستىرىپ قويعانداي ولار وزدەرىن مۇلدە بولەك – اگرەسسيۆتى تۇرلە ۇستاي باستادى. تونادى، ورتەدى تاعىسىن تاعى... مۇنى قالىپتى دەمونسترانتتاردان ءبولىپ قاراۋ كەرەك، – دەيدى بەاتە ەشمەنت.
گەرمان-قازاقستاندىق قوعام ءتوراعاسى توماس حەلم قاڭتار وقيعاسىنىڭ اۋقىمى وتە تاڭعالدىرعانىن ايتقان.
– مەن سوڭعى ۋاقىتتا نارازىلىق شارالارى بولۋى مۇمكىن ەكەنىن بولجاعانمىن. ءبىراق زورلىق-زومبىلىق ۇلكەن ماسشتابتى قامتىپ، بيلىكە دەگەن تالاسقا ەليتاارالىق شيەلەنىس قوسىلىپ، شەتەلدىك توپتاردىڭ ارالاسۋى تاڭعالارلىق ءارى قورقىنىشتى بولدى، – دەيدى ول.
Deutsche Welle قوعامداعى حاوس پەن تارتىپسىزدىكتەر قاتاڭ تۇردە جانشىلۋىنىڭ تەرىس سالدارى بولۋى مۇمكىن ەكەنىن كەلتىرگەن.
– ەل ءۇشىن سيتۋاسيا ناشارلاي ءتۇستى. دوستارىم مەن تانىستارىم قوعامنىڭ جىككە بولىنۋىنە الاڭداۋلى. قۇرباندار كوپ. تانىسىنان ايرىلعاندار از ەمەس. ينتەرنەتتە جازىقسىز ادامداردىڭ قازاسى تۋرالى ءجيى جازىلىپ جاتىر. مەن ءتىپتى قوقىس تاستاۋعا شىققان ادام اتىپ ولتىرىلگەنى تۋرالى وقىپ قالدىم. ولگەندەردىڭ تۋىستارى تەرگەۋدى تالاپ ەتەتىنى انىق، – دەگەن بەاتە ەشمەنت توقايەۆتى وتپەلى كەزەڭ فيگۋراسى دەپ سانايتىندىقتان، ودان تۇبەگەيلى وزگەرىس كۇتپەيتىنىن، دەسە دە بولاشاقتى بولجاعىسى كەلمەيتىنىن ايتقان. سونداي-اق ول ازاماتتاردىڭ تابىسىن ارتتىرۋ توقايەۆتىڭ باستى مىندەتى دەپ سانايدى.
ال توماس حەلم "پرەزيدەنت شىنىمىن دە ادامداردى اۋىستىرىپ، ءتارتىپ ورناتىپ جاتىر. ءبىراق بۇرىنعى بيلىك ەليتالارى مىقتى پوزيسيالارعا يە. ولار بارلىق جەرگە جايىلىپ ۇلگەرگەن. سوندىقتان قازىرگى شارالار ناتيجەلى بولا ما، ونى ۋاقىت كورسەتەدى" دەيدى.
پىكىر قالدىرۋ