ق.توقايەۆ سىنالاتىن ءسات. پرەزيدەنت ءۇمىت وتىن جاعا الا ما، الدە ءسوندىرىپ تىنا ما؟

/image/2022/03/15/crop-33_24_1045x1859_16679100_0_0_3042_1720_1920x0_80_0_0_c682b8f2bd359417554284176bdd5137.jpg.webp

ەرتەڭ ساعات 11:00-دە پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ پارلامەنت پالاتالارىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا قازاقستان حالقىنا جولداۋ جاسايدى. اقوردانىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى جولداۋدا جۋىق ارادا جۇزەگە اسىرىلاتىن ساياسي رەفورمالاردىڭ جاڭا باعدارلاماسى مەن الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق باعىتتا اتقارىلاتىن ءىس-شارالار تۋرالى ايتىلاتىنىن حابارلادى.

قاڭتار وقيعاسىنان كەيىن پرەزيدەنت الداعى ۋاقىتتا ساياسي رەفورمالاردىڭ جاڭا پاكەتىن ۇسىناتىنىن الدەنەشە رەت ايتقان. ۇكىمەتكە حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن كوتەرۋگە باعىتتالعان ءىس-شارالار كەشەنىن ازىرلەۋدى تاپسىرىپ، شەتەل اسقان اقشانى قايتارۋ، ۋتيلالىم مولشەرىن تومەندەتۋ، قورعاس كەدەنىندەگى كولەڭكەلى ساۋدانى رەتكە كەلتىرۋدى جۇكتەگەن. بيزنەسمەندەردى "قازاقستان حالقىنا" قورىنا تۇراقتى تۇردە قارجى اۋدارۋعا شاقىرعان.

ايتىلعان اڭگىمە، كوتەرىلگەن ماسەلە، بەرىلگەن تاپسىرما كوپ بولعانىمەن، ونىڭ ىسكە اسۋى شامالى بولىپ تۇر. ۇكىمەت تۇرعىنداردىڭ تۇرمىسىن تۇزەۋگە باعىتتالعان ناقتى باعدارلاما ءالى ۇسىنبادى. شەتەل اسقان اقشانى قايتارۋعا قاتىستى قام-قارەكەت مۇلدە بايقالمايدى. ۋتيلالىم مولشەرىن 50 پايىزعا تومەندەتۋدى اۆتونارىق ماماندارىنىڭ بىردە-بىرى وڭ باعالاپ وتىرعان جوق. قورعاستاعى ماسەلەلەر تۋرالى دا سوڭعى ۋاقىتتا ەشتەڭە ايتىلماي كەتتى. العاشقىدا "قازاقستان حالقىنا" قورىنا قارجى اۋدارۋشىلار تۋرالى كۇنىنە بىرنەشە اقپارات شىعۋشى ەدى، سوڭعى ۋاقىتتا ول قوردىڭ بارىن دا كوپشىلىك ۇمىتا باستاعانداي.

بۇدان بولەك قاڭتار وقيعاسىنداعى بۇلىكتى ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ كىم ەكەنىن، قىرعى كەزىندە قازا تاپقان 230 ادامنىڭ ءاتى-جونى ءالى جاريالانعان جوق. ۋكرايناعا رەسەيدىڭ باسىپ كىرۋىنە بايلانىستى قازاقستاننىڭ پوزيسياسى، اگرەسسور كورشىمەن قارىم-قاتىناس قالاي بولاتىنى تۋرالى دا بيلىك ءۇنسىز. كۇن سايىن قۇلدىراپ جاتقان تەڭگە مەن وعان ىلەسىپ كەلىپ جاتقان قىمباتشىلىققا قارسى ۇكىمەت نە ىستەيتىنى بەلگىسىز. ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتان شىعۋعا شاقىرىپ جاتقان ەكونوميستەردىڭ دابىلى ەسكەرىلە مە، وعان بيلىك ساياسي جىگەر تانىتا الا ما؟ ول جاعى دا بەيمالىم كۇيدە.

وسى سان ساۋالدىڭ بارىنە بولماسا دا، ءبىرسىپىراسىنا حالىق ەرتەڭگى جولداۋدان جاۋاپ العىسى كەلەدى. قوعامدا جولداۋدى پرەزيدەنتتىڭ ەلدى وزگەرىسكە باستايتىنىنا دەگەن سەنىمنىڭ سوڭعى جۇرناعى ەسەبىندە قابىلدايتىن كوڭىل-كۇي ورناپ تۇر. توقايەۆ ەرتەڭ ءۇمىت وتىن جاعا الا ما، الدە ءسوندىرىپ تىنا ما؟ بۇل جونىندە ناقتى كەسىپ ايتىپ جاتقاندار از. رەسمي ۇستانىمدى ءبىلدىرىپ جۇرگەن ساراپشى-ساياساتتانۋشىلار دا ەرتەڭگى جولداۋ مازمۇنى تۋرالى قوعامعا ينسايدتار تاستاپ جاتقان جوق.

 

تەك ءماجىلىس دەپۋتاتى ايدوس سارىم سوڭعى سۇحباتتارىندا پرەزيدەنت 16 ناۋرىزدا پارتيالاردى تىركەۋدى جەڭىلدەتۋ، سايلاۋ تۋرالى زاڭنامانى وزگەرتۋ دەگەن سياقتى ماسەلەلەردى كوتەرۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتتى.

بەيتاراپ ساراپشىلار مەن ساياساتتانۋشىلار بولجامنان گورى ۇسىنىس ايتۋ، قازاقستاندى وزگەرتۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك، ساياسي رەفورما نەدەن باستالۋى كەرەك دەگەن سۇراقتاردىڭ جاۋابىن ىزدەۋگە بەيىل.

ماسەلەن، اقپان ايىندا ارمان شورايەۆ، باقىتجان بۇقارباي، باقىتجان تورەعوجينا، دجوحار وتەبەكوۆ، دينا ەلگەزەك، دوسىم ساتبايەۆ، ەرمۇرات باپي، قارلىعاش ەجەنوۆا، مارعۇلان سەيسەمباي، مۇحتار جاكىشيەۆ، سانجار بوقايەۆ، توعجان قوجالييەۆا سەكىلدى مەدياكاسىپكەر، ساياساتتانۋشى، قۇقىققورعاۋشى، جۋرناليست، كاسىپكەر، قوعام بەلسەندىلەرىنەن قۇرىلعان توپ بىرلەسكەن ۇستانىم مەن قازاقستاننىڭ بولاشاعى تۋرالى كوزقاراستارىن ءبىلدىرىپ مالىمدەمە جاسادى.
 
كۇنى كەشە عانا ساياساتتانۋشىلار ديماش الجانوۆ پەن شالقار نۇرسەيىتوۆ باسپا ءسوز جيىنىن وتكىزىپ، قازاقستاندا ساياسي رەفورما جۇرگىزۋگە بايلانىستى بىرنەشە ۇسىنىستار پاكەتىن جاريالادى. وعان 46 ساراپشى قول قويعان.
 
توقايەۆتىڭ ەرتەڭگى جولداۋىنا قاتىستى پىكىر بىلدىرگەندەر قاتارىندا پرەزيدەنت ۇندەۋىنەن وزگەرىسكە باستارلىق باستامالاردى كۇتپەيتىندەردىڭ قاتارى كوپ.
 
ايتالىق اقان جاقىپ ەسىمدى facebook قولدانۋشىسى ەرتەڭگى جولداۋدان پاتەندەي جاقسىلىق كۇتپەيدى.
 
 
"16 ناۋرىزدا توقايەۆ ۇندەۋ جاسايدى دەپ جاتىر. ءبىراز ادام سودان ماڭىزدى الدەنە كۇتكەندەي ەلەڭدەپ وتىر. 1991 جىلى ءبىز دە جاس كەزىمىزدە ەندى جاقسى وزگەرىستەر مەن جارقىن بولاشاق كەلەدى دەپ ەلەگىزىپ، تاپ وسىلاي كۇتكەنبىز. نە وزگەردى؟ توقايەۆ پەن كەشەگى جەمقور توپ بيلىك باسىندا تۇرعاندا، ەسكى جۇيە ساقتاۋلى تۇرعاندا پالەندەي جاقسىلىق كۇتپەڭدەر. ىشكى ساياساتتا دا، سىرتقى ساياساتتا دا ەشتەڭە وزگەرمەيدى. بىر-ەكى ساعات سويلەر، بىر-ەكى تاپسىرما بەرەر، ءبارى دە باياعى تاز قالپىندا قالار. توقايەۆتى كىم سايلادى؟ نازاربايەۆ پەن پۋتين. بۇلار ونى ەلىمىزدە رەفورما جاساسىن دەپ ەمەس، جاساماسىن دەپ پرەزيدەنت قىلدى" دەيدى ول.
 
«Zertteu Research Institute» قوعامدىق قورىنىڭ ەكسپەرتى عالىمجان ورازىمبەت پرەزيدەنت ەرتەڭگى جولداۋىندا پوپۋليزمنەن اسا المايدى، جاساپ جاتقان ءىسى سونى اڭعارتادى دەپ سانايدى.
 
 
 
"فەيسبۋكتە قىزىعىپ وقيتىن از عانا ادامنىڭ ءبىرى، ويلارىنا تۇگەل قوسىلىپ كەتپەسەڭ دە پىكىرى، ۇستانىمى قىزىق ادامداردىڭ ءبىرى Danat Namazbay كەشە بەس جىلعا سوتتالىپ كەتتى. بۇعان دەيىن تالاي الاياقتىقپەن كوزگە ءتۇسىپ اتى شىققان، ءار سوزىندە كەڭەس زامانى قايتىپ كەلسە، بۇيتكەن مەملەكەتتىگىڭ قۇرسىن دەپ جۇرەتىندەردىڭ ارىزىمەن. مەملەكەت زاڭ جازعاندا، ول زاڭدى ورىنداعاندا قانداي قۇندىلىقتاردى قولدايتىنىن، ۇستاناتىنىن كورسەتەدى. ال ءبىزدىڭ سوت تا كەشە قانداي ۇستانىمدا، كىمدى، نەنى قولدايتىنىن اشىق كورسەتتى. ءبىرىنشى رەت ەمەس. ال ەرتەڭ توقايەۆ جاڭا قازاقستان، ۇدەمەلى، قارقىندى، ريەۆوليۋسيالى رەفورمالار تۋرالى پوپۋليزم سوعادى. وعان بار پروپاگاندون قول سوعىپ، جارىسىپ تامسانادى. مىسالعا ساتىبالدىنى، ءماسىموۆتى قوسادى. بىر-ەكەۋى ءتىپتى اناسىن، بالاسىن ارالاستىرادى ونداي ساۋدا پوستتارىنا. اۋزىمەن سولاي دەپ جاتىپ، قولىمەن وسىلاي رەپرەسسيا جاساپ جاتادى بيلىك. ادامنىڭ قانداي ەكەنىن ىسىنەن كورەسىڭ. ءسوز دەگەن بولماعىر ءبىر بوس ساپىرما نارسە. بيلىك ءوزى ايتقان باستامالارىنىڭ جەندەتى دە ءوزى بولاتىنىن باياعىدا دالەلدەپ بولعان. بۇل جولى دا جاڭا قازاقستانىن تۋماي جاتىپ جەرلەپ تىندى. قاڭتاردا ءبىر، كەشە ەكىنشى رەت" دەيدى ساراپشى facebook پاراقشاسىندا.
 
 
مەدياساراپشى بەللا ورىنبەتوۆا facebookتەگى جازباسىندا "توقايەۆتىڭ 16 ناۋرىز كۇنى جاسايتىن جولداۋىن كۇتىپ جۇرگەندەر يا جالدامالى بلوگەر/ ̶ج̶ۋ̶ر̶ن̶ا̶ل̶ي̶س̶ت̶ە̶ر̶/̶ە̶ك̶س̶پ̶ە̶ر̶ت̶ت̶ە̶ر̶ يا وتە اڭقاۋ ادامدار" دەگەن پىكىردە ەكەنىن جەتكىزدى.
 
"ەستيتىن ۇكىمەت اەس، ەگوۆقا قاتىستى كوپشىلىكتىڭ ايتقانىنا قۇلاق سالار ەدى. "جاڭا قازاقستان" قۇراتىن نيەت بولا، جاڭا ادامدارعا بيلىك تىزگىنىن بەرەر ەدى. ادىلەت بار قازاقستان بولسا، قاراماعىنداعىلار ءبىر ايدا 6 ادامدى ازاپتاپ ولتىرگەن ءمينيستردى، قىزمەتكەرلەردى قاتاڭ جاۋاپقا تارتار ەدى. قاڭتار قىرعىنىندا وققا ۇشقان قۇربانداردى اتقاندار جازالانبايىنشا، قاماۋدا ءالى دە جازىقسىز وتىرعاندار بوساتىلمايىنشا ەشقانداي جولداۋ بولماۋعا ءتيىس. ءقازىر جاريالاماقشى ساياسي رەفورمالار، مەرزىمنەن تىس پارلامەنتتىك سايلاۋلاردىڭ بارلىعى دالباسا، ەگەر پارتيا قۇرۋعا نيەتتى Zhanbolat Mamayدى ەكى اي كورىنەۋ قاماۋعا السا. ۇلتجاندى ازاماتتاردىڭ كوپشىلىگىنىڭ ويىندا جۇرگەندى ايتقان Danat Namazbay سياقتى ازاماتتاردى 5 جىلعا قاماۋعا الاتىن بولسا، ونداي رەفورمانىڭ قۇنى كوك تيىن" دەيدى بەللا ورىنبەتوۆا.
قاتىستى تەگتەر :

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار