رەسەي ەۋروپاعا گاز جەتكىزۋدى توقتاتتى، ەۋروپا ۇرەيلەنىپ وتىر

/image/2022/07/11/crop-3_10_411x731_severnyy-potok_2.jpg

رەسەي ەۋروپاعا گاز جەتكىزۋدى تاريحي مينيمۋمعا دەيىن قىسقارتادى. دۇيسەنبىگە قاراعان ءتۇنى گازپروم پروفيلاكتيكالىق جۇمىستار ءۇشىن دەپ بالتىق تەڭىزىنىڭ تۇبىمەن گەرمانياعا باراتىن نەگىزگى باعىتى – سولتۇستىك اعىن قۇبىرىن 10 كۇنگە جاباتىنىن ءمالىم ەتتى. ءبىراق ەۋروپا رەسەي گاز جەتكىزۋدى ءبىرجولا وشىرە مە دەپ ۇرەيلەنەدى، دەپ جازادى ءۆۆس-دىڭ ورىس قىزمەتى.

گەرمانيا ىستىق سۋدىڭ دەڭگەيىن رەتتەۋدى، شامداردى ءوشىرۋدى باستاپ كەتتى. ال ەۋروپا جەكەلەگەن ەلدەر دەڭگەيىندە ەمەس، بىرنەسىپ توتەنشە جاعداي جاريالاۋعا دايىندالىپ جاتىر. توتەنشە جاعداي جوسپارى وسى اپتادا ۇسىنىلماق.

ەۋروكوميسسار كادري سيمسون جاعداي وتە كۇردەلى ەكەنىن، داعدارىس ءورشي ءتۇسۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتادى.

"رەسەي گاز جەتكىزۋدى توقتاتۋدى جالعاستىرا بەرۋى دە عاجاپ ەمەس" دەيدى ول.

گازپروم ءۇش جىل بۇرىن ەۋروپاعا كۇنىنە 500 ميلليون تەكشە مەترگە دەيىن گاز جەتكىزەتىن. وسى جىلدىڭ مامىر ايىنداتاۋلىگىنە 250 ملن عانا جەتكىزدى. شىلدە باسىندا ونى 140 ملن تەكشە مەترگە دەيىن ازايتتى. پروفيلاكتيكا كەزىندە قۋاتى از "تۇرىك اعىنى" ەكسپورتىنان دا ازايىپ، 100 ملن تەكشەگە تومەندەپ كەتتى. جاقىن 10 كۇندە ەۋروپاعا 75 ملن تەكشە مەتر عانا كوگىلدىر وتىر جەتكىزىلمەك.

وتكەن اپتادا ەۋروكوميسسيا باسشىسى ۋرسۋلا فون دەر ليايەن ەۋروپارلامەنتتى گاز جەتكىزۋدەگى ۇزىلىستەرگە جانە گازدىڭ تولىقتاي توقتاۋىنا دايىن بولۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتكەن.

"توتەنشە شارالاردىڭ جالپى جوسپارىنسىز ەو-نىڭ 27 ەلى 450 ميلليون ازاماتتىن جانە الەمدەگى ەكىنشى ەكونوميكانى اۋقىمدى داعدارىستان قورعاي المايدى. جالعىز ارەكەت ەتۋ ۋاقىتى ءوتتى. سوندىقتان ەۋروپالىق كوميسسيا وسى اپتانىڭ سوڭىندا ەنەرگەتيكالىق داعدارىسقا قارسى توتەنشە جوسپاردى جاريالايدى" دەيدى فون دەر ليايەن.

جوسپاردىڭ ەگجەي-تەگجەيلەرى ءالى بەلگىسىز، ءبىراق ەكى نەگىزگى يدەيا ءقازىردىڭ وزىندە ايقىن. بىرىنشىدەن، داعدارىس جاعدايىندا ءبارى تەڭ بولۋى ءۇشىن قولدا بار قورلار مەن اعىمداعى جەتكىزىلىمدەردى ءبولۋ، باي ەلدەر كەدەي ەلدەرگە كومەكتەسەدى، گازى بار ەلدەر جاعداي مۇلدەم قيىن بولىپ جاتسا، قۇر-قول وتىرماۋى كەرەك. ەكىنشىدەن، سۇرانىستى ىنتىماقتاسىپ قىسقارتۋ. ەگەر گاز بارىنە جەتپەسە، الدىمەن نەنى ۇنەمدەۋ كەرەكتىگى شەشىلەدى.

ەۋرووداق رەسەي گازىنا اسا تاۋەلدى. رەسەي ۋكرايناعا باسىپ كىرگەلى، گاز جەتكىزۋدى ەۋروپا ەلدەرىنە قىر كورسەتۋدىڭ نەگىزگى ءادىسى رەتىندە پايدالانىپ كەلەدى. ساۋىردە رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين "شەتەلدىك ساتىپ الۋشىلار رەسەي گازىن رۋبلمەن ساتىپ الۋى كەرەك بولماسا جەتكىزۋ توقتاتىلادى" دەگەن تالاپ قويعان. ول سول ارقىلى ءرۋبلدى نىعايتۋدى كوزدەگەن. كرەملدىڭ ەنەرگەتيكالىق ساياساتىنىڭ سالدارىنان بىلتىردان بەرى ەۋروپادا گاز باعاسى 8 ەسە قىمباتتاعان.

 
قازىرگى تاڭدا ەۋروپا ەلدەرى  گاز جىتكىزۋدىڭ بالاما جولدارىن ىزدەپ جاتىر، الايدا ول شەكتەۋلى بولىپ تۇر. اقش پەن كاتار تانكەر ارقىلى جەتكىزىلەتىن سۇيىتىلعان تابيعى گازدىڭ شەكتەۋلى مولشەرىن ەۋروپاعا ساتۋعا ءازىر. الايدا ونىڭ ءوزى رەسەي گازىنىڭ ورنىن الماستىرۋعا جەتپەيدى. Bloomberg Intelligence مالىمەتىنشە، ەۋروپا  سۇيىتىلعان تابيعى گازدىڭ يمپورتىن 2026 جىلعا قاراي ەكى ەسەلەگەننىڭ وزىندە، قاجەتىنىڭ 40 پايىزىن عانا قامتي الادى.
قاتىستى تەگتەر :

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار