حالىقارالىق «جاناشىر» قوعامدىق قورى قازاقستان رەسپۋبليكاسى مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ تاپسىرىسى بويىنشا «شەتەلدە تۇراتىن قازاق دياسپوراسىنىڭ وكىلدەرىن قازاقستاندىق قوعاممەن اقپاراتتىق جۇمىس جۇرگىزۋ ءۇشىن جۇمىلدىرۋ» اتتى جوبا جۇمىسىن باستادى.

مۇنداعى ماقسات – شەتەلدە تۇراتىن قازاقتارمەن قارىم-قاتىناستى نىعايتۋ. وسى ورايدا الماتى قالاسىنىڭ ورتالىق مەملەكەتتىك مۇراعاتىندا شەتەلدىك قانداستارىمىزدىڭ قاتىسۋىمەن «ماڭگىلىك ەلدىڭ ۇلى تاريحى» اتتى ءالقاسوز ءوتتى. 

گەرمانيا، تۇركيا، فرانسيا، فينليانديا، جۇڭگو، اۋعانستان، يران، ساۋد ارابياسى، رەسەي، ۇلى­بريتانيا، موڭعوليا ەلدە­رىنەن كەلگەن قانداستارىمىز بەن قازاقستاندىق ونەر قايراتكەر­لەرى، سونداي-اق حالىقارالىق «جاناشىر» قوعامدىق قورى قىزمەتكەرلەرى اقپاراتتىق توپ قۇردى. 2015 جىلعى 29 قىركۇيەك پەن 10 قازان ارالىعىندا توپ مۇشەلەرى الماتى، قىزىلوردا، تۇركىستان، كەنتاۋ، تاراز قالا­لا­رىنا ىسساپارمەن بارىپ، جەر­گىلىكتى حالىقپەن كەزدەسەدى. وندا شەتەلدە تۇراتىن قازاق دياس­پو­راسىنىڭ تىنىس-تىرشىلىگى، اتا­جۇرتپەن قارىم-قاتىناسى، قازاق تىلىنە، سالت-داستۇرىنە، ءدىنى مەن دىلىنە قاتىستى وزەكتى ماسەلەلەردى قوزعاپ، پىكىر الماسپاق.
مىسالى، ەۋروپاعى قازاق قو­عامدارى قاۋىمداستىعىنىڭ ءتورا­عاسى، دۇنيەجۇزى قازاقتارى قاۋىم­داستىعىنىڭ ءتورالقا ءمۇ­شەسى، ساياساتتانۋ عىلىمدارىنىڭ دوكتورى كايۋم كيسيجي اتامە­كەنىنەن شالعاي جۇرسە دە ولاردا ءسالت-داستۇر جاقسى ساقتالعانىن ايتادى. ماسەلەن، كىسى ولگەندە جەتىسىن، قىرقىن بەرۋ، شىلدەحانا جاساۋ، ازان شاقىرىپ ات قويۋ، تۇساۋكەسەر عۇرىپتارى وتكىزىلەدى ەكەن. 
– شەتەلدە تۇراتىن قازاق دياس­پوراسى – قازاق ەلىنىڭ اجى­راماس بولىگى. سول سەبەپتى، قا­زاقستاندا بولىپ جاتقان وزگە­ءرىس­تەر ءبىزدى دە ەلەڭ ەتكىزىپ وتىرادى. الايدا قازاقستان حالىق اس­سامبلەياسى مەن اتا زاڭنىڭ 20 جىلدىعى مەرەيتويلارى ول جاقتا تولىق ناسيحاتتالماعان. ال قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋىنىڭ 550 جىلدىعى بۇكىل قازاقتى ەلەڭ ەتكىزگەن بيىلعى باستى وقيعا بولدى. ويتكەنى دياسپورا قازاعى قازاقستاندى «ەلىم، مەملەكەتىم، اتاجۇرتىم» دەپ سانايدى. سول سەبەپتى، وعان ۇلكەن قىزىعۋشىلىق بار، – دەيدى كايۋم كيسيجي. سوعان وراي ەۋروپاداعى قازاق دياس­پو­راسىنىڭ 2009 جىلدان بەرى وتكىزىپ كەلە جاتقان كونفەرەنسياسى بيىل قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىل­دىعىنا ارنالماق. 
الايدا ولاردى تولعاندىراتىن ماسەلەلەر دە بار. مىسالى، قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋگە قانداس باۋىرلا­رىمىز عانا ەمەس، وزگە ۇلت ازامات­تارى دا قىزىعۋشىلىق تانىتادى ەكەن. سوندىقتان اسىرەسە، قازاق دياسپوراسىنىڭ كوبىرەك شو­عىرلانعان ەۋروپا قالالارىندا قازاق مادەنيەت ينستيتۋتتارى اشىلسا ەكەن دەگەن تىلەكتەرى بار. ويتكەنى قازاق تاريحى، مادەنيەتى، سالتى جات جۇرتتىقتارعا تانىس­تىرىلىپ وتىرعانى دۇرىس دەگەن ويدا. سونداي-اق ءقازىر عالام­تور­دان عانا وقۋعا بولاتىن، بۇرىن­دارى توتە جازۋمەن شىعىپ تۇرعان «شالقار» گازەتىن قايتادان باسى­لىپ تۇرسا ەكەن دەگەن نيەتتەرى دە جوق ەمەس. ال فرانسيا قازاعى ابدۋلسامەت التاي بي-بي-سي-دەگى قازاق باعدارلامالارىنىڭ جابىلىپ قالعانىنا وكپەلى. 
 – ءبىز ءوزىمىزدى سىيلاي بىلسەك، وزگە ۇلت وكىلدەرى دە سىيلاي باس­تايدى. مىسالى، شەتەلدىكتەرمەن كوپ ارالاسامىز، سولاردىڭ ءبارى قازاقشا سويلەۋگە اۋەستەنەدى. سەبەبى ءبىز ءوزىمىزدى سىيلاپ ۇيرەن­دىك. شەتەل قازاقتارىنىڭ باستى ماسەلەسى – وسى. ءوز ءتىلىن بىلمەيتىن بىردە-بىر شەتەل قازاعى جوق. ءبىرى – ارابشا، ءبىرى – تۇرىكشە، ءبىرى – فرانسۋز ءتىلىن قوسۋى مۇمكىن، ءبىراق باستىسى نەگىز بار. مىسالى، كەيبىر اعايىندار ءتىلدى بىلمەۋ سەبەبىن ورىسشا وقىعانىمەن تۇسىندىرەدى. ال مەن ءتورت ءتىلدى وقى­دىم، ول وزىمە قاجەت بولدى. ءبىراق بۇل بەسىنشى ءتىل – قازاق ءتىلىن بىلۋىمە كەدەرگى بولعان جوق، – دەيدى يراننان كەلگەن عالىم يسلام جەمەنەي. 
قانداستارىمىز اتاجۇرتتان جىراق جۇرسە دە، ەلىنىڭ جاناشىر­لارى ەكەنىن ءبىلدىردى. قاشاندا ەتەنە جۇمىس ىستەۋگە ءازىر ەكەندە­ءرىن جەتكىزدى. ورتالىق مۇراعاتتا باس قوسقان قوناقتارىمىز ءتىلشى­لەرمەن كەزدەسىپ، كەيىن ەل تاري­حىنان سىر شەرتەتىن قۇندى دە­رەكتەرگە تولى كورمەنى تاما­شالادى. 
ايتا كەتەيىك، «شەتەلدە تۇ­راتىن قازاق دياسپوراسىنىڭ وكىلدەرىن قازاقستاندىق قوعاممەن اقپاراتتىق جۇمىس جۇرگىزۋ ءۇشىن جۇمىلدىرۋ» اتتى جوبا بارى­سىندا قازاقستاننىڭ دامۋ با­سىمدىقتارىن ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن اقپاراتتىق جۇمىستار جۇرگىزۋ ماقساتىندا شەتەلدە تۇراتىن قازاق دياسپورا وكىلدەرىن تارتىپ، پۋل قۇرۋ، قازاقستان قالالارىندا جەرگىلىكتى حالىقپەن كەزدەسۋلەر وتكىزۋ، رەسپۋبليكالىق جانە وبلىستىق تەلەراديو ارنالاردا تىكەلەي ەفيرلەرگە قاتىسۋ، بۇقا­رالىق اقپارات قۇرالدارىنا ماتەريالدار، ماقالالار دايىن­داپ، اتقارىلعان جۇمىستار جايلى اقپارات جاريالاۋ جانە ينتەرنەت-ساۋالناما جۇرگىزۋ، قازاق حاندىعى قۇرىلۋىنىڭ 550 جىلدىق مەرەي­تويىنا ارنالعان مادەني ءىس-شارا­لارعا شەتەلدە تۇراتىن قانداس­تارىمىزدىڭ بەلسەندى تۇردە قا­تىسۋىن ۇيىمداستىرۋ جۇمىستارى كوزدەلىپ وتىر.

دەرەرەك كوز: ايقىن-اقپارات