جۋىردا ۇكىمەت وتىرىسىندا توتەنشە جاعدايلار ءمينيسترى ءبىرقاتار وبلىستاردا كۇننىڭ جىلىنۋىمەن سەل ءجۇرىپ، سۋ تاسقىنى بولۋى مۇمكىن ەكەنىن ءمالىم ەتتى. وقىس وقيعالار كوكتەم ەرتە كەلەتىن تۇركىستان وبلىسىندا باستالىپ تا كەتتى. وسى ورايدا قامشى پورتالى ءقاۋىپ ايماعىندا تۇرعان وبلىس اكىمدەرىنە سۇراۋ سالىپ، كوكتەمگى سۋ باسۋعا دايىندىعى، بۇعان دەيىنگى وقيعالاردان قانشالىقتى ساباق العانى جونىندە سۇرادى. تومەندە قاراعاندى وبلىسىنداعى احۋال تۋرالى وبلىستىق تج دەپارتامەنتىنىڭ باستىعى پولكوۆنيك مۇرات قاتپانوۆتىڭ جاۋابى ۇسىنىلعان.
1) وڭىردە قانداي پروبلەمالىق ۋچاسكەلەر بار؟ قانشا ەلدىمەكەنگە سۋ باسۋ ءقاۋپى ءتونىپ تۇر؟
«قازگيدرومەت» رمك قارداعى سۋ قورىنىڭ مولشەرىن، توپىراقتىڭ كۇزگى ىلعالدىلىعىن، توپىراقتىڭ قاتۋ تەرەڭدىگىن تالداي وتىرىپ، سۋ تاسقىنى ءقاۋپى بار ايماقتارعا الدىن-الا باعا بەرىپ، قاراعاندى وبلىسى سۋ تاسقىنى ءقاۋپى جوعارى ايماق رەتىندە تىزىمگە ەنگىزىلدى.
سوڭعى جىلدارداعى سۋ تاسقىنىنا جۇرگىزىلگەن باقىلاۋ جانە تالداۋ نەگىزىندە وبلىس اۋداندارى بويىنشا سۋ باسۋ ءقاۋپىنىڭ بولجامدى دەڭگەيى جاسالدى:
قاۋىپتىلىگى جوعارى دەڭگەي: قارقارالى، بۇقار جىراۋ، شەت، نۇرا، اباي، وساكاروۆ اۋداندارى.
قاۋىپتىلىگى ورتاشا دەڭگەي: اقتوعاي اۋدانى، قاراعاندى قالاسى جانە تەمىرتاۋ قالاسىنىڭ ماڭى.
قاۋىپتىلىگى تومەن دەڭگەي: بالقاش، پريوزەرسك، شاحتينسك جانە ساران قالالارى.
سۋ تاسقىنى كەزەڭىندە 149 ەلدىمەكەن، 99 جول ۋچاسكەسى جانە 237 سۋ شارۋاشىلىعى قۇرىلىستارى باقىلاۋدا بولادى.
كوممۋنالدىق جانە جەكەمەنشىكتەگى سۋ شارۋاشىلىعى وبەكتىلەرى وتكەن عاسىردىڭ ورتاسىندا پايدالانۋعا بەرىلىپ، ءارى كۇردەلى جوندەۋدەن وتپەگەندىكتەن، سۋ تاسقىنى سالاسىنداعى قاۋىپتىلىگى جوعارى نىساندار قاتارىنا ەنەدى.
2) ەلدىمەكەندەردى سۋ تاسقىنىنان ساقتاۋ ءۇشىن، سۋ باسۋ زاردابىن تومەندەتۋ، وقىس وقيعالار مەن قايعىلى جاعدايلاردىڭ الدىن الۋ ءۇشىن نە ىستەلىنىپ جاتىر؟
ەلدى مەكەندەردى سۋ تاسقىنىنان ساقتاۋ ءۇشىن، سۋ باسۋ زاردابىن تومەندەتۋ، وقىس وقيعالار مەن قايعىلى جاعدايلاردىڭ الدىن الۋ ءۇشىن وبلىس اۋماعىندا سۋ تاسقىنى كەزەڭىنە دايىندىق سوڭعى جىلدارى رەسپۋبليكالىق سۋ تاسقىنى ءقاۋپىن ازايتۋ جونىندەگى جول كارتاسىنا جانە وبلىستىق ينجەنەرلىك جۇمىستار جوسپارىنا سايكەس اتقارىلۋدا.
جالپى، 2015 جىلدان باستاپ وبلىستا 274 كم بىلىكتەر مەن جالدار تۇرعىزىلدى، وزەندەردىڭ 122 كم ارناسىنا ءتۇبىن تەرەڭدەتۋ، تۇزەتۋ، كەڭەيتۋ جانە جاعالاۋ نىعايتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى، ونىڭ ىشىندە 2022 جىلى مامىر-قاراشا ارالىعىندا بارلىعى 89 ءىس-شارا ورىندالدى، ونىڭ ىشىندە شامامەن 21 كم بىلىكتەر مەن جالدار سالىنىپ نىعايتىلدى، وزەن ارنالارىنىڭ سۋ تاسقىنى ءقاۋپى بار 20 شاقىرىمدىق ۋچاسكەسىنە ساناسيا جۇرگىزىلدى، شامامەن 2 كم سۋ بۇرۋ ارنالارىنا جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى، 88 شاقىرىم درەناجدىق جانە ارىق جۇيەلەرى تازارتىلدى، اۆتوموبيل جولدارىنىڭ 23 ۋچاسكەسىندە سۋ وتكىزۋ قابىلەتى ۇلعايتىلدى، 20 سۋ شارۋاشىلىعى وبەكتىلەرىنە جوندەۋ جۇمىستارى جاسالدى.
3) ۇكىمەت باسشىسى پروبلەمالىق وڭىرلەردىڭ اكىمدەرى قاردى ۋاقىتىلى شىعارۋدا سىلبىرت قيمىلداپ وتىرعانىن ءمالىم ەتىپ، شارۋانى شيراتۋدى تاپسىردى. وسى ۋاقىتقا دەيىن اتقارىلعان جۇمىس كولەمى قانداي؟
تۇرعىن ءۇيدى ەرىگەن سۋ باسۋىنا جول بەرمەۋ ماقساتىندا 9 اقپانداعى جاعداي بويىنشا وبلىس ەلدى مەكەندەرىنەن 835،6 مىڭ م3 قار شىعارىلدى. اكىمدىكتەردىڭ مالىمەتى بويىنشا قالالارى مەن اۋداندارىنىڭ جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەرىنەن قار شىعارۋ ءۇشىن قاراجات قاراستىرىلعان.
4) ءاليحان سمايلوۆ سونداي-اق وبلىس باسشىلارىنا بۇرىنعى قاتەلىكتەردى قايتالاماۋدى قاتاڭ تاپسىرعان. الدىڭعى جىلدارداعى جاعدايدان ناتيجە شىعارىپ، «بيىل وبلىسىمىز كوكتەمگى سۋ تاسقىنىنا ءتاس-تۇيىن دايىن» دەپ ايتا الاسىز با؟
وبلىس اۋماعىندا سۋ تاسقىنى كەزەڭىنىڭ اپاتسىز ءوتۋىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا اعىمداعى جىلعى 30 قاڭتاردا وبلىس اكىمىنىڭ «2023 جىلعى سۋ تاسقىنى كەزەڭىندە حالىقتى جانە اۋماقتى قورعاۋدى ۇيىمداستىرۋ تۋرالى» № 8وكىمى شىعارىلدى جانە وبلىس حالقىن، اۋماعىن جانە شارۋاشىلىق جۇرگىزۋشى سۋبەكتىلەرىن سۋ تاسقىنىنان قورعاۋ جونىندەگى ءىس-شارالار جوسپارى بەكىتىلدى. وندا تاسقىن سۋلاردى قابىلداۋعا جانە ترانزيتتەۋگە دايىندىق بويىنشا 44 ءىس-شارا ايقىندالعان.
سۋ تاسقىنى كەزەڭىندەگى توتەنشە جاعدايلار ءقاۋپى مەن تۋىنداۋى كەزىندە ازاماتتىق قورعاۋدىڭ مەملەكەتتىك جۇيەسىنىڭ قاراعاندى اۋماقتىق كىشى جۇيەسىنىڭ باسقارۋ ورگاندارى مەن كۇشتەرىنىڭ ءىس-قيمىل الگوريتمى ازىرلەندى.
2023 جىلعى 9 اقپاندا وبلىس اكىمىنىڭ توراعالىعىمەن وبلىستىق تج كوميسسياسىنىڭ وتىرىسى وتكىزىلدى. اۋدان، قالا اكىمدەرى مەن قۇزىرەتتى ورگانداردىڭ باسشىلارىنا ناقتى تاپسىرمالار بەرىلدى.
سۋ تاسقىنىنا ازىرلىك جۇمىستارى جالعاسۋدا.
ىقتيمال تج جويۋ ءۇشىن جەكە قۇرامى 3440 ادام، 1388 بىرلىك تەحنيكا، 66 بىرلىك ءجۇزۋ قۇرالدارى، 360 بىرلىك سۋ ايداۋ تەحنيكاسىمەن جابدىقتالعان كۇشتەر مەن قۇرالدار 6 نەگىزگى سۋ تاسقىنى ءقاۋىپتى باعىتتار بويىنشا توپتاستىرۋدى ىسكە قوسۋ جوسپارلانۋدا.
5) وبلىس سۋ باسۋدىڭ زارداپتارىن جويۋ، سۋ باسقان ەلدىمەكەندەردىڭ حالقىن ەۆوكۋاسيالاۋ سىندى شارۋالارعا قانشالىقتى ءازىر؟
ىقتيمال سۋ تاسقىنىنىڭ سالدارىن جويۋ ءۇشىن اكىمدىكتەردىڭ «توتەنشە جاعداي رەزەرۆى» «شۇعىل شىعىندارعا ارنالعان رەزەرۆ» جانە «تج الدىن الۋعا جانە جويۋعا ارنالعان شىعىندار» ەسەبىنەن قارجىلار قولدانىلاتىن بولادى.
پىكىر قالدىرۋ