قازاقستانداعى بيداي وندىرىسىنە نە ءقاۋىپ توندىرەدى؟

/image/2023/12/04/crop-13_98_1294x2300_pshenitsa_11.jpg

7 قاراشادا اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى ايداربەك ساپاروۆ قازاقستاندا ەگىن جيناۋ ناۋقانىنىڭ ءساتتى اياقتالماعانىن حابارلاعان بولاتىن. مۇنداي ناتيجەلەرگە قانداي وقيعالار اسەر ەتكەنىن جانە ولاردىڭ قانداي سالدارى بولۋى مۇمكىن ەكەنىن زەرتتەپ كورۋگە تىرىستى. 

ايداربەك ساپاروۆتىڭ ايتۋىنشا، 2023 جىل فەرمەرلەر ءۇشىن قيىن جىل بولدى. جەكەلەگەن وڭىرلەردەگى جىلۋ نەگىزگى استىق ەگەتىن وڭىرلەردە 25 كۇننەن استام ۋاقىتقا سوزىلعان ۇزاققا سوزىلعان نوسەر جاڭبىرمەن اۋىستىرىلدى.
 
ناتيجەسىندە ەل سوڭعى ءۇش جىلدا بيدايدىڭ ەڭ ناشار ءونىمىن الدى. سونىمەن قاتار، پرەمەر-مينيستر ءاليحان سمايىلوۆ حالىقتى تىنىشتاندىردى: كوڭىلسىز كورسەتكىشكە قاراماستان، ءبىز نانسىز قالمايمىز.
 
"ەليەۆاتورلارعا تۇسكەن بيدايدىڭ شامامەن 40% - ى سىنىپقا جاتپايدى. ءبىراق قازاقستاندىقتار نانسىز قالمايدى. وتكەن جىلدىڭ اۋىسپالى قالدىقتارىن ەسكەرە وتىرىپ، جينالعان ءونىم ىشكى نارىقتى تولىق قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن جەتكىلىكتى بولادى. (...) استىقتىڭ ىشكى نارىعىندا پروبلەمالار بولماۋى كەرەك. ۇن مەن ناننىڭ تۇراقتىلىعى ازىق — تۇلىك كورپوراسياسى مەن وڭىرلىك تۇراقتاندىرۋ قورلارى ارقىلى قامتاماسىز ەتىلگەن"، - دەپ سەندىردى سمايىلوۆ.

 

ول بىلاي دەپ قوستى: فەرمەرلەرگە مەملەكەت تاراپىنان قاجەتتى قولداۋ كورسەتىلدى. اتاپ ايتقاندا، ءادىل ساتىپ الۋ باعاسى بەلگىلەندى. ايىپپۇل سانكسيالارىن قولدانباي نەسيەلەر مەن قارىزداردى ۇزارتۋ جۇرگىزىلدى. جەڭىلدەتىلگەن ديزەل وتىنى، ونىڭ ىشىندە استىقتى كەپتىرۋ ءۇشىن ءبولىندى. سۋبسيديالاردى تولەۋ بويىنشا مىندەتتەمەلەردى تولىق كولەمدە ورىنداۋ بويىنشا شارالار قابىلدانادى. ءقازىردىڭ وزىندە وسىمدىك شارۋاشىلىعى جەلىسى بويىنشا سۋبسيديالارعا العاشقى 30 ملرد. تەڭگە ءبولىندى. بۇدان باسقا، بيدايدى تىكەلەي ساتىپ الۋدى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قاراجات ءبولۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى.
 
ماسەلەنى تولىقتاي ءتۇسىنۋ ءۇشىن قوستاناي وبلىسىنداعى شارۋا قوجالىعىنىڭ باسشىسى سەرگەي قوشقودانعا جۇگىندىك. سەرگەي بيداي ءوندىرىسىنىڭ ساتسىزدىگىنە كەلەسى سەبەپتەرىن اتاپ ءوتتى: قۇرعاقشىلىق؛ جاۋىن-شاشىن؛ شەگىرتكەلەردىڭ شابۋىلى؛ اقبوكەندەردىڭ شاپقىنشىلىعى.
 
سوڭعى ەكەۋىنە توقتالايىق. 2023 جىلدىڭ شىلدە ايىنىڭ باسىندا قوستاناي وبلىسىنىڭ ەگىستىكتەرىندە زياندى جاندىكتەردىڭ كوپتىگى تۋرالى بەلگىلى بولدى. 
 
شەنەۋنىكتەر ورىستەردى حيميالىق وڭدەۋدىڭ قيىندىقتارى تۋرالى حابارلادى، اۋا-رايى جاعدايلارى دوڭگەلەكتەرگە تاياقتاردى ەنگىزدى. ساندار دەپ اتالدى: 445 مىڭ گەكتاردان استام جەر سوققىعا جىعىلدى، بۇل ەكونوميكالىق زياندىلىق شەگىنەن 266،118 مىڭ گەكتارعا اسىپ ءتۇستى.
 
سونىمەن قاتار، ايماقتا جاندىكتەر 10 مىڭ گەكتار ەگىندى ءبۇلدىردى دەپ حابارلاندى. الايدا، بۇل اقپاراتتى كوپ ۇزاماي اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى جوققا شىعاردى-ۆەدومستۆودا جەرگىلىكتى فەرمەرلەرگە سىلتەمە جاساي وتىرىپ، تەك 500 گەكتار ارپا داقىلدارى ەسەپتەلدى.
 
قاتىستى تەگتەر :

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار