7 اقپاندا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ۇكىمەتتى جيىنعا شاقىرعانى بەلگىلى. قالىڭ بۇقارا بۇل جاڭالىقتى ەلەڭ ەتىپ قابىلدادى. ارينە، كوپتىڭ كۇتەتىنى – وزگەرىس، قانداي دا ءبىر ساياسي شەشىم...
ويتكەنى سوڭعى كەزدەرى الەۋمەتتىك جەلىدە، اسىرەسە YouTube-تە ساياسي تاقىرىپتار بەلسەندى قوزعالىپ، بۇگىنگە دەيىن ءۇنسىز كەلگەن كەيبىر ادامدار ءسوز الىپ سويلەپ جاتىر. ءجاي ءسوز ەمەس، فاكتىلەردى العا تارتىپ، ەسكى قازاقستاننىڭ ۇرلىعىن-قارىلىعىن، الاياقتىعىن اشكەرەلەپ جاتىر. ءماجىلىستىڭ وزىندە دە قاتتى-قاتتى سوزدەر ايتىلىپ جاتىر. ءبىراق بيلىك ءۇنسىز، قانداي دا ءبىر ەتكەن ارەكەت، قابىلداعان ناقتى شەشىمى جوق. مۇمكىن، وزگەرىستەر وسى جولى قولعا الىنا ما؟ بۇرىنعى پرەزيدەنتپەن بىرگە بولىپ، ءتۇرلى قيتۇرقىعا باسى شالىنسا دا بۇگىنگى بيلىك قۇرامىندا وتىرعاندار ورنىن بوساتا ما؟
Qamshy.kz بۇل سۇراقتاردى ساراپشىلار مەن ساياساتتانۋشىلارعا قويىپ كوردى.
ءازىمباي عالي، ساياساتتانۋشى:
العاتبەك بالعابەك ۇلى، حالىقارالىق ەكونوميكالىق ساراپشى:
«قازىرگى بيلىكتىڭ، ۇكىمەتتىڭ ەڭ باستى قيىنشىلىعى – بيلىكتە بىلىكتى كاسىبيلەر جوق، ماماندار ءوز ورنىندا وتىرعان جوق. بەينەلەپ ايتقاندا، تىگىنشى سيىر ساۋىپ، سيىر ساۋاتىن ايەل بالا وقىتىپ كەتتى دەگەندەي. نەگە؟ ويكەنى بىزدە مامانداردى باعالاپ جاتقان ەشكىم جوق، ءبارى قۇلقىننىڭ ق ۇلى بوپ كەتكەن. سودان كەيىن بارلىق جەردە بىلىق-شىلىق. ماسەلەن، پارلامەنتتە زاڭگەرلەر مەن ەكونوميستەر عانا وتىرۋى كەرەك. ول اراعا ءمۇعالىمدى، باسقاسىن اپارۋدىڭ قاجەتى جوق. تازا مامانداردان قۇرالعان پارلامەنت دەپ العاشقى شاقىرىلىمداعىسىن ايتۋعا بولادى. سالىق زيمانوۆ، داۋلەت سەمبايەۆ سىندى تۇلعالار مەملەكەتتىڭ دامۋ جولىنا تۇسۋىنە شىنىمەن دە شىنداپ ات سالىستى. بۇل – ءبىر.
ەكىنشىدەن، ماماندار قازىرگى بيلىكتە ستراتەگيا، ميسسيا جوق ەكەنىن كورىپ، قارنى اشىپ وتىر. نازاربايەۆ 2020-2030 دەگەن ستراتەگيالاردى ۇسىندى، ءبىراق ونى ءساتتى جۇزەگە اسىرۋ قولىنان كەلمەدى. سەبەبى بەلگىلى، بارلىعى جاپپاي ۇرلىقپەن اينالىسىپ كەتتى. قازىرگى بيلىك اقىر اياعى سول ۇرلانعان، شەتەلدە جاتقان اقشالاردى ەلگە قايتارا الماي وتىر. ايتقاندارى ىستەگەندەرىنە ساي كەلمەيدى. جەكەمەنشىك زاڭگەرلەرگە تاپسىرعان، وسىمەن شۇعىلدانىڭدار دەپ. ال ولاردى كىم كەرەك قىلادى؟ بۇل ارادا مەملەكەت تاراپىنان سۇرانىس بولۋى ءتيىس. پارلامەنت وسىعان قاتىستى زاڭ شىعارۋى قاجەت. ءبىز ونداي ناقتى قادامداردى كورىپ وتىرعانىمىز جوق. نەگىزى، ءبىر نارسەدەن قورقاقتايتىن سياقتى.
ۇشىنشىدەن، ەكونوميكا دەيتىندەي، بىزدە ءىرى وندىرىستەر جوق. تابىس كوبىنە ساۋدادان ءتۇسىپ جاتىر. مەملەكەت وتاندىق بيزنەستى قورعاپ وتىرعان جوق. ۇكىمەت وتاندىق وندىرۋشىلەر تاراپىنان ەمەس، تۇتىنۋشىلار تاراپىنان ويلاپ-قارايدى. ينفلياسيا ءوسىپ، ورنىمىزدان ايىرىلىپ قالمايىق، وتاندىق وندىرۋشىلەر بانكروت بولسا، بولا بەرسىن دەيدى. مىنە، الداعى جيىندا وسى ماسەلەلەرگە باسا نازار اۋدارىلىپ، رەفورمالار وسى باعىتتا جۇرسە دەيمىن».
ءامىرجان قوسان، ساياساتكەر:
«كەت دەگەندە، يت تە كەتەدى!»
ءبىراق بىزدە ونداي پراكتيكا قالىپتاسپاعان: ءار پرەمەر، مينيستر نە اكىم جوعارى جاققا جالعان ەسەپ بەرىپ، جىلى ورنىنان ايىرىلعىسى جوق.
جانە ءبىر ۇكىمەتتىڭ وتستاۆكاعا كەتىپ، ونىڭ ورنىنا ەكىنشىسى كەلگەنىنەن نە وزگەرەدى دەيسىز؟ سول باياعى جۇيە، ۇكىمەتتىڭ جۇمىسىنا نە قوعامنىڭ، نە پارلامەنتتىڭ ەش ىقپالى جوق: پرەزيدەنتكە وڭ ەسەپ بەرسە بولعانى.
سول سەبەپتى وسى جاعدايدى وزگەرتۋ كەرەك! ەڭ باستىسى – ەكى-ۇش جىلعا ارنالعان ناقتى باعدارلاماسى بار ءبىر كوماندا ۇكىمەتكە كەلۋى ءتيىس، سول باعدارلاماسىن ورىنداماسا، ورنىنان كەتسىن، ال ورىنداي السا قۇبا-قۇپ، جۇمىسىن جالعاستىرا بەرسىن. وسىنداي رەفورما جاساماي، باياعى جارتاس سول جارتاس بوپ قالا بەرمەك".
پىكىر قالدىرۋ