سەنات دەپۋتاتى مارات قوجايەۆ پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆكە جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن ورەسكەل بۇزۋشىلارعا جازانى قاتاڭداتۋ باستاماسىمەن جۇگىندى.
سەنات دەپۋتاتى مارات قوجايەۆ پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆكە جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن بۇزعانى ءۇشىن جازا قولدانۋ تاسىلدەرىن قايتا قاراۋ ۇسىنىسىمەن جۇگىندى. بۇل باستامانىڭ سەبەبى – الماتىدا جقە بۇزۋشىلاردىڭ كوبەيۋى جانە ورەسكەل ەرەجە بۇزۋشىلارعا ىقپال ەتەتىن ءتيىمدى شارالاردىڭ بولماۋى.
ءبىرىڭعاي اكىمشىلىك قۇقىقبۇزۋشىلىقتار رەەسترىنىڭ مالىمەتىنشە، تەك 2024 جىلى الماتىدا جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن بۇزۋدىڭ 4،2 ميلليوننان استام جاعدايى تىركەلگەن. ونىڭ 3،7 ميلليوننان استامى اۆتوماتتى تىركەۋ قۇرالدارىنىڭ كومەگىمەن انىقتالعان. الايدا، قوجايەۆتىڭ ايتۋىنشا، قولدانىستاعى جازا جۇيەسى قايتالاناتىن بۇزۋشىلىقتاردىڭ الدىن الۋدا ءتيىمدى ەمەس.
"ايىپپۇلدار كولىك قۇرالىنىڭ يەسىنە تاعايىندالادى، الايدا جۇرگىزۋشىنىڭ بۇعان دەيىنگى قۇقىقبۇزۋشىلىقتارى ەسەپكە الىنبايدى. بۇل ورەسكەل ەرەجە بۇزۋشىلارعا جىلدار بويى جازادان قورىقپاي، جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن ەلەمەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى"، – دەدى دەپۋتات.
قوجايەۆ مىسال رەتىندە الماتىدا ءبىر جۇرگىزۋشىنىڭ ءبىر جىل ىشىندە 143 رەت ەرەجە بۇزىپ، 3 ميلليون تەڭگەدەن استام ايىپپۇل تولەگەنىن كەلتىردى. الايدا 50 پايىزدىق جەڭىلدىكپەن بۇل جۇرگىزۋشىلەر ايىپپۇلدارىن تولەپ، جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن قاساقانا بۇزا بەرەتىنىن ايتتى.
دەپۋتاتتىڭ ايتۋىنشا، جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن بۇزۋدى اۆتوماتتى تۇردە تىركەيتىن تەحنيكالىق قۇرالدار قۇقىقبۇزۋشىلىقتاردى انىقتاۋدا ءتيىمدى بولعانىمەن، جۇرگىزۋشىنىڭ دايىندىعى مەن جولداعى ءقاۋىپتى مىنەز-قۇلقىن باعالاي المايدى. بۇل جول-كولىك وقيعالارىنىڭ كوبەيۋىنە، كەيدە قايعىلى جاعدايلارعا اكەلىپ سوعادى.
"كورىپ وتىرعانىمىزداي، جۇيەلى ەرەجە بۇزۋشىلار ءۇشىن قازىرگى ايىپپۇلدار ءتيىمدى شارا ەمەس. سوندىقتان جازالاۋ تاسىلدەرىن قايتا قاراۋ قاجەت"، – دەدى قوجايەۆ.
ءوز وتىنىشىندە دەپۋتات حالىقارالىق تاجىريبەنى قولدانۋدى ۇسىندى. مىسالى، گەرمانيادا ايىپپۇلدىق ۇپاي جۇيەسى بار، فرانسيادا قايتالاناتىن قۇقىقبۇزۋشىلىقتار جۇرگىزۋشى كۋالىگىن ۋاقىتشا توقتاتۋعا اكەلۋى مۇمكىن. ال سينگاپۋردە ورەسكەل ەرەجە بۇزۋشىلاردى جول قوزعالىسى ەرەجەلەرى بويىنشا قايتا وقىتۋعا مىندەتتەيدى، ءتىپتى كەي جاعدايلاردا اۆتوكولىكتەرىن تاركىلەۋى مۇمكىن.
وسىعان بايلانىستى قوجايەۆ كەلەسى شارالاردى ۇسىندى:
- جول قوزعالىسى ەرەجەلەرىن 10 جانە ودان كوپ رەت بۇزعان جۇرگىزۋشىلەرگە تەوريالىق ەمتيحاندى قايتا تاپسىرۋدى مىندەتتەۋ؛
- قايتالاناتىن قۇقىقبۇزۋشىلىقتار ءۇشىن جازانى قاتاڭداتۋ، جۇرگىزۋشى كۋالىگىن ۋاقىتشا توقتاتۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرۋ؛
- جۇرگىزۋشىنىڭ زاڭبۇزۋشىلىق سانىنا بايلانىستى ايىپپۇل جۇيەسىن ديففەرەنسيالاۋ؛
- ورەسكەل قۇقىقبۇزۋشىلارعا 50 پايىزدىق ايىپپۇل جەڭىلدىگىن الىپ تاستاۋ.
پىكىر قالدىرۋ