Men ylǵı túsimde baqılyq saparǵa attanyp ketken babalardy kórem, aǵalardy kórem, zamandardy kórem. Sondaı bir tústerimde eń kóp kórgen adamym - uly Abaı bolatyn.
Álgindeı bir tylsym túsimde bylaı bolǵan: Aýyldyń tý irgesinde qyzdyń kúmis beldigindeı sylań qaǵyp aǵyp jatqan Baqanas ózenine bir top kúnge kúıip ketken, shıbut bala máre-sáre bop shomylyp júrmiz (SHQO, Shubartaý. Shyńǵystaýdan bastaý alatyn ózen).
Bir zamatta jaǵalaýǵa shapanyn jelbegeı jamylyp Abaı atam kep tur eken deımin. Kúlimsireeeep, bizge qyzyqtap qarap tur. Birden tanydym. Abaı!
Biraq, ózim bala keıpim. Ap-aryq, jep-jeńil tánimdi de sezip turmyn. Jaǵaǵa sýdy shalpyldatyp atyp shyǵyppyn. Sý-sý qolymdy Abaı atama soza bere:
- Assalaýmaǵaleıkým, Abaı ata! - deımin.
- Úáǵalaeıkúmássálám!" - deıdi eken jaryqtyq.
- Abaı ata, siz qaıdan júrsiz, siz ólip qalǵan edińiz ǵoı? - deımin (qaıtqan adamdardy túsimde anyq ajyratamyn, qyzyq osy).
- Óı, páli, adam degen ólmeıdi ǵoı! - dep uly kemeńger kádimgideı keńkildep turyp kúledi eken deımin. Basymnan sıpap: adam ólmeıdi, balam dep taǵy kúledi.
Kúlgeni áli kúnge deıin qulaǵymda. Búkil denesi selkildep turyp kúledi dersiń! Bir ǵajaıyby - Abaı atamnyń ón-boıynan ǵalamat nur tógilip tur. Jyp-jyly, myń qubylǵan sary-kókshil nur eken deımin. Júzinen de, kózinen de sózben jetkize almaıtyn bir sheksiz meıirim, sondaı jumsaqtyq esilip tur ǵoı, shirkin!
***
Bul osydan birsypyra jyl buryn kórgen túsim edi. Yrymshyl qazaqpyz. «Aıan ba, ne úshin, ne isteýim kerek?» degen saýal-oılar maza bermeıtin boldy. Jıdebaıǵa jylda bolmasa da, jol tússe qýana baratynbyz. Duǵalarymyzdy kúbirlep, bet sıpap shyǵatynbyz. Biraq ondaı zıarattyń barlyǵynda adam mundaı tús kórmese kerek-ti...
Sodan beri ýaqyt óz aǵymymen syrǵyp ótip jatty. Dálirek aıtqanda, toqtap turǵan ýaqyttyń ishinde bizdiń ózimiz máńgilikke qaraı jyljı berippiz. Sol beıbereket, maǵynasyz jyljý, kóńilge asa qanaǵat sezim syılaı bermeýshi edi.
Degenmen, ádilin aıtýymyz kerek, burynnan Abaıǵa yntyq kóńil bizdi uly shaıyrdy tereńirek tanýǵa, óleńi men qarasózderinen beımaza janymyzǵa tynyshtyq izdeýge ıtermelegen edi.
Sol shaqtardan bastap, uly aqynǵa qatysty jazylǵan (qolǵa túskenin) dúnıelerdi salǵastyra oqyp, shama jetkenshe oı túıip, tarazylaǵandaı boldyq. Abaı álemine birtindep ene bastaǵandaı sezindik. Biraq, bul da azdyq etkendeı.
Táńiri, ásili, sheber ǵoı! Astanada Elbasynyń bastamasymen qurylǵan Memlekettik tildi damytý qory baryn bilesizder. Sol qordy Azat Sháýeev atty parasatty, ultjandy qazaqtyń azamaty basqaryp otyr.
Azekeń byltyr habarlasyp, Memleket Basshysyna Qytaıdyń «Jibek joly beıbitshilik syılyǵy» tapsyryldy, el Prezıdenti sol syılyqtyń qarajatyn áleýmettik jobalardy júzege asyrýǵa jumsaýǵa sheshim qabyldap otyrǵanyn aıtty.
Kemeńger babamyzdyń bıyl 170 jyldyǵy, osyǵan bir ádemilep turyp bir saıt jasasaq, basqa kózqarastaǵy bir derekti fılm túsirsek dep usynys jasady.
Qýanǵanymdy kórseńiz! Jáne eń bastysy, basqa-basqa maǵan sondaı usynys jasaǵany - taza Aspannyń sharýasy dep birden túısindim. Túısindik te, qolma-qol jobany qaǵazǵa túsirip, iske asyrýǵa kirisip kettik. Aldymen, bir tobymyz Abaialemi.kz portalyn jasaqtaýǵa jumyldyq. Ekinshi bir tobymyz aıtylǵan fılmdi túsirýge attandyq.
Fılmge Mekemtas Myrzahmetov bastaǵan Tursyn Jurtbaı, Ǵarıfolla Esim, Omar Jálel syndy iri abaıtanýshylardy tarttyq. Ol kisiler sózimizdi jerge tastamaı kúnniń ystyǵyna qaramastan Jıdebaıǵa keldi. Keremet áńgimeler aıtty. Bárin fılmge berý múmkin bolmady. Ony túsinesizder. Telenusqasy uzaq bolmaýy tıis, óıtkeni. Biraq biz 1,5 saǵattyq fılm jasamaq bolǵanbyz. Syımady bári. Fılm «Bilim jáne mádenıet» telearnasynan birneshe qaıta kórsetildi.
Qysqasy byltyr sýretter salyp, ne istep júrgenimdi keıin aıtamyn dep edim, sony aıtyp otyrmyn.
Osyny paıdalanyp, Abaı atyndaǵy portaldy jasaqtaǵan Qaısar Qaýymbek, Aıbol Islamǵalı, Sherhan Talap aqyn baýyrlaryma, osy portaldaǵy turǵan barlyq qundy materıaldardy bergen Almatydaǵy Ulttyq kitaphananyń dırektory Álibek Asqarov aǵama jáne onyń ujymyna, qolynda baryn aıamaı bergen Murat Áýezov aǵamyzǵa, Astanadaǵy «Abaıtaný» ortalyǵy jobasynyń jetekshisi - aqyn Almahan Muhamedqalıqyzyna rahmetimdi aıtýǵa tıispin.
Sondaı-aq fılmniń sapaly túsýine kómektesken semeılik barsha aǵaıynǵa, onyń ishinde Jandos Áýbákir myrzaǵa, ártúrli keıipkerlerdi sheberlikpen somdap shyqqan Abaı atyndaǵy Semeı jáne Bıken Rımova atyndaǵy Taldyqorǵan teatrlarynyń akterlerine, Semeı teatrynyń dırektory Iakov Gorelnıkov myrzaǵa, túsirilimniń basy-qasynda júrgen túsirýshi topqa, tehnıkalyq jumystardy atqarǵan azamattarǵa jáne óz rızashylyǵymdy bildiremin.
Osy fılmniń túsirý barysynda meniń qıqar minezime kóndigip, osy jobanyń sátti iske asýyna menen beter alańdaǵan, fılmniń mátinin qansha túnder uıyqtamaı, birlese otyryp jazysqan, fılmniń dramatýrgıasyn jasaǵan Dına Elgezek qyzdaryńyzǵa rıza ekenimdi alqaly jurttyń aldynda aıtqym kep otyr.
Al, endi elge qajet hám mańyzy zor jobalardyń dúnıege kelýine múmkindik bergen Elbasymyzǵa degen alabóten rızashylyǵymyz árıne sheksiz.
Atalǵan jobalardyń iske asýyna barlyq jaǵdaıdy jasaǵan Azat Sháýeevke kóp-kóp rahmetimdi aıtamyn.
Derekkóz: Ádebıet portaly
