Seısenbi kúni QR Statısıka agenttiginiń tóraǵasy Álıhan Smaıylov Astanada jýrnalısermen baspasóz máslıhatyn ótkizdi. Bas sanaqshy Keden Odaǵynyń sońǵy bes jyldaǵy jetistikterine toqtaldy. Onyń aıtýynsha Qazaqstannyń Keden Odaǵyna múshe eldermen jasaǵan taýar aınalymy 2010 jyldan beri 88 paıyzǵa ósken. «Atap aıtar bolsaq, eksporttyń kólemi 63 paıyzǵa, ımporttyń kólemi 98 paıyzǵa artty» deıdi Á.Smaıylov. Qazaqstan eksportyndaǵy shıkizat taýarlarynyń úlesi 35 paıyzǵa kóbeıgen, al óńdelgen shıkizat emes taýarlardyń eksporttyq ósimi 97 paıyzǵa teń bolypty. Á.Smaıylov myrza jýrnalıserdi osy kórsetkishti tómendetpeı ustap tura alamyz dep sendirdi.

Keden Odaǵyna múshe memlekettermen aradaǵy taýar aınalymyna qatysty málimetter osy aptanyń basynda memlekettik resmı saıttarda jarıalanǵan bolatyn. Ótken jylǵy syrtqy saýda aınalymynyń 18,4 mlrd. dollaryn ımport qurasa, 5,9 mlrd. dollary eksportqa tıesili eken. Reseı Federasıasy men Belorýs Respýblıkasyna eksporttalǵan ónimderdiń ishinde kómir, munaı, ýran, allúmınıı, astyq, júk kólikteri jáne t.b. bar. Bir qýanarlyq jaǵdaı – Qazaqstan eksporttaıtyn taýarlardyń ishinde daıyn taýarlardyń úlesi kóbeıgen. Endi bizdiń memleket tek shıkizat emes, akýmýlátor, elektr jelileri, kondıterlik ónimder, maqta-mata, astyq ónimderin molynan satyp ótkizedi. Bul shıkizattyq memleketten daıyn taýar óndirýshi memleketke aınalǵanymyzdyń belgisi.

Al ımporttyń kóp bóligin munaı ónimderi, jeńil avtokólikter, óndiristik qural-jabdyqtar, aýyl sharýashylyǵy tehnıkalary, jıhazdar quraıdy. Basty saýda áriptesimiz – Reseı Federasıasy. Keden Odaǵy ishindegi ımporttyń 96 paıyzy osy eldiń úlesine tıedi.

Sonymen qatar Statısıka agenttiginiń tóraǵasy aǵymdaǵy jyldyń alǵashqy maýsymynda jalpy ishki ónimniń ósimi 2,9 paıyzdy quraǵanyn jáne jyl basynan beri Qazaqstanǵa  900 mlrd. teńge ınvestısıa quıylǵanyn atap ótti. Bul ótken jylǵy kórsetkishpen salystyrǵanda joǵary nátıje. Sóz sońynda Á.Smaıylov JİÓ-ge qatysty kelesi statısıkalyq resmı qorytyndy aǵymdaǵy jyldyń tamyz aıynda jarıalanatynyn jetkizdi.

Keden Odaǵyna múshe elderdiń shekarasynda baj salyǵynyń salynbaýy, ákimshilik kedergilerdiń joıylýy taýar aınalymyna oń yqpal etken. Elaralyq yntymaqtastyqtan ásirese, shaǵyn jáne orta bıznes ókilderi kóp paıda taýyp otyr.

Esterińizge sala keteıik, Keden odaǵy 2010 jyldyń maýsym aıynan beri jumys istep kele jatyr. Oǵan úsh memleket – Reseı Federasıasy, Belorýs Respýblıkasy jáne Qazaqstan Respýblıkasy múshe. Uıymǵa múshe elderdiń shekarasynda kedendik salyqtar salynbaıdy. Sonymen birge Keden Odaǵy aıasynda úsh memleketke ortaq biryńǵaı tarıfter belgilenedi.

Baýyrjan Áben