Búgin Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti VI saılanymynyń  ekinshi sesıasy óz jumysyn bastaıdy. Parlament óziniń negizgi mindeti – zań shyǵarýdan basqa eldegi demokratıa úderisiniń qaı deńgeıde ekendigin kórsetetin aınasy ispettes. Onyń jumysynyń barynsha ashyq, barynsha móldir, jarıalanymdy bolýyn saılaýshylardyń talap etýge de qaqy bar. Óıtkeni shyǵarylatyn zańdar – el ómiriniń jaqsylyqqa ózgerýine yqpal etetin basty qujattar. Sondyqtan árbir azamat olardyń ekonomıkalyq, áleýmettik turǵydan el múddesin jaqtaýyn tileıdi, - dep habarlaıdy Qamshy.kz "Egemen Qazaqstanǵa" silteme jasap.

Ásirese jańadan saılanǵan Má­jilis depýtattaryna degen úmit zor. Usynylǵan zań jobasyn alǵash­qy bolyp maquldap, barynsha jetil­dirýge tıisti palata osy bolǵan­dyq­tan el nazary kóbinese soǵan aýyp, bar úmitin soǵan artady.

Eske sala ketetin bolsaq, altyn­shy shaqyrylymnyń saılaýy ústi­mizdegi jyldyń 20 naýryzynda ótti. Onda Parlamentke ótý tabal­dyryǵyn (7 paıyzdyq daýys úlesi) saılaýǵa túsken alty partıanyń úsheýi eńserip, Májilis quramyna kirdi. Sonyń ishinde «Nur Otan» partıasy – 82,2%; Qazaqstannyń «Aq jol» demokratıalyq partıasy – 7,18%; Qazaqstan Komýnıstik Ha­lyq partıasy (QKHP) – 7,14% daýys úlesin jınap, partıalyq tizi­m boıynsha «Nur Otannan» – 84, «Aq joldan» – 7 jáne QKHP-dan 7 adam depýtattyqqa ótti. Al 9 depýtat Qazaqstan halqy Assambleıasynan saılandy.

Altynshy saılanǵan Máji­lis quramyna aldyńǵy shaqyry­lym­nyń 43 depýtaty endi. Bar­lyq de­pý­tattar sany 107 bolǵan­dyq­tan depý­tat­tyq korpýs 60%-ǵa jańar­dy. Májilistiń jańa qura­myn­da er­ler 78 (73%), áıelder – 29 (27%) adam. Depýtattardyń ortasha jasy – 55, sonyń ishinde 40 jasqa deıin­giler – 7, 40-tan 60-qa jasqa deıin­gi­ler – 77 jáne 60 jastan asqandar – 23 depýtat.

Shaqyrylymnyń alǵashqy úsh aıynda Májilis Tóraǵasy qyzmetin Baqtyqoja İzmuhambetov atqarǵan, al alǵashqy sesıa óz jumysyn aıaq­tar aldynda Prezıdent Nursultan Nazarbaevtyń usynysymen Tór­aǵa bolyp belgili memleket qaı­rat­­­keri Nurlan Nyǵmatýlın saı­­­lan­dy. Ol buǵan deıin de be­sin­­shi saılanǵan Parlament M­á­ji­­l­i­si­niń Tóraǵasy qyzmetin 2012-2014 jyl­­dary atqarǵan bola­t­yn. Odan ári eki jyl atqarǵan Prezı­­dent Ákim­shiliginiń Basshysy qyz­meti­nen qaıta oralyp, altynshy sh­aqy­rylymnyń Tóraǵasy bolyp saı­lanǵanda, kóptegen depýtat­­tar onyń sol kezdegi iskerligin, ba­­­tyl sheshimderin aýyzǵa al­ǵan edi. Biz, BAQ ókilderi de Nur­lan Zaı­rol­laulynyń demo­kra­tıa­­lyq qun­dylyqtardy qat­ty baǵa­laı­ty­nyn, Parlament jumy­sy­nyń ashyq ári móldir bolýyn jaq­taı­­tynyna kýá bolǵanbyz. Jańa ses­sıanyń jumysy aldyndaǵy oı­lary­men bólisýdi suraǵan «Vlast In­ternet jýrnalynyń tilshisi I.Sevostánovaǵa bergen jaýabynda ol: «Qoǵam aldynda turǵan jáne olardy parlament sheshýge tıisti barlyq másele­ler boıynsha keń aýqymdaǵy áriptestik ornatýdy men birinshi kezektegi mindet dep bilemin. Búgin Májilisti eldegi barlyq qoǵam­­­dyq jáne saıası kúshterdiń, sonyń ishinde Parlament qataryna ótpegen saıası partıalardyń, úki­mettik emes uıymdardyń, kásip­odaq­tardyń qoǵam­daǵy barlyq mańyz­dy máse­leler boıynsha pikir almasýǵa múm­kindik jasaı alatyn tıimdi dıa­log alańyna aınaldyrý kerek. Kóp partıaly parlamenttiń for­maty túrli talqylaýlary, pi­kir­saıystary, debattar men kelis­sózderi bolatyn belsendi saıası dıalogtardy qoldaý ekenin túsiný kerek», dedi. Eger Májilis osyndaı sapaǵa kóterile alsa, ol shyn mánindegi demokratıalyq parlamentterdiń ozyq úlgisiniń biri bolary sózsiz.

Májilistiń baspasóz qyzmetiniń habarlaýyna qaraǵanda, aldaǵy ýaqytsha komıtetterdegi talqy­laý­larǵa, jumys toptarynyń oty­rys­taryna deıin BAQ ókilderi jibe­rilip, tipti salystyrmaly keste­ler­men de tanysýǵa ruqsat beriletin bolady.

Aldaǵy josparlar týraly sura­ǵan joǵaryda aıtylǵan tilshi­niń suraǵyna spıker: «Aldaǵy jos­par degenimiz barynsha qara­paıym deýge bolady. Ol – depý­tat korpýsyndaǵy barlyq árip­tes­­terimizben birge Memleket bas­shy­sy aldymyzǵa qoıǵan mindet­terdi tıimdilikpen oryndaý úshin bar­lyq kúshimizdi salyp jumys isteý. Ol úshin Prezıdenttiń Par­la­­ment sesıasynyń jumysyn ash­­qa­­nynda, Qazaqstan halqyna ar­­na­­ǵan Joldaýlarynda jáne bas­qa sózderinde zań shyǵarý máse­le­leri­ne qatysty aıtylǵan bar­lyq tapsyrmalaryn sarap­tadyq. Sarap­taý barysynda ne oryndalyp, ne oryn­dalmaı jatqanyn any­qtadyq.

Sonymen qatar zań shyǵarý máse­lelerin tıimdi júrgizýge qol­baılaý bolyp júrgen máseleler de anyqtaldy. Ol úshin jazǵy kezeń­di belsendi paıdalanyp, saı­laýshylarmen kezdesýler ót­kiz­dik, Úkimetten, jergilikti ákim­derden, saıası partıalardan, iri ÚEU-dan konsýltasıalar al­dyq. Osy konsýltasıalardyń qory­­tyndysy boıynsha birles­ken jumystarymyzdyń basym­dyq­tary aıqyndaldy. Sóıtip kúzgi ses­sıaǵa biz jiti daıyndalyp kelip otyrmyz, qaralatyn zań joba­larynyń portfeli daıyn», dep jaýap bergen Nurlan Zaırollauly.

Al altynshy sesıada qarala­tyndardyń qatarynda terorızm men ekstremızmge qarsy áreketter jasaýdy, mıgrasıany retteýdi, halyqtyń densaýlyǵyn saqtaý men áleýmettik-eńbek qatynastaryn qarastyrýdy jáne t.b. kózdeıtin zań jobalary bar. Sondaı-aq eko­logıa men kólik máselelerine qa­ty­sty depýtattardyń óz basta­ma­shyldyǵymen ázirlengen zań jobalary da sesıanyń kún tárti­bine engizilmek.

Tilshige bergen suhbatyn­da Nur­lan Nyǵmatýlın Fran­sıadaǵy, Belgıadaǵy, Túrkıa men Reseıdegi jáne ózimizdiń el­degi túrli radı­kal­dyq dinı teris aǵymdardyń terro­rıstik bel­sendiligine ókinish bil­dire oty­ryp, olardy quryqtaý maq­satymen zańnamany jańǵyrtý qajettigi týyp turǵanyn da atap ótken. «Sońǵy kezdegi oqıǵalar terorızm úshin eshqandaı shekara joq ekenin jáne olardyń ult­tar men dinderge eshqandaı qatys­syz jalpy adamzat órkenıetine qater ekenin kórsetti», dedi ol. Son­dyqtan da olardyń áreket­terine qatań tyıym salynýy zańdy eken­digi sózsiz ǵoı.

Sóıtip jańa sesıa búgin ózi­niń alǵashqy jumys kúnin bas­taıdy. İske sát deımiz.

Jaqsybaı SAMRAT, «Egemen Qazaqstan»