Qazaqstandyq «Ar.Rýh.Haq» quqyqqorǵaý uıymynyń jetekshisi Baqytjan Tóreǵojına sáýirdiń 14-i kúni Facebook áleýmettik jelisindegi paraqshasynda «Qazaqstandaǵy saıası tutqyndar» tizimi týraly baspasóz baıanyn jarıalady. Bul týraly Qamshy.kz aqparat agenttigi centralasian.org portalynyń deregine súıenip habarlaıdy.

Onda jergilikti «quqyqqorǵaýshy uıymdardyń saraptamalyq keńesi» halyqaralyq Amnesty International uıymy men Eýropa keńesi parlamenttik assambleıasy ólshemderi negizinde sáýirdiń 4-inde qabyldaǵan «Qazaqstandaǵy saıası tutqyndardyń» jańartylǵan tizimi bar.

Bul tizimge 2016 jyly sottalǵan quqyqqorǵaýshylar Maks Boqaev, Talǵat Aıan; 2017 jyly sottalǵan kásipodaq lıderleri Ámın Eleýsinov, Nurbek Qushaqbaev; 2017 jyly sottalǵan Mahambet Ábjan, Sanat Bókenov sekildi quqyqqorǵaýshylar men jýrnalıser t.b. qoǵam belsendileri kirgen.

Qazaqstandaǵy saıası tutqyndardyń jańartylǵan tiziminde jergilikti quqyqqorǵaýshylar buǵan deıin de saıası tutqyn nemese ar-ojdan tutqyny dep tanyǵan adamdar: 18 jylǵa sottalǵan aqyn ári dıssıdent Aron Atabek (2006 jyldan beri túrmede otyr); 2009 jyly 14 jylǵa sottalǵan «Qazatomónerkásibi» ulttyq kompanıasynyń burynǵy prezıdenti Muhtar Jákishev; 2012 jyly 12 jylǵa bas bostandyǵynan aıyrylǵan quqyqqorǵaýshy Vadım Kýramshın; 2015 jyly «dinı alaýyzdyq qozdyrǵan» degen aıyppen 4 jyl 8 aıǵa sottalǵan Sáken Tulbaev bar.

Saraptamalyq keńeske qatysqan quqyqqorǵaýshy Amangeldi Shormanbaevtyń aıtýynsha, keńes otyrysy sáýirdiń 4-i kúni Qazaqstannyń adam quqyǵyn qorǵaý jónindegi búrosynyń keńsesinde ótken. Shormanbaev Qazaqstandaǵy saıası tutqyndar tizimin túzgen kezde halyqaralyq quqyqqorǵaý uıymdarynyń ólshemderi esepke alynǵanyn quqyqqorǵaýshy retinde ǵana emes, sonymen birge zańger retinde rastaıtynyn aıtty.