Óıtkeni saılaý ýchaskeleriniń kóbi bilim mekemelerinde ornalasqan. Sonymen qatar áleýmettik jelilerde muǵalimderdiń baqylaýynda zań buzýshylyq faktileri bar vıdeolar taraǵan dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi.
Mártebesi joǵary, abyroıy asqaq ustazdyń búgingi qoǵamdaǵy bedeli tómen. Ata-ana, oqýshy tipti basshylyq ustazdardyń eńbegin baǵalamaýǵa aınalǵan. Saılaý naýqany bolady degen kúnnen bastap, ustazdar kóshe-kósheni aralap ketetini jasyryn emes.
9 maýsymda ótken QR Prezıdentiniń kezekten tys saılaýyna qatysty jumystarǵa muǵalimderdi kúshtep tartyp jatyr degen málimetke qatysty Bilim jáne ǵylym mınıstri Kúlásh Shámshıdınova Úkimet kýlýarynda buǵan deıin pikir bildirgen edi. Quzyretti organdar elimizdiń saılaý zańnamasyna sáıkes jumysyn isteıtinin eskersek, «Qazaqstan Respýblıkasynyń saılaý týraly zańnamasyna sáıkes, saılaý komısıasy el turǵyndaryn tartýǵa quqyly. Sondyqtan munyń barlyǵy zań aıasynda bolady», - dep qysqa qaıyrǵan bolatyn.
Kóshe kezip aralap, árkimniń esigin bir qaǵyp, «saılaýǵa kelińizshi», - dep jalynyp júrgen ustazdy kim syılasyn?! Ustazdardy bıliktiń qol bala qylǵany janyńa batady. Tipti sol saılaý naýqany kezinde júrgizgen jumystary úshin bir tıyn aqsha da almaıdy, tek istep júrgen jumysynan aıyrylyp qalmaýdyń amalynan májbúrli túrde atqarylady. Óıtkeni mektep basshylyǵy ár ustazǵa osyndaı talap qoıady. Saılaý naýqanyna aralasqan barlyq azamattarǵa arnaıy aqsha tólenýge tıis. Óıtkeni, bıylǵy kezekten tys saılaýǵa memlekettik búdjetten 9 mlrd 348 mln teńge bólindi, onyń 70 paıyzy eńbekaqy úshin qarastyrylǵan.
Elorda ákimdigi bıylǵy prezıdent saılaýyna mektep muǵalimderiniń aralaspaıtyny jaıly málimdeme jasaǵan bolatyn. Bul tek Nur-Sultan qalasynyń muǵalimderine ǵana qatysty artyqshylyq bolatyn.
Biz saılaý komısıasynyń quramyna kirýge eshkimdi májbúrlegen joqpyz. Saılaý komısıasy tıisti tártip boıynsha ár bes jyl saıyn jańartylyp otyrady. Qazirgi komısıanyń ishinde ár túrli sanattaǵy adam bar. Muǵalimder de, basqa da mekeme uıymdardyń qyzmetkerleri kirgen", - dedi qala ákimi apparaty basshysynyń orynbasary Azamat Ahmedjanov.
Óziniń esimin jarıalamaýdy ótingen Nazym (aty ózgertilgen) esimdi muǵalim: «Amal joq, kóshelerdi aralap tizim jasaýǵa májbúrmiz. Aralap júrip, elden sóz estıtinimiz taǵy bar. Bunyń bizge qanshalyqty qajeti bar, nege qaıta-qaıta kelip tirkeısińder dep ursa jóneledi. Árkimniń esigin qaqqan ońaı emes. Kúndiz shákirtterińe bilim berýimiz kerek, túnimen otyryp saılaýǵa shaqyrý qaǵazdaryn jazdyq. Sonymen qatar Kúndelik.kz elektrondy jýrnaldy da toltyryp otyrýymyz kerek. Muǵalimderdiń barlyǵy kirip elektrondy jýrnal toltyratyndyqtan, júıege kirý óte qıyn. Tipti keıde ınternet durys istemeı jatady. Bizdiń de bala-shaǵamyz, otbasymyz bar. Olarǵa kóńil bólýdi múldem umyttyq», - deıdi.
Alaıda saılaý ýchaskelerinde bolǵan zańsyzdyqtardy aıǵaqtaıyn áleýmettik jelide taraǵan vıdeolardan ustazdardyń úlken qylmys jasaǵanyn kórýge bolady. Muǵalimder saılaýǵa kelmegenderdiń atynan búletenderdi toltyryp, saılaý jáshigine kezek-kezek salyp jatyr. "Nege olaı etesizder?" degen saýalǵa jaýap bere almaıdy. Tek kózderinen "májbúrmiz" degen oıdy oqýǵa bolady. Osyny kórgen jeli qoldanýshylary «aldaǵy ýaqytta ustazdardy qalaı syılaımyz?», «Qazirgi ustazdardyń ne sebepti syısyz ekenin endi túsindik» dep renishterin bildirýde.
Áleýmettik jelige taraǵan vıdeoǵa qatysty pikir bildirgen mektep dırektorlary "bul arańdatýshylyq" deıdi. Iaǵnı, eshqandaı mektepterde zań buzýshylyq bolyp jatqan joq.
Ustazdardyń dál osyndaı jaǵdaıǵa deıin tómendeýine ne sebep? Osy jaǵdaıǵa qandaı da bir túsinik berýge barlyǵy qorqady. Eshkim qalyptasqan júıege qarsy shyqqysy kelmeıdi. Barlyǵy májbúrli túrde bolyp jatyr. Tipti ár muǵalim 10 adamnyń atynan daýys bergen. Saılaýdaǵy ádiletsizdik úshin muǵalimder jaýapty ma? Álde ulaǵatty ustazdar aıdaǵannyń jetegine erip, tapsyrmany minsiz oryndaı berýi kerek pe?
Pikir suraǵanymyzda jaýap berýden jaltarǵan ustazdardy da túsinýimizge bolady. Óıtkeni báriniń basy ekeý emes. Árqaısysynyń artynda asyraıtyn balasy, úmit artyp otyrǵan týysy bar. Eski júıeni ózgertýge dármensizdik tanytqan quldyq sanadan arylatyn kún de týar. Biraq, biz ne sebepti ustaz degen uly esimniń asqaq rýhyn túsirip jiberdik? Bılik basyndaǵy bıik mansapty sheneýnik te, qarapaıym halyq ta sol ustazdyń arqasynda bilim alyp, árip tanydy emes pe!? Bıliktegiler muǵalimniń mártebesin kóterse, ustazdar da óz kezeginde zańsyz áreketterge barýdan bas tartsa mundaı jaǵdaı bolmas edi ǵoı degen oı týyndaıdy.
Pikir qaldyrý