Toqaevty «tyńdaǵan». Pegasus tyńshylyq quraly áli qoldanysta ma? 

/uploads/thumbnail/20250702155045828_big.webp

Izraıldik NSO Group kompanıasynyń Pegasus baǵdarlamasyn álemde 45 eldiń úkimeti qoldanatyny bes jyl buryn áshkere bolǵan. 2021 jylǵy iri zertteý Qazaqstan prezıdenti, premer-mınıstri syndy laýazym ıeleri men azamattyq belsendilerdiń telefony da tyńdalǵanyn anyqtaǵan. Jaqynda AQSH-taǵy sotta kompanıa bul ónimdi paıdalanyp otyrǵan úsh eldi atady. Bul qural qazir de qoldanyla ma? Odan qalaı qorǵaný kerek? Bul týraly «Azattyq.org» óz zertteýin jarıalady. 

«Azattyq.org»-tyń jazýynsha bul tyńshylyq qural 2 myńǵa jýyq qazaqstandyqqa qoldanylǵan. Olardyń ishinde Qazaqstan prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev, sol kezdegi premer-mınıstr Asqar Mamın, Almaty qalasynyń ákimi Baqytjan Saǵyntaev sıaqty adamdar bolǵan. Budan bólek osy tizimde jýrnalıser, belsendiler, quqyq qorǵaýshylar, bıznesmender men basqa da azamattar bar.  

OCCRP zertteýshileri kıbershabýyl nysanasyna kóptegen eldiń joǵary laýazymdy tulǵalary kirgen, biraq kóbinde ańdýǵa tapsyrysty kórshi memleketter bergen dep jazdy. Alaıda Qazaqstanǵa qatysty bólikte málimet sál ózgeshe. Zertteý avtorlary Qazaqstan azamattaryn "óz úkimeti" ańdyǵan degen tujyrymǵa kelgen.

Tyńshy baǵdarlama jasap shyǵarǵan kompanıa ókili sotta atamaı, jasyryp qalǵan ondaǵan memleket bar. Jýrnalıser deregine sáıkes, Pegasus-ty qoldanǵan 45 eldiń biri – Qazaqstan.
"Pegasus tizimine" engen myńdaǵan qazaqstandyqtyń arasynda "Oıan, Qazaqstan" qozǵalysynyń belsendisi Darhan Sháripov te bar. 

Azattyq UQK-ge "2021 jyly jarıalanǵan "Pegasus tizimi" boıynsha tergep-tekserý nemen aıaqtaldy, jaýaptylar anyqtaldy ma, tyńshy baǵdarlamany kim qoldanǵan, qazir qoldanyla ma?" degen birneshe suraq joldaǵan.

Komıtet 2025 jylǵy 24 maýsymda redaksıa saýalyna: "Suratyp otyrǵan málimettiń joqtyǵyn habarlaımyz" dep jazbasha qysqa jaýap bergen.

Qatysty tegter :

Qatysty Maqalalar