«ماڭگىلىك ەل» پاتريوتتىق اكتىسى – بەرىك تۇراقتىلىق نەگىزى

/uploads/thumbnail/20171103173420440_small.jpg

 كەز كەلگەن تاۋەلسىز مەملەكەتتىڭ العا قويعان ماقساتى مەن جوسپارى بولماسا، ول ەلدىڭ الداعى بولاشاعىن ەلەستەتۋ مۇمكىن ەمەس. بۇگىنگە دەيىن ەلباسىمىزدىڭ سىندارلى ساياساتىنىڭ ارقاسىندا ەلىمىزدىڭ دامۋى ءۇشىن جاسالعان باعدارلامالارى مەن جوسپارلارىن ەل بولىپ بىرىگىپ، جۇمىلا ىسكە اسىرىلىپ كەلەدى. سول جوسپاردىڭ بىرەگەيى ۇلتتىق يدەيامىز – «ماڭگىلىك ەل» بولىپ تابىلادى، -دەپ جازادى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى. «قازاقستاننىڭ ءۇشىنشى جاڭعىرۋى؛ جاھاندىق باسەكەگە قابىلەتتىلىك» اتتى بيىلعى پرەزيدەنت جولداۋىنىڭ «ۇلت جوسپارى-100 ناقتى قادام» باعدارلاماسى ۇلتتىق يدەيانى جۇزەگە اسىرۋدىڭ ايقىن جولى دەۋگە بولادى.

ماڭىزدى قۇجاتتىڭ تاعى ءبىر توقتالا كەتەتىن ايرىقشا تۇسى - اقپاراتتىق تەحنوگيالاردى قولدانۋ. وزىق تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋدە سوت جۇيەسى جولباسشىلىق تىزگىنىن بەكەم ۇستاپ كەلەدى. بۇل سوت جۇيەسىنىڭ اشىقتىعىن ايشىقتاپ، قاراپايىم حالىقتىڭ قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرا تۇسەدى.

قازاقستاننىڭ مەملەكەت بولىپ نىعايۋى، زايىرلى قوعام بولىپ جەتىلۋى، ءبىرتۇتاس ۇلت بولىپ ەسەيۋى جولىندا، ەلىمىز ماڭىزدى قادام جاسادى. بۇل قادام – كەلەشەكتىڭ بەلگىسى، ءاربىر جەكە ادامنىڭ  ومىرىنە ىقپال جاسايتىن، مەملەكەت پەن قوعامعا بەرەرى كوپ تاريحي قادام. وسى تاريحي مۇمكىندىكتى ءتيىمدى پايدالانۋعا جول اشاتىن باستى بەلگى – ەلىمىزدىڭ بىرلىگى. ەل بىرلىگىنە باستار ازاماتتاردىڭ بويىنا پاتريوتتىق سەزىمدى دارىتۋ وسى ماقساتتا جۇيەلى جۇمىس اتقارۋدى قاجەت ەتەتىندىگى حاق.

وسى ورايدا، ەلدەگى تۇراقتىلىقتى ودان ءارى اسقاقتاتۋ ماقساتىندا 2014 جىلى پرەزيدەنت ن.نازاربايەۆ قازاقستان جولى – 2050 «ءبىر ماقسات، ءبىر مۇددە، ءبىر بولاشاق» اتتى جولداۋىندا «ماڭگىلىك ەل پاتريوتتىق اكتىسىن ازىرلەۋدى تاپسىردى. 2015 جىلدىڭ 5 قازانىندا وتكەن قازاقستان پاتريوتتارىنىڭ فورۋمىندا «ماڭگىلىك ەل» پاتريوتتىق اكتىسىنىڭ جوباسى تۇتاستاي ماقۇلدانىپ، قۇجات مەملەكەتتىك ورگاندارمەن كەلىسىلىپ، ارنايى ساراپتامادان وتكىزىلدى. قۇجات جوباسى جان-جاقتى تالقىلانىپ، 2016 جىلى قازاقستان حالىق اسسامبلەياسىنىڭ سەسسياسىندا قابىلداندى.

ەلباسى «ماڭگىلىك ەل» يدەياسىن قازاقستان حالقىنىڭ جارقىن بولاشاعى ءۇشىن قابىلداعان وتە ماڭىزدى جانە تاريحي مانگە يە قۇجات «بەس ينستيتۋسيونالدى رەفورمانى جۇزەگە اسىرۋعا باعىتتالعان ناقتى ءجۇز قادام» اتتى باعدارلامانىڭ يدەولوگيالىق نەگىزى ەتىپ الدى. مۇنداعى «بىرتەكتىلىك پەن بىرلىك» رەفورماسى بويىنشا «ماڭگىلىك ەل» پاتريوتتىق اكتىسى، قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ «ۇلكەن ەل − ۇلكەن وتباسى» جوبالارى مەن ازاماتتىق بىرتەكتىلىكتى نىعايتۋدىڭ «مەنىڭ ەلىم» جانە «نۇرلى بولاشاق» ۇلتتىق جوبالارىن ازىرلەپ جۇزەگە اسىرۋ كوزدەلگەن.

اتالمىش قۇجاتتا قازاقستان حالقىنىڭ تاريحي تاعدىرى مەن جالپى مۇددەلەرى، ءبىزدىڭ ەلىمىزدى دامىتۋدىڭ بازالىق قۇندىلىقتارى كورىنەتىن «ماڭگىلىك ەل» جالپىۇلتتىق يدەياسىنىڭ جەتى مىزعىماس تۇعىرى، جەتى قۇندىلىقتار ۇسىنىلعان. تاۋەلسىزدىك جانە استانا، جالپىۇلتتىق بىرلىك، بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىم، زايىرلى مەملەكەت جانە جوعارى رۋحانيات، يننوۆاسيا نەگىزىندەگى تۇراقتى ەكونوميكالىق ءوسىم، تاريحتىڭ، مادەنيەت پەن ءتىلدىڭ ورتاقتىعى، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك جانە قازاقستاننىڭ جالپى الەمدىك جانە وڭىرلىك پروبلەمالاردى شەشۋگە جاھاندىق تۇرعىدان قاتىسۋى.

وسى جەتى قۇندىلىقتىڭ 2-تارماعىنا سايكەس ەلباسىمىز ن.نازاربايەۆتىڭ 2017 جىلدىڭ 31 قاڭتارىندا جولداعان «قازاقستاننىڭ ءۇشىنشى جاڭعىرۋى: جاھاندىق باسەكەگە قابىلەتتىلىك» اتتى جولداۋىندا ايتىلعان «2017-2020 جىلدارعا ارنالعان ءدىني ەكسترەميزم مەن تەرروريزمگە قارسى ارەكەت جونىندەگى مەملەكەتتىك باعدارلاماسى». وسى باعدارلاما ناتيجەسىندە ءبىز ەلىمىزدىڭ تىنىشتىعىن نىعايتىپ، وسكەلەڭ ۇرپاقتى رۋحاني-ادامگەرشىلىك رۋحىندا تاربيلەپ، ءدىني قارىم-قاتىناس سالاسىنداعى راديكالدىق كوزقاراستاردىڭ الدىن الامىز. بۇل جوعارىدا ايتىلىپ كەتكەندەي، «ماڭگىلىك ەل» – قازاقستانىمىزدى اتا-بابامىزدان قالعان قۇندىلىقتارىمىزدى دارىپتەپ، كونفەسسيالىق ىنتاماقتاستىق پەن بەيبىتشىلىكتىڭ وتانى ەتۋىنە ءوز سەپتىگىن تيگىزەدى.

 «ماڭگىلىك ەل» پاتريوتتىق اكتىسى ۇلتتى ۇيىستىرىپ، ۇلى ماقساتتارعا جەتەلەيتىن يدەيا. يدەيانىڭ نەگىزگى فيلوسوفياسى، دامۋدان جاڭىلماۋ، وزگەرۋگە ۇمتىلۋ. قازاقتا اتا-بابامىزدان كەلە جاتقان «50 جىلدا ەل جاڭا» دەگەن ءسوز بار. ياعني 50 جىلدا ادام ساناسى وزگەرەدى، ال ادام ساناسى اينالاداعى ساياسي، الەۋمەتتىك، ەكونوميكالىق ومىرگە بايلانىستى. مىنە تاۋەلسىزدىك كەزەڭىندە ءومىر ءسۇرىپ 26 جىل ىشىندە ومىرگە دەگەن كوزقاراس جاڭادان قالىپتاسىپ كەلە جاتىر، وسى تۇرعىدان الساق بۇگىنگى جاستاردىڭ كرەاتيزمى مەن تاۋەلسىزدىك العانعا دەيىن ازاماتتاردىڭ پاتريوتيزم دەگەن ۇعىمعا كوزقاراس ءار ءتۇرلى. ولاي بولاتىن بولسا پاتريوتتىق اكتى قابىلدانۋى، ساناسى جاڭا ازاماتتاردىڭ ۇعىمىنا سايكەس ماڭگىلىك ەلدىڭ ءمانىن جەتكىزىپ ءتۇسىندىرۋ بولاتىن.

وسىعان بايلانىستى ءقازىر ەل بىرلىگىن ساقتاپ قالۋ ءۇشىن ۇلتتىق يدەيامىزدىڭ ءمان-ماعىناسىن بالاباقشاداعى بۇلدىرشىندەردەن باستاپ مەكتەپ وقۋشىلارى مەن جوعارعى وقۋ ورىندارىنىڭ ستۋدەنتتەرىنە دەيىن جەتە جەتكىزۋ ءۇشىن كەشەندى ءىس-شارالار جۇزەگە اسىرىلۋدا. «ماڭگىلىك ەل» بولۋ ءۇشىن «ەل بولام دەسەڭ، بەسىگىڭدى تۇزە» دەگەن م.اۋەزوۆتىڭ قاناتتى ءسوزىن ەسكەرۋىمىز كەرەك، ياعني جارقىن بولاشاققا جەتەلەيتىن قازىرگى جاستار بابالارىمىز اڭساپ وتكەن  تاۋەلسىزدىكتىڭ تۋىن بيىككە كوتەرە ءبىلۋى ءتيىس. ويتكەنى، بابالارىمىزدىڭ ۇلان بايتاق جەرىن قالاي قورعاعانىن، ەركىندىكتى قالاي اڭساپ-قادىرلەگەنىن ەستەن شىعارۋعا بولمايدى. جاستار سونداي ۇلى بابالاردىڭ ۇرپاعى ەكەندىكتەرىن سەزىنىپ، وسى «تاۋەلسىزدىك»، «ماڭگىلىك ەل» ۇعىمدارىن سانالارىنا ءسىڭىرىپ، قاستەرلەسە عانا جارقىن بولاشاققا قول جەتكىزەدى.

قاتىستى ماقالالار