قازاق قوعامى قورازبايەۆتانۋعا مۇقتاج با؟

/uploads/thumbnail/20180705151913283_small.jpg

مىرزانتاي جاقىپ ەلدى ابدەن شۋلاتتى. «ماگيستراتۋرانىڭ گرانتتارى انشىلەرگە عانا بەرىلىپ، تالانتتار تاسادا قالىپ جاتىر» دەپ پىكىر ءبىلدىرىپ، ايدى اسپانعا شىعاردى. پروفەسسوردىڭ سىنىنا ۇندەمەي قالۋدى نامىس كورگەن بەسپايەۆ تا اعىنان جارىلدى. ونەردەگى ۇستازى، اكەسى التىنبەك قورازبايەۆتى ماگيسترلىك ديسسەرتاسيانىڭ تاقىرىبى ەتىپ تاڭداپ العان ول ەكونوميكانىڭ ەمەس، ءوز سالاسى مادەنيەتتانۋ عىلىمىنىڭ ماگيسترى اتانعانىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى. تانىمال ايتىسكەر سەرىكزات دۇيسەنعازينگە رەداكسيا اتىنان حابارلاسقانىمىزدا ول دا اتالمىش ماسەلەگە باسا نازار اۋدارۋ قاجەتتىگىن ايتتى. وسىمەن بەسپايەۆ توڭىرەگىندەگى داۋ اياقتالعانداي بولدى. سويتسەك، وشەيىن دەپ تۇرعان قىزىل شوق قايتادان مازداپ شىعا كەلدى. مەيرامبەكتىڭ «التىنبەك قورازبايەۆتىڭ قازاق مادەنيەتىندەگى ورنى» دەگەن تاقىرىپتى زەرتتەۋى قىزۋ تالقىعا سالىندى. قورازبايەۆتانۋ قازاق قوعامىنا قانشالىقتى قاجەت دەگەن سۇراق تۋىندادى. 

جۋرناليست زاڭعار كارىمحان فەيسبۋك پاراقشاسىندا بىلاي دەپ جازادى: «نەسى بار، جانىنا جاقىن تاقىرىپ! بالا كەزىنەن جاقسى بىلەتىن، جاقسى تانيتىن دۇنيەنى جازۋ كەرەك قوي جازعان سوڭ! عىلىمعا پايدا اكەلمەيدى دەپ ويلايسىز با؟ قاتەلەسەسىز! قازىرگى قازاق قوعامى قورازبايەۆتانۋعا مۇقتاج عوي. اناۋ تانۋ، مىناۋ تانۋلارعا قاراعاندا. «بۇلاق كورسەڭ، كوزىن اش» دەگەندەي، ونەر جولىنا، ۇلكەن ونەرگە قارشاداي مەيرامبەكتى اكەلگەنىنە نە تۇرادى؟! «اۋىل ساحناسىنىڭ وزىق ءانشىسى» قالايشا «قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى» اتانۋىنىڭ سىرى كىمگە كەرەك بولماسىن؟! مىسالى، ماعان قىزىق! قالاي جوعارى اتاق الۋعا بولادى، جەتۋدىڭ قانداي جولدارى بار، نەنى ۇيرەنىپ، نەنى مەڭگەرۋ كەرەك دەگەندەي، بۇل ديپلوم جۇمىسى ەسترادا سالاسىنا قوسىلعالى تۇرعان «ۇلكەن ەڭبەك» ەمەس پە؟ ال سىزدەر باعالاي الماي جاتىرسىزدار! ەشبىر ساباققا قاتىسپاسا دا (قايدان قاتىسادى كونسەرتتەر مەن گاسترولدىك ساپارلاردا جۇرسە، اراسىندا قازاعىنىڭ توي-تومالاعى بار)، ديپلومىن ءوزى جازىپ شىققان! قايتا ۋاقىت تاۋىپ جازىپ شىققانىنا راقمەت ايتۋىمىز كەرەك! اباي اتامىز ايتقانداي «كوگالدى قۋىپ گولايتتاپ، قىزىقپەن ءجۇرىپ جازدى السا» نە بولار ەدى؟! جانە ءوزى اشىق تۇردە قورعاعان ەكەن! مەيرامبەك بەسبايەۆتىڭ ديپلومى قۇتتى بولسىن! «ءىشى تار»، «كورە المايتىن» ادامدار سويلەي بەرمەسىن».

بۇل جونىندە كوزقاراستارى ەكىگە جارىلىپ، قىرىق پىشاق بولىپ جاتقان ەل-جۇرتىنا اقىن اقبەرەن ەلگەزەك: «مەيرامبەك ءوزىن ەشقاشان ءانشىمىن دەگەن ەمەس. بيىك ونەردى تۇيسىگىمەن تەرەڭ تانىعان سوڭ، ول ءوزىڭ مۋزىكانتپىن دەپ ەسەپتەيدى. ول ونىڭ بەرىك پوزيسياسى. بۇل - ءبىر. ال، ەسترادا مايدانىندا قازاق انىنە تاۋەلسىزدىك الىپ بەرگەن بىردەن ءبىر مۋزىكانت بولسا، ول تاعى دا - مەيرامبەك! «مۋزارت» توبى قۇرىلىپ، ەل بۇلاردى جاپپاي تىڭداي باستاعان كەزدەن باستاپ، جۇرت رەسەيدەن كەلەتىن انشىلەردىڭ كونسەرتتەرىنە بارۋدى دوعاردى. سونىڭ باستاۋىندا كىم تۇردى؟ مەيرامبەك! حالىقتى ەسكى-جاڭا تەرمەلەرمەن سۋسىنداتقان كىم؟ مەيرامبەك! ءقازىر جاس انشىلەرگە اعا بولىپ، باس-كوز بولىپ جۇرگەن دە وسى ماڭدايى جارقىراعان ناعىز قازاق! بالا كەزدەن «بوزتورعايشا» شىرىلداپ، قازاق ونەرىن اسپانداتقان وعلانىڭا ءبىر جاپىراق ديپلومىڭدى قيمادىڭ با، اعايىن؟! سول ديپلومدى قالتاسىنا سالعان قاي ونەرلىڭ مەيرامبەكتەي قازاققا ەڭبەك ەتتى؟! ءوز تۋعانىمىزدى اياقتان تارتىپ، ىردۋ-دىردۋ بولامىز دا جاتامىز، ايتەۋىر. قويساڭدارشى بولدى، سىرت كوزدەن ۇيات ەمەس پە؟!»، - دەپ ۇندەۋ تاستادى.

ەندى قازاق قوعامى قورازبايەۆتانۋعا مۇقتاج با دەگەن ساۋالعا كەلسەك. ءبىز بۇگىنگى تاڭدا موتيۆاسياعا مۇقتاجبىز. جاستارىمىز كىمگە قاراپ بوي تۇزەرىن بىلمەي، اداسىپ ءجۇر. بولار ەل بولساق تا (بولمايتىن دەۋگە قيمايمىن – اۆت.) ءبىر-بىرىمىزدى باتىر دەۋگە ايانىپ، جۇلىپ جەپ ءجۇرمىز. سوندىقتان قازاق قوعامى قازاقتانۋعا قاتتى مۇقتاج ەكەنىن ەرەكشە اتاپ وتكىم كەلەدى. قازاقتى تانۋ قورازبايەۆتى تانۋدان، بەسپايەۆتى باعالاۋدان، ءبىر قازاق ءۇشىن قۋانۋدان، ءبىر قازاق ءۇشىن مۇڭايۋدان باستالادى. مەيرامبەكتەي اسىلدى ونەر الەمىنە الىپ كەلگەن التىنبەك قورازبايەۆقا ءتىرى كەزىندە ماقتاۋ ايتپاي، ولگەننەن كەيىن سوزبەن ەسكەرتكىش تۇرعىزعاننان نە پايدا؟!

جازيرا بايدالى

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار