كەشە باس پروكۋراتۋرادا قايرات قوجامجاروۆتىڭ قاتىسۋىمەن وتكەن القا وتىرىسىنان كەيىن جاقسى جاڭالىقتى ەستىپ قۋانىپ قالدىق. قازاقستانداعى ەلباسىنىڭ جارلىعىمەن 5000-عا جۋىق ادام تۇرمەدەن بوساتىلۋى مۇمكىن دەگەن اقپارات تارادى.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتسەك وسىعان دەيىن Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى تار قاپاستا كۇن كەشكەن قوعام بەلسەندىلەرى تۋرالى بىرنەشە رەت جازعان بولاتىن. كەزىندە بيلىك ورىسقا تاۋەلدى بولىپ تالاي قازاق زيالىسى تار قاپاسقا قامالسا، قازىرگى بيلىك «دەموكراتيالىق ەلمىز»، - دەپ ماقتانا وتىرا، ءوز ويىن اشىق بىلدىرگەن، ۇلتتىق مۇددە ءۇشىن كۇرەسكەن ازاماتتاردى تۇرمەدەن ءبىر-اق شىعاردى. بيىل بىرنەشە بەلسەندى ازاماتتار تۇرمەدەن بوساپ، وتباسىمەن قاۋىشتى. ولاردىڭ ءتىزىمىن Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى ءتىلشىسى سانامالاپ، وقىرمان نازارىنا ۇسىنادى.
تالعات ايان
2016 جىلى 28 قاراشادا اتىراۋ قالاسىندا جەر ءۇشىن ميتينگىگە شىققان تالعات اياندى 5 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرعان بولاتىن. تالعات ايانعا ءبىرقاتار قىلمىستىق باپتار (سونىڭ ىشىندە “الاۋىزدىق تۋدىرۋ”، “زاڭسىز ميتينگ ۇيىمداستىرۋ”) بويىنشا ايىپتارى تاعىلعان. الايدا ازاماتتىق بەلسەندى بۇل ايىپتاردىڭ ەشقايسىسىن مويىندامادى. اراعا 2 جىل سالىپ، بيىل تالعات ايان شارتتى تۇردە ەركىندىككە شىقتى. 28 ساۋىردە اقتوبە قالاسىنداعى تۇرمەدەن بوساپ شىققان تالعات اياندى وتباسى، تۋىستارىمەن قاتار بەلسەندىلەر دە «تالعات – باتىرىمىز!»، - دەپ قارسى العان بولاتىن.
سايات ىبىراي
2011 جىلى قازان ايىندا مەحانيكا مەن ماشينا جاساۋ سالاسىندا حالىقارالىق 5 پاتەنتتىڭ يەگەرى، 3 عىلىمي مونوگرافيا مەن 60-تان استام عىلىمي زەرتتەۋلەردىڭ اۆتورى سايات ىبىراي 12 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلعان بولاتىن.
بيىل 11 ءساۋىر كۇنى وسكەمەندە شىعىس قازاقستان وبلىستىق سوتىنىڭ اپپەلياسيالىق القاسى 12 جىلعا سوتتالعان عالىم، پروفەسسور سايات ىبىرايدى شارتتى تۇردە مەرزىمىنەن بۇرىن بوساتۋ تۋرالى ءوتىنىش قاراپ، ونى قاناعاتتاندىرۋ تۋرالى شەشىم شىعاردى.
سەيىتقازى ماتايەۆ
2017 جىلى قازاقستان جۋرناليستەر وداعىنىڭ ءتوراعاسى سەيتقازى ماتايەۆ «قارجىلىق قىلمىسقا قاتىسى بار» دەگەن ايىپپەن تۇرمەگە توعىتىلعان بولاتىن. اراعا ءبىر جىل سالىپ 2018 جىلى قاراشادا سوت سەيىتقازى ماتايەۆتى مەرزىمىنەن بۇرىن شارتتى تۇردە بوساتۋ تۋرالى شەشىم شىعاردى.
حالىق ءالى دە قازاق ءۇشىن ەڭبەك ەتكەن قوعام بەلسەندىلەرىنىڭ الداعى ۋاقىتتا بيلىكتىڭ «مەيىرىمىنە» بولەنىپ، ازاتتىققا شىعاتىنىنا سەنىپ، ءۇمىت ۇزبەيدى. ەلباسىنىڭ جارلىعىمەن 5000 ادام بوستاندىققا شىعادى دەگەن اقپاردان كەيىن ارون اتابەكتىڭ، ماكس بوقايەۆتىڭ، مۇحتار جاكىشيەۆتىڭ سول «باقىتتىلاردىڭ» قاتارىنان كورەمىز دەگەن ءۇمىتىمىز جوق ەمەس. Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى تاۋەلسىز ەلدىڭ تۇرمەسىندە وتىرعان قوعام بەلسەندىلەرىنىڭ ءتىزىمىن تاعى دا وقىرمان نازارىنا ۇسىنادى.
ارون اتابەك
12 جىلىن تۇرمەدە وتكىزگەن تىركەلمەگەن «الاش» ۇلتتىق تاۋەلسىز پارتياسىنىڭ ءتوراعاسى ارون اتابەك ءالى كۇنگە دەيىن تار قاپاستا ءومىرىن وتكىزۋمەن، ادىلدىكتى كۇتۋمەن كەلەدى. 1986 جىلى جەلتوقسان كوتەرىلىسىنە قاتىسىپ ەكى جىل بويى قۋعىنعا ۇشىراسا، تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن 18 جىل باس بوستاندىعىنان ايىرىلدى. ونىڭ جازا مەرزىمى 2024 جىلى اياقتالادى.
ماكس بوقايەۆ
ءيا، 2016 جىلعى جەر كوتەرىلىسىنەن كەيىن ماكس بوقايەۆ پەن تالعات اياننىڭ اتى بىرگە اتالىپ كەلەدى. الايدا بيىل تالعات اياننىڭ شارتتى تۇردە بوستاندىققا شىعىپ، ماكس بوقايەۆتىڭ ءالى كۇنگە دەيىن تۇرمەدە جاتقانى تۇسىنىكسىز. وسىندايدا تالعات ايانعا كورسەتىلگەن «قايىرىمدىلىقتىڭ» ماكس بوقايەۆقا كەلگەندە نەگە كورسەتىلمەدى دەگەن زاڭدى سۇراق تۋىندايدى.
ايتا كەتەتىن بولساق، ماكس بوقايەۆ تا تالعات ايان سەكىلدى 5 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلعان بولاتىن.
مۇحتار جاكىشيەۆ
1998-2009 جىلدار ارالىعىندا «قازاتومپروم» ۇلتتىق كومپانياسىن باسقارعان مۇحتار جاكىشيەۆ 2009 جىلى قاماۋعا الىنادى. 2010 جىلى 12 ناۋرىزدا مۇحتار جاكىشيەۆتى استاناداعى اۋداندىق سوت 14 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرادى. وعان ۆەنادا «قازاتومپروم» كومپانياسىنىڭ زاڭسىز وكىلدىگىن پايدالانىپ قوسىمشا پايدا تاپتى، استىرتىن كاسسا ۇستادى دەگەن ايىپ تاعىلدى.
ايتا كەتەتىن بولساق، مۇحتار جاكىشيەۆ قامالعانعا دەيىن ءوزىنىڭ اتتاسى مۇحتار ءابليازوۆتى تۇرمەدەن بوساتۋدى سۇراپ، كەپىل بولىپ جۇرگەن.