الەمدە قىلقالام شەبەرلەرىنىڭ قانشاما قايتالانباس تۋىندىلارى بار. ولاردىڭ اراسىندا قۇنى ميلليارد دوللارعا دەيىن باراتىن كارتينالار مەن قۇنىنا باعا جەتپەس عاجاپ دۇنيەلەر دە جەتەرلىك. ال كەيبىر بوياۋ مەن قىلقالام ارقىلى قيالىنداعى بەينەنى قاعازعا تۇسىرگەن سۋرەتشىلەردى تەك ءبىر عانا تۋىندىسى ارقىلى الەم تانيدى. دەگەنمەن، تاريح جانە ونەر سالاسىندا عىلىمي دارەجەڭىز بولماسا، ادامزات تاريحىنداعى تانىمال سۋرەتشىلەر مەن ولاردىڭ ايرىقشا قولتاڭباسىن ءبىر كورگەننەن اجىراتۋ قيىنعا سوعادى. Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى وقىرمانعا كارتينالار ارقىلى ولاردىڭ ايگىلى اۆتورلارىن وڭاي اجىراتۋعا كومەك بولاتىن جەڭىل، كوڭىلدى ءارى قىزىقتى كەڭەستەردى ۇسىنادى. بۇل دەتالدار – اۆتوردىڭ بارلىق تۋىندىسىنا ءتان نەگىزگى ەرەكشەلىكتەر.
پيتەر پاۋل رۋبەنس – اتاقتى گوللانديالىق سۋرەتشى، ديپلومات، كوللەكسيونەر. بۇگىندە الەمنىڭ ءار تۇكپىرىندەگى مۋزەيلەر مەن گاللەرەيالاردا ونىڭ 3000-نان استام تۋىندىسى بار. ءبىراق، قانشاما سۋرەتتىڭ ىشىنەن رۋبەنستىڭ كارتيناسىن قالاي اجىراتۋعا بولادى؟ ول ءۇشىن مىنانداي دەتالعا ءمان بەرىڭىز. ەگەر سۋرەتتە ءبىر قاراعاننان-اق ەرلەر ءتىپتى، ايەلدەردىڭ ءمىنسىز سىمباتقا ءمان بەرمەيتىنى انىق بايقالىپ تۇرسا، تولىق دەنەلى ءارى جالاڭاش بىرنەشە ادام قاتار بەينەلەنسە، رۋبەنستىڭ قولتاڭباسى ەكەنىنە كۇمانىڭىز بولماسىن.
پيتەر برەيگەل – نيدەرلاندىق سۋرەتشى. ونىڭ تۋىندىلارى نيدەرلاند رەنەسسانسىنىڭ شىڭىنا اينالعان. پيتەر برەيگەلگە ستارشيي ياعني، ۇلكەنى دەگەن اتاۋ تەگىنە قوسىپ ايتىلادى. سەبەبى، ونىڭ ۇلكەن ۇلىنىڭ دا ەسىمى پيتەر برەيگەل (كىشى)، سونىمەن قوسا، كىشى ۇلى يان برەيگەل دە اتاقتى سۋرەتشىلەر. پەيزاج بەن جانرلىق ۇلگىلەردىڭ شەبەرى ۇلكەن پيتەر برەيگەلدىڭ كارتينالارىندا ادەتتە، شاعىن قالاشىقتىڭ تۇرعىندارى تۇگەلدەي ورتالىق الاڭعا جينالعانداي اسەر قالدىرادى. سول جيىندى توبەسىنەن قاراپ تۇرىپ بەينەلەگەندەي كورىنەتىن برەيگەلدىڭ تۋىندىسىندا ادامدار وتە ۇساق، كوپ ءارى ولار قاربالاس تىرشىلىكپەن اينالىسىپ جاتقانداي...
گوللانديانىڭ تاعى ءبىر اتاقتى سۋرەتشىسى يەرونيم بوسحتىڭ دا كارتينالارى پيتەر برەيگەلگە ۇقساس كەلەدى. دەگەنمەن، بوسحتىڭ سۋرەتتەرىندەگى وتە كوپ كىشكەنتاي ادامدار كوبىنەسە شاعىن قالاشىقتا ەمەس، بەلگىسىز جازىق دالادا نەمەسە قاراۋىتقان جەر استىندا جينالاتىن سياقتى. وعان قوسا، ولار شىنايى ومىردەن الىستاۋ تۇسىنىكسىز زاتتار مەن ءبىرتۇرلى عيماراتتاردىڭ جانىندا بەينەلەنەدى.
رەمبراندت حارمەنس ۆان رەين – ەسىمىنىڭ ءوزى ءبىر شىعارماعا تاتيتىن گوللانديالىق جيۆوپيس ونەرىنىڭ التىن داۋىرىندە ءومىر سۇرگەن جارىق پەن كولەڭكە ۇيلەسىمىن بەينەلەۋدىڭ ۇلى شەبەر سۋرەتشىسى. ونىڭ تۋىندىلارىنىڭ باسىم بولىگى - پورترەتتەر. ال پورترەتتەردەگى بەينەنىڭ كەيىپكەرلەرى ۇيسىز-كۇيسىز جۇرگەن ادام سياقتى كورىنسە ءارى ولاردى شام جارىعىمەن قاراپ تۇرىپ سالعانداي اسەر قالدىرسا، ونىڭ اۆتورى اتاقتى رەمبراندت ەكەنىن بىلە ءجۇرىڭىز.
ەگەر كارتينادا شىنىققان شىمىر دەنەلى ەر ادامدار قاراپايىم ءۇي شارۋاسىنداعى ايەلدەردىڭ جانىندا ۇيلەسىم تاۋىپ تۇرسا، وندا ونىڭ اۆتورى – ميكەلاندجەلو دي لودوۆيكو دي لەوناردو دي بۋونارروتي نەمەسە جاي عانا اتاقتى يتاليالىق سۋرەتشى ميكەلاندجەلو ەكەنىن ۇمىتپاڭىز.
كارتينانىڭ كەيىپكەرلەرىن بي ۇيرەنۋ ساباعىندا نەمەسە بالەرينالار ونەر كورسەتىپ تۇرعاندا بەينەلەگەن – فرانسيانىڭ اتاقتى قىلقالام شەبەرى دەگا. ونىڭ تولىق ەسىمى – يلەر-جەرمەن-ەدگار دە گا. اقسۇيەكتەر وتباسىندا دۇنيەگە كەلگەن ول ءمىنسىز بەينەلەر مەن سۋرەتتەگى قيمىلداردى ءتىرى ەتىپ كورسەتۋ ءۇشىن كوپ ەڭبەكتەنگەن. ونىڭ وسى پەرفەكسيونيزمگە دەگەن قۇشتارلىعىنىڭ ارقاسىندا دەگا كوشىرىپ سالعان اتاقتى سۋرەتشىلەردىڭ كارتينالارىن ءتۇپنۇسقادان اجىراتۋ قيىنعا سوققان.
يسپان رەنەسسانسىنىڭ وكىلى، اتاقتى سۋرەتشى، مۇسىنشى-ارحيتەكتور ەل گرەكونىڭ كارتينالارىندا ۇقىپتى كيىنگەن ساقال-مۇرتى قويىلعان، بەت-بەينەسى تىك ەر ادامدار بەينەلەنەدى. سونداي-اق، ونىڭ كارتينالارىنان قولتاڭباسى رەتىندە گرەك ارىپتەرىمەن جازىلعان ءوزىنىڭ نەگىزگى ەسىمىن، ياعني دومەنيكوس تەوتوكوپۋلوس دەگەن ءسوزدى بايقاۋعا بولادى.
يان ۆان ەيك – ءحىى عاسىردا ءومىر سۇرگەن پورترەت سالۋدىڭ شەبەرى، جۇزدەن استام كارتينانىڭ اۆتورى. ءبىر قىزىعى، ونىڭ سۋرەتتەرىن اجىراتۋ وتە وڭاي بولۋى مۇمكىن. سەبەبى، پورترەتتەردەگى مەيلى ەر ادام بولسىن، مەيلى ايەل ادامنىڭ بولسىن، ءتۇرى قازىرگى رەسەي فەدەراسياسىنىڭ پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتينگە قاتتى ۇقسايدى.
ەڭ اتاقتى ءارى ەسىمى ەڭ ۇزاق قىلقالام شەبەرلەرىنىڭ ءبىرى – پابلو ديەگو حوسە فرانسيسكو دە پاۋلا حۋان نەپومۋسەنو ماريا دە لوس رەمەديوس سيپريانو دە لا سانتيسيما ترينيداد مارتير پاتريسيو رۋيس نەمەسە جاي عانا پيكاسسو. تەاتر سۋرەتشىسى، كەراميكا شەبەرى ءارى ديزاينەر پابلو پيكاسسونىڭ تۋىندىلارىندا ادامنىڭ بەت-جۇزى وتە كۇردەلى وزگەرىسكە ۇشىراعانداي كورىنەدى. ونىڭ ۇستىنە ءتۇرلى-تۇستى بەينەلەر. پيكاسسو كارتينالارىندا ادامنىڭ كوزى، مۇرنى، اۋزى ادەتتەگىدەن بولەك، وزگەشە ورنالاسقان.
ال ەگەر اتاقتى مۋزەيلەردەن قۇنى ميلليون دوللارلىق ءبىر قاراعاندا Excel باعدارلاماسىمەن ورىندالعان سەكىلدى ءتۇرلى-تۇستى تەكشەلەر، ءتورتبۇرىشتى گەومەتريالىق پىشىندەرمەن سالىنعان كارتينا كورسەڭىز، ونىڭ اۆتورى –پيتەر كورنەليس موندريان. ونىڭ بارىنشا ابستراكسيالىق قولتاڭباسى بەينەلەۋ ونەرىنىڭ وزىندىك سىرىن وزگەشە بەينەلەۋدىڭ ءبىر كورىنىسى ىسپەتتەس.
ارينە، مۇنى ونەرتانۋ ساباعى دەۋگە كەلمەس. دەگەنمەن، ونەر تۋىندىلارىن وڭاي اجىراتۋعا ارنالعان بارىنشا قىزىقتى ءارى جەڭىل كەڭەس دەۋگە ابدەن بولادى.
پىكىر قالدىرۋ