ساۋدا ورىندارى بەرەتىن چەكتەر ادام اعزاسىندا وبىر مەن قانت ديابەتىنىڭ ورشۋىنە اكەپ سوعادى. ماماندار ونداعان جىل بويى الىپ جۇرگەن تۇبىرتەكتىڭ وسىنداي زيانى تۋرالى ايتتى. الايدا، ءدال  قازىرگى ۋاقىتتا بۇل دايەك ەلەكتروندى چەككە كوشۋ جاعىنا مۇددەلىلەردىڭ ماركەتينگتىك قادامى دا بولۋى مۇمكىن. ال سالىق ورگاندارى ءقاۋىپتى تۇبىرتەك ءۇشىن 100 سمارتفون سىيلاۋعا ءازىر دەپ جازادى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى.  ەۋرازيا ءبىرىنشى ارناسىنىڭ دەرەگىن نەگىزگە الىپ.

كەلەسى جىلدان باستاپ بارلىق ساۋداگەرلەر مەن قىزمەت كورسەتۋشىلەر كاسسالىق اپپاراتتارىن ونلاين جۇيەگە بەيىمدەۋى ءتيىس. ونداي مۇمكىندىگى جوقتار، جاڭادان قۇرىلعى الۋى شارت. زاڭ تالابى وسى. بولماسا، ايىپپۇل تولەۋگە تۋرا كەلەدى. ءبىراق ساۋداگەرلەردىڭ ءبىرى جاڭا اپپارات ىزدەپ جۇرسە، ءبىرى ەسكىسىن دە ءالى دۇرىس قولدانىپ ۇلگەرمەگەن.

"مىنا قوراپ سول جاتقان كۇيى جاتا بەرە مە سوندا؟  جاتادى. ءبىر ايدا ءبىر ادام سۇراسا، سۇرايدى، سۇراماسا ول دا جوق. نە كەرەگى بار ونىڭ؟ قانشاما ادامدى قيناپ، وسىنى الدىرىپ جاتىر. مىنانىڭ قانشا تۇراتىنىن بىلەسىڭ بە؟ 65 مىڭ تەڭگە"، - دەيدى ساۋداگەر نۇركەن اقىمبەك.

"كاسسالىق اپپاراتقا ۇيرەنىپ قالعانبىز. ونلاينعا كوش دەپ جاتىر. كوشۋىمىز كەرەك قوي زاڭدى تۇردە. ەندى ۇكىمەتكە ەشكىم قارسى تۇرا المايدى عوي"، -دەپ پىكىر ءبىلدىردى باقىتبەك نۇرتايەۆ ەسىمدى ساۋداگەر.

ەلوردادا شامامەن 64 مىڭنان اسا كاسسالىق اپپارات قولدانىلادى. جارتىسىنان كوبى ياعني، 39 مىڭنان استامى ءالى ونلاين جۇيەگە كوشپەگەن. ماماندار اياق استىنان كۇندەلىكتى قولدانىستاعى چەكتىڭ اسا ءقاۋىپتى ەكەنىن ايتا باستادى. 

كاسسالىق اپپاراتتان شىعاتىن چەك وبىر مەن قانت ديابەتىنە سەبەپشى بولۋى مۇمكىن ەكەن. ويتكەنى، قاعاز قۇرامىندا زياندى زات بار كورىنەدى. بۇعان دەيىن نەگە بۇل تۋرالى جارياعا جار سالىپ ايتىلماعانى ءالى كۇنگە دەيىن جۇمباق. بالكىم ونلاين كاسساعا ءوتۋدى جەدەلدەتۋدىڭ ءبىر جولى شىعار.

ەسكى اپپاراتتىڭ ءىشىن اقتارىپ، ونلاين جۇيەگە قوسۋعا بولادى ەكەن. ءبىراق، قۇرىلعىلاردى ساتاتىندار جاڭاسىن العان تيىمدىرەك بولاتىنىن ايتادى.

سونداي-اق تالاپ بويىنشا چەكتە QR-كود بولۋى شارت. ەلىمىزدە ءقازىر جاڭا جوبا قولعا الىنىپتى. وعان چەك بەرۋ ءۇشىن اپپاراتتى ساتىپ الۋدىڭ قاجەتى جوق. سمارتفونعا ارنايى قوسىمشا جۇكتەپ، ايىنا 3 مىڭ تەڭگە تولەپ وتىرۋعا دا بولادى.

جاڭا ۇلگىدەگى كاسساعا كوشۋدى ىنتالاندىرۋ شاراسى بۇل. مەملەكەتتىك كىرىستەر كوميتەتى دەمەۋشىلەردىڭ كومەگىمەن چەك تالاپ ەتكىش ازاماتتارعا 100 كۇندە 100 سمارتفون سىيلايمىز دەپ وتىر. ۇتىسقا يە بولعانداردىڭ ءبىرى قاراپايىم كاسسا قىزمەتكەرى. ءۇش مىڭ تەڭگەگە ساۋدا جاساپ، گادجەتتى يەمدەندى.

ەكولوگتار ەسكى اپپاراتتى قوقىسقا تاستاماۋعا كەڭەس بەرەدى. ودان كەلەر زالال اۋىر ەكەن. اپپارات ساتۋشىلار ونى اۋىستىرىپ، جاڭاسىن جەڭىلدىكپەن بەرۋگە ءازىر.

ۇسىنعان: اسەل بولات قىزى