مەملەكەتتىك «نۇرلى جەر» باعدارلاماسى اياسىندا جامبىل وبلىسىندا 1704 گەكتار ءۇي القابى ينجەنەرلىك-كوممۋنيكاسيالىق ينفراقۇرىلىممەن قامتىلادى. ماسەلەن تاراز قالاسىنداعى 628 گەكتار جەردەگى 3289 جەر تەلىمىنە، سونىمەن قاتار جۋالى اۋدانىنداعى 65 گەكتارداعى 356 جەر تەلىمى، قورداي اۋدانىنداعى 615 گەكتار اۋماقتاعى 2776 جەر تەلىمى، ت.رىسقۇلوۆ اۋدانىنداعى 138 گەكتارداعى 521 جەر تەلىمى جانە شۋ اۋدانىنان 258 گەكتار اۋماقتاعى 1330 جەر تەلىمىنە ينفراقۇرىلىم تارتىلادى. ءوز كەزەگىندە ينفراقۇرىلىم جۇرگىزىلگەن بارلىق جەر تەلىمدەرى ءوزىنىڭ يەلەرىن تابادى.

مەملەكەتتىڭ «نۇرلى جەر» باعدارلاماسى اياسىندا تاراز قالاسىندا كوپتەگەن جۇمىستار اتقارىلۋدا. ماسەلەن، كونە شاھارداعى سابالاقوۆ كوشەسىنىڭ سوڭىنان تۇرعىن ۇيلەردىڭ قۇرىلىسىن جۇرگىزۋ ءۇشىن جەر تەلىمى «ءبىرىڭعاي جۇرگىزۋشىگە» ءبولىنىپ، قۇرىلىس جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. سونىمەن قاتار، «كولتوعان» شاعىن اۋدانىنان 128 جەر تەلىمى پايدالانۋ مەرزىمىنىڭ اياقتالۋىنا جانە نىسانالى ماقساتىنا ساي دەر كەزىندە يگەرىلمەۋىنە بايلانىستى مەملەكەت مەنشىگىنە قايتارىلعان. ال، بۇدان وزگە جامبىل وبلىسىندا اعىمداعى جىلى كەزەكتە تۇرعان 1554 ازاماتقا جەر تەلىمى ۇلەستىرىلەدى.

بۇگىنگى تاڭدا يگەرىلمەگەن جەرلەردى كەزەكتە تۇرعان ازاماتتارعا تاراتۋ جۇمىستارى جالعاسۋدا. سونىمەن قاتار، تاراز قالالىق جەر قاتىناستارى ءبولىمىنىڭ تاراپىنان جەكە تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنا جەر تەلىمىن الۋعا 2005 جىلدان بەرى كەزەكتە تۇرعان 1000 ازاماتقا «نۇرلى جەر» تۇرعىن ءۇي باعدارلاماسىنىڭ باستالۋىنا بايلانىستى ەسكەرتۋ حات جولدانعان. قازىرگى كەزدە اتالعان باعدارلاما ارقىلى جەكە تۇرعىن ءۇي الۋعا نيەت بىلدىرگەن 25 ازاماتتىڭ ءتىزىمى «قازاقستاننىڭ تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكىنە» تولەم قابىلەتتىلىگىن باعالاۋدان وتۋگە جولدامالارى جولدانىپتى. ناتيجەسىندە ءتورت ازاماتتىڭ وتىنىشتەرى ماقۇلدانعان.

بۇگىنگى تاڭدا مەملەكەت «نۇرلى جەر» باعدارلاماسى ارقىلى ازاماتتاردى باسپانامەن، سونىمەن قاتار، ءۇي سالۋعا قاجەتتى جەرلەرمەن قامتاماسىز ەتۋدە. جامبىل وبلىسىندا دا اتالعان مەملەكەتتىك باعدارلاما ءتيىستى دەڭگەيدە جۇزەگە اسىپ كەلەدى. ءتىپتى وڭىردە ەسكەرتۋ حات جولدانعان كەزەكتە تۇرعان ازاماتتارعا «نۇرلى جەر» تۇرعىن ءۇي باعدارلاماسىنا قاتىسۋدان باس تارتقان جاعدايدا دا «كولتوعان» شاعىن اۋدانىنان جەر تەلىمدەرى ۇسىنىلۋدا.

دۋلات ايتباي