ۇلت كوشباسشىسى ن.نازاربايەۆ «100 ناقتى قادام» ۇلت جوسپارىندا ەت ەكسپورتىنىڭ الەۋەتىن ارتتىرۋدى تاپسىردى. سونداي-اق ەلباسى اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسى ەل ەكونوميكاسىنىڭ نەگىزگى درايۆەرىنە اينالۋى قاجەتتىگىن باسا ايتتى. جامبىل وبلىسى بۇل باعىتتا باعدارلى باستامالاردى قولعا الىپ، قوي ەتىنىڭ ەكسپورتىنان ءتىپتى رەسپۋبليكا دەڭگەيىندە كوش باسىنا شىعىپ وتىر.
ناقتىراق ايتساق، 2018-2027 جىلدار ارالىعىندا ەتتى مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا ارنالعان ۇزاق مەرزىمگە جوسپارلانعان سالالىق باعدارلاما قابىلدانىپ، ينديكاتيۆتى كورسەتكىشتەرى بەكىتىلگەن. جالپى وسى باعدارلاما اياسىندا 2018-2027 جىلدار ارالىعىندا وبلىسقا «سىباعا» باعدارلاماسى بويىنشا الىس-جاقىن شەت ەلدەن 36،0 مىڭ باسقا جۋىق ءمۇيىزدى ءىرى قارا مالىنىڭ انالىق باسىن ساتىپ الۋ جوسپارلانسا، سونىڭ ىشىندە اعىمداعى جىلدا 4000 باس ءىرى قارا اكەلۋ كوزدەلگەن.
شەت ەلدەن مال ساتىپ الۋ ءۇشىن تاۋار وندىرۋشىلەردى جەڭىلدەتىلگەن نەسيەمەن قامتاماسىز ەتۋ (14 پايىز وسىدان 10 پايىزى سۋبسيديالانادى)، ساتىپ الىنعان 1 باس مالعا 225،0 مىڭ تەڭگە سۋبسيديا قاراستىرىلعان.
وتكەن جىلى وبلىسىمىز تاۋار وندىرۋشىلەرى تاراپىنان 1800 جۋىق ءىرى قارا مال ساتىپ الىنعان. جىل باسىنان بەرى ايماققا وتكەن جىلعى جوبالار اياسىندا 850 باس ءمىق مالى الىپ كەلىنگەن. ودان بولەك مويىنقۇم اۋدانىندا ورنالاسقان «موينقۇم اگرو» جانە «اگروفيرماتۇركپەن» ءجشس-ى 1،0 مىڭ باستان استام ءمىق ساتىپ العان.
باعدارلامانىڭ نەگىزگى ماقساتى شەت ەلدەن ساتىپ الىناتىن ەت باعىتىنداعى مالدىڭ گەنەتيكالىق الەۋەتىن پايدالانا وتىرىپ قولداعى مالدىڭ ونىمدىلىك كورسەتكىشتەرىن جاقسارتۋ بولىپ تابىلادى. ناتيجەدە سيىر ەتىنىڭ ەكسپورتتىق پوتەنسيالىن ارتتىرۋ مۇمكىندىگىنە قول جەتكىزىلەدى. اتقارىلعان شارالاردىڭ اياسىندا جىلدان جىلعا ەت ەكسپورتتاۋ كولەمى ارتىپ كەلەدى.
جىل باسىنان بەرى تاۋاروندىرۋشىلەر 519،9 توننا سيىر ەتى، 347،3 توننا قوي ەتى ەكسپورتتالىپتى. وتكەن 2018 جىلى وبلىستىڭ تاۋاروندىرۋشىلەرىمەن 1014،1 توننا سيىر جانە 1637،1 توننا قوي ەتى ەكسپورتتالعان.
ەتتى ەكسپورتتاۋشىلار بولىپ ەكسپورتقا باعىتتالعان دامىعان تەحنولوگيالى بورداقىلاۋ الاڭدارى جانە ەت كومبيناتتارى بەلگىلەنگەن. وسى كاسىپورىنداردى ىسكە قوسۋ ارقىلى وبلىستا تولىق سيكلداعى ەت كلاستەرىن قالىپتاستىرۋ قامتاماسىز ەتىلىپ، ەتتى ەكسپورتتاۋ كورسەتكىشىنىڭ ءوسۋ ديناميكاسى بايقالۋدا.
وسى كۇنگە دەيىن 900 تونناعا جۋىق سيىر مەن قوي ەتىن ەكسپورتتاعان جامبىل وبلىسى، ءقازىر تاڭدا ەت ەكسپورتى الەۋەتىن ارتتىرۋ ماقساتىندا ايماقتا ارنايى باعدارلاما قابىلداپ، شەتەلدەن ەتتى باعىتتاعى ءىرى قارا جەتكىزۋدە.
بۇگىنگى كۇندە ەت ونىمدەرى يران يسلام رەسپۋبليكاسى، ءباا، باحرەين كارولدىگى، كۋۆەيت، وزبەكستان، قىرعىزستان، رەسەي، مەملەكەتتەرىنە جونەلتىلىپ جاتىر.
وسى ورايدا ايتا كەتەرلىگى 2017 جىلمەن سالىستىرعاندا سيىر ەتى 8،9 ەسە، قوي ەتى 5 ەسە ارتىق ەكسپورتتالعان. رەسپۋبليكا كولەمىندە 3800 توننا قوي ەتى ەكسپورتتالسا، ونىڭ 43،6 پايىزى جامبىل وبلىسىنا تيەسىلى بولىپ وتىر. سايكەسىنشە قوي ەتى بويىنشا جامبىل وبلىسى رەسپۋبليكا كولەمىندە 1ء-شى ورىنعا شىقتى. بۇل ءسوز جوق، ەلباسى تاپسىرماسىنىڭ تەتىگى تابىلىپ، جەمىسىن بەرە باستاعانىن ايعاقتايدى. دەمەك، جامبىلدىڭ قوي ەتى جارتى الەمگە تاراپ، كيەلى ءوڭىردىڭ ءونىمىن تورتكۇل الەم تۇتىنىپ جاتىر دەگەن ءسوز.
جايدار ازامات
