الدىڭعى ماقالادا بالالار قىزعانىشى تۋرالى قوزعاساق، ەندىگى تاقىرىبىمىز ەرەسەكتەرگە ارنالادى. قىزعانىش سەزىمى وبرازداپ ايتساق، ادام بالاسىن ءوز ىرقىنا كوندىرۋگە قاۋقارلى. ياعني ەس ءبىلىپ، ەسەيگەن كەزدە الدىمىزدان ءتۇرلى ماسەلەلەر شىعادى. وسى كەزدە قىزعانىشتىڭ دا قاتار ءجۇرۋى قالىپتى قۇبىلىس دەپ بىلەمىز. بۇل جونىندە «قامشى» پورتالىنىڭ پسيحولوگى كەڭەس بەرەدى. قىزعانىش پسيحولوگيالىق بىرنەشە توپتارعا بولىنەدى. بۇل جايىندا كەيىنىرەك توقتالامىز. بوزبالا مەن بويجەتكەن شاقتا جاستاردىڭ ءبىر-بىرىن قىزعانۋى، ەرلى زايىپتىلاردىڭ قىزعانىشى، جۇمىستاعى ارىپتەستەردىڭ قىزعانۋى، تاعىسىن تاعى دەمەكشى. سونىمەن قىزعانىشتى قاراپايىم كورىنىسپەن جەتكىزەتىن بولساق: بەلگىلى ءبىر وبەكتىگە كۇمانمەن قاراۋ، ءبىر نارسەنى جاقسى كورۋ ت.س.س. مىنە وسى كۇمان قىزعانشقا جەتەلەيدى. وسى كەزدە ادام وزىنە ماڭىزدى نارسەسىن جوعالتىپ الاتىنىنا الاڭدايدى، قورقادى.
قىزعانىشتىڭ دابىلى مىناداي ەموسيالارمەن كورىنەدى: قورقۋ، اشۋ-ىزا، كورە الماۋشىلىق، ۇرىسقاق، كەك قايتارۋ، ت.س.سقىزعانىشتىڭ كوپتەگەن كورىنىستەرى مەن انىقتامالارى بار. مىسالعا كەيبىر ماماندار قىزعانىش پەن ءىش-تارلىقتىڭ (زاۆەست) جاقىندىعى بارىن ايتادى. ءبىراق تا ادادامداردىڭ سالالارىنا بايلانىستى ولاردىڭ ەكى بولەك ماعىناسى بار. مىسال رەتىندە جۇمىستا بىرگە ىستەيتىن ارىپتەستەر جايىندا ءسوز ەتەيىك. قازىرگى كەزدە جۇمىس ورنىندا باقتالاستىق پەن ادامداردىڭ ءبىرىنىڭ- ءبىرى اياقتان شالۋى كوبەيىپ كەتتى. قاسىنداعى جولداسى، نە بولماسا قۇربىسى ءبىر ساتىعا كوتەرىلسە بولدى، بىردەن كورە الماۋشىلىق، ءىش-تارلىق پايدا بولادى.
ەگەر پسيحولوگيالىق تۇرعىدا سيپاتتاساق؛ قىزعاناتىن ادامداردىڭ كوبىنەسە بەيىمدەلۋشىلىگى، ەلمەن قارىم-قاتناسى تاياز بولىپ كەلەدى. قۋلانىپ بەتكە وتىرىك كۇلەدى. ونداي ادامداردى شيزويدتى مىنەزدى (شيزويدنىي) دەيمىز. شيزويدتى مىنەزدى ادامدار – جابىق وقشاۋلاۋ كەلەدى. باسقا ادامداردىڭ سەزىمدەرىن تۇسىنۋگە قابىلەتتىلىگى جوق. ولاردىڭ ىشكى الەمى ءاردايىم دەرلىك وزىنە عانا ارنالعان قۇمارلىق پەن قيالعا تولى بولادى. بۇنداي مىنەزدى ادامدار وزگەلەرمەن قارىم-قاتىناسقا، بايلانىسقا تۇسۋدە قيىندىق تۋعىزادى. سول سەبەپتى بەيىمدەۋشىلىگى تومەن كەلەدى. قىزعانىشتى ءۇش تۇرگە قاراستىرىپ كورۋگە بولادى:
- قاتىگەز قىزعانىش (تيرانيچەسكايا ريەۆنوست)
قاتىگەز قىزعانىش، ءقاۋىپتى دەسەك قاتەلەسپەيمىز. سەبەبى ادام ءبىر بەتكەيلى، وزىنە-وزى ريزا جانە مايدا-شۇيدەگە (مەلوچنيك) قاراپ قالعان. بۇنداي ادادامدار اينالاسىنا كوپ مىندەتتەردى جۇكتەيدى. سونىمەن قاتار قولىنان كەلسىن -كەلمەسىن وزىنە كوپ جۇمىستار الادى. وزىنە ەشقاشان كىنا تاقپايدى، قاتەلىكتى اينالاسىنان كورەدى. اينالاسىنداعى ادامداردى وزىنەن تومەن سانايدى.
- قىسىمشىلىق (ۋششەملەننوست)
بۇنداي ادامداردىڭ وزىنە دەگەن سەنىمسىزدىگى جوق. سونىمەن قاتار ءوز ويىن اشىق ءبىلدىرا المايدى. ءوزىن وزگەلەردەن تومەن ساناۋى، تەز رەنجىگىش بولىپ كەلەدى. بولعان جايتتى ۇلكەيتىپ كورەتىن ادامدار توبىنا جاتادى. وزىنە وسىلاي قىسىمشىلىقتى ارتتىرا وتىرىپ، بەلگىلى ءبىر جەتىستىككە جەتە المايدى. وسى سەبەپتەن قىزعانىش پايدا بولادى.
- توڭكەرىلگەن قىزعانىش (وبراششەننايا ريەۆنوست)
بۇنداي ادامدار وزگەگە دەگەن سەنىمسىزدىگى ارتىعىراق كەلەدى. مىسالى ءوزى وزگە ادامدارعا «بارىپ جۇرسە»، قاسىنداعى ادامدار دا سولاي ىستەيدى دەگەن پىكىردە بولادى. بۇل قىزعانىش كوبىنەسە ەرلى-زايىپتىلاردا كەزدەسەدى. ەندى وسى اتالعان قىزعانىشتاردى پسيحولوگيالىق تۇرعىدا قالاي الدىن الامىز. بۇل جايعا دا ءبىراز توقتالىپ كەتسەك. قىزعانىش – ول سەزىم. سەزىم- ول نازىك. - ەڭ باستىسى سەزىمىڭىزدى جانە مىنەزىڭىزدى قالىپتاستىرا ءبىلۋىڭىز كەرەك. بۇل ومىردە جامان ادام بولمايدى. تەك ءبىز جاقسى كورەتىن جانە جاقسى كورمەيتىن ادامدار بولادى. - ءار نارسەگە زەيىن ءبولىپ قاراۋ كەرەك. (جۇمىس، ءبىلىم، حوببي) - ىستەگەن ءىسىڭىزدى جانە قاتەڭىزدى قورىتىندىلاپ، ەكىنشى قايتالامايتىنىڭىزعا ءوزىڭىزدى مىندەتتەۋىڭىز كەرەك. - ءار نارسەگە اشۋلانباي، قىزعانباي كەشىرىممەن قاراۋعا داعدىلانۋ قاجەت. - ومىرىڭىزگە جاڭاشىلدىق ەنگىزۋگە، سونىمەن قاتار ارمانىڭىزعا جەتۋگە جوسپار قالىپتاستىرۋ كەرەك.
ەرمەك نۇرىموۆ «قامشى » سىلتەيدى
