ەلباسىنىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» ماقالاسىندا ايتىلعان «قازاقستاننىڭ كيەلى جەرلەرىنىڭ گەوگرافياسىنا» جامبىل وبلىسىنان ەنگىزىلگەن 8 نىساننىڭ ءبىرى مەركى عۇرىپتىق كەشەنى. مەركى اۋىلىنىڭ سولتۇستىك شەتىندە ورنالاسقان عۇرىپتىق كەشەندە ساقتار مەن تۇركىلەر داۋىرىنە جاتاتىن تاس مۇسىندەر، جارتاس سۋرەتتەرى مەن تاڭبالاردى قامتيتىن كونە عۇرىپتىق ەسكەرتكىشتەر بار، دەپ جازادى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى.
جامبىل وبلىسى اۋماعىندا قازاق دالاسىنداعى ەجەلگى ادامداردىڭ مەكەن ەتكەنىن ايعاقتايتىن تاريحي ورىندار كوپ. ولاردىڭ كەيبىرى جارتاسقا سالىنعان سۋرەتتەر، پەتروگليفتى ۇڭگىرلەر بولسا ەندى ءبىرى عۇرىپتىق ەسكەرتكىشتەردەن كورىنەدى. ماسەلەن مەركى عۇرىپتىق كەشەنى ساق داۋىرىنەن باستاپ، ورتاعاسىرعا دەيىن جەرلەۋ ورنى قىزمەتىن اتقارعان. ساندىق دەپ اتالاتىن شاتقال ماڭىنداعى بۇل كەشەننەن سونداي-اق وبالى قورىمداردى، پەتروگليفتەردى كەزىكتىرۋگە بولادى. ۇزاق جىلدارى بويى وتاندىق تاريحشىلاردىڭ نەگىزگى زەرتتەۋ نىسانى بولعان كەشەن جەرگىلىكتى ماڭىزى بار مەملەكەتتىك تاريح جانە مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرىنىڭ تىزىمىنە دە ەنگىزىلدى. ال ەلباسىنىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» ماقالاسى جاريالانىپ، وندا «قازاقستاننىڭ كيەلى جەرلەرىنىڭ گەوگرافياسى» جوباسى جايىندا ءسوز بولعاندا كەشەن جالپىۇلتتىق قاسيەتتى نىساندار تىزىمىنە الدى.
عالىمدار بۇل كەشەننەن كوشپەندىلەر مادەنيەتىنە ءتان جەرلەۋ ورىندارى مەن تاستاردان ەسكى ونەر تۋىندىلارىن تاپقان. سوندىقتان بۇل كەشەندى تۇرىك حالىقتارىنىڭ مول مادەني مۇراسى جانە مەموريالدىق ەسكەرتكىشى دەپ تانىدى. زاتتاي دەرەكتەردەن سول زامانىندا اتا-بابالارىمىزدىڭ ءدىني-نانىم سەنىمىن دە بىلۋگە بولادى. سونداي-اق تاستان قاشاپ وسىناۋ ءتوزىمدى ەسكەرتكىشتەر جاساۋ ايماقتاعى قولونەرىنىڭ ءىسىنىڭ دە وزىق ۇلگىدە دامىعانىن ايعاقتايدى.
ەجەلگى تۇرىكتەردىڭ تانىم-تۇسىنىگىندە اسپان مەن جەر، سۋ تىرشىلىكتىڭ كوزى دەپ تانىعان. ءارى ولاردىڭ ىرىزىعى مول بولۋى ءۇشىن ۇماي اناعا قۇرمەت كورسەتۋ ءداستۇرى قالىپتاسقان. وسىدان بارىپ ءبىزدى قورشاعان الەمدەگى بارلىق جاندى-جانسىز نارسەنىڭ رۋحى بولادى دەگەن سەنىم پايدا بولدى. سايكەسىنشە ومىردەن وتكەن اتا-بابالارىنىڭ قۇرمەتىنە ارناپ تاس مۇسىندەر مەن بالبالدار ورناتىلا باستادى. ارا-تۇرا وسى ورىندارعا ءتاۋ ەتە ءجۇرىپ ولار اتا-بابا قورىمىن قاسيەتتى ورىنعا اينالدىردى. عاسىرلار بويى بۇل عۇرىپ ءوز ماڭىزىن جويمادى. وسىلايشا بۇگىنگى ۇرپاققا اتا-بابانىڭ تۇرمىس تىرشىلىگىن، تانىم-تۇسىنىگىن تانۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن مول تاريحي جادىگەرلەر قالدى.
پىكىر قالدىرۋ