مەملەكەت باسشىسى ق.توقايەۆ «سىندارلى قوعامدىق ديالوگ-قازاقستان تۇراقتىلىعى مەن وركەندەۋىنىڭ نەگىزى» اتتى جولداۋىندا «اتقارۋشى بيلىك ورگاندارى «نۇرلى جول» باعدارلاماسىن تولىق جانە ساپالى ىسكە اسىرۋعا باسا ءمان بەرۋى كەرەك.

بۇل – ستراتەگيالىق جوبا. سونىڭ ارقاسىندا بۇكىل كولىك ينفراقۇرىلىمى جاڭعىرتىلادى.

وسى ماقساتقا وراي، مەملەكەت 2022 جىلعا دەيىن 1،2 تريلليون تەڭگەدەن استام ينۆەستيسيا سالادى» دەپ اتاپ كورسەتكەن بولاتىن.

راسىندا دا كولىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ، ونىڭ ىشىندە تەمىر جول سالاسىن نىعايتۋ ەكونوميكانىڭ ورلەۋىنە جول اشاتىنى بەلگىلى.

تەمىر جول كولىگى – بىرنەشە عاسىردان بەرى ەل مەن جەردى بايلانىستىرىپ، جولاۋشىلاردى دىتتەگەن جەرىنە جەتكىزىپ، تاۋار تاسىمالىنىڭ دا نەگىزگى قىزمەتىن اتقارىپ كەلەدى. ءبىر قاراعاندا تىنىش تا جايلى بولىپ كورىنەتىن بۇل سالا ماماندارىنىڭ جۇمىسى ءبىز ويلاعاننان الدەقايدا اۋىر. ۆاگون جوندەۋشىلەر ارلى-بەرلى اعىلعان پويىز ۆاگوندارىنىڭ جاي-كۇيىن تەكسەرىپ، ءقاۋىپتى جاعدايلاردىڭ الدىن الۋ ءۇشىن كۇنى-تۇنى تىنىم تاپپاسا، جول بويىنداعى تەمىرجولشىلار جازدىڭ اپتاپ ىستىعى مەن قىستىڭ قاقاعان ايازى، بەت قاراتپاس بورانىندا تىنىم تاپپاي، شويىن جول قاتىناسىندا ءۇزىلىس بولماۋىن قاداعالايدى. بايلانىستاعىلار بولسا ستانسالارمەن حابارلاسىپ، جول بويىنداعى تىركەمەلى پويىزداردىڭ باعىتتارىن انىقتاپ ءبىلىپ، ۆوكزال كەزەكشىلەرى جۇمىس بارىسىندا پويىزداردىڭ قوزعالۋ باعىتىنان حاباردار بولىپ، ولاردىڭ ۋاقىتىلى نەمەسە كەشىگىپ كەلە جاتقاندىقتارىن مالىمدەپ وتىرادى.

ءبىز جۇمىس بارىسىمەن بارىپ تانىسقان جامبىل پايدالانۋ ۆاگون دەپوسى "قتج-جۇك تاسىمالى" اق قۇرامىنا كىرەدى. دەپونى سوڭعى ەكى جىلدا باسقارىپ كەلە جاتقان ديرەكتورى، قالالىق ءماسليحات دەپۋتاتى، تەمىر جول سالاسى سويىنشا تەحنيكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى مارات مىرزاحمەتوۆ الدىمەن دەپو تاريحىمەن تانىستىرا كەتۋدى ءجون كوردى.

مارات اسان ۇلىنىڭ ايتۋىنشا، دەپو تاريحى 1924 جىلى اۋليە-اتا ستانسياسىنداعى پاراۆوز دەپوسى قۇرامىنداعى ۆاگون شەبەرحانالارىن ۇيىمداستىرۋدان باستالادى. 1930 جىلدان باستاپ ركفسر حالىق كوميسسارلارى كەڭەسىنىڭ قاۋلىسىنا سايكەس دەپو پاروۆوز دەپوسىنىڭ قۇرامىنان ۆاگون شەبەرحانالارىن بولگەننەن كەيىن ۆاگونداردى جوندەۋ جانە تەحنيكالىق قىزمەت كورسەتۋ بويىنشا دەربەس كاسىپورىن رەتىندە جۇمىس ىستەيدى. ونەركاسىپ پەن اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ قارقىندى دامۋىمەن بىرگە حالىق شارۋاشىلىعى جۇكتەرىن تاسىمالداۋعا دا قاجەتتىلىك ارتا ءتۇستى. سايكەسىنشە تەمىر جول كولىگى، ونىڭ ىشىندە ۆاگون شارۋاشىلىعى قارقىندى دامىپ، ۆاگوندارعا قاجەتتىلىك تە كۇن ساناپ وسەدى. دەپودا ۆاگونداردى جوندەۋدىڭ جوسپارىن ورىنداۋ ءۇشىن وندىرىستىك الاڭدار كەڭەيتىلىپ، قوسىمشا اربا سەحى، اۆتوباقىلاۋ، قوسالقى-دايىنداۋ بەكەتتەرى اشىلادى.

ۆاگوندار ول كەزدە تاقتايلاردان قاعىلعان سەحتاردا جوندەلىپ، اشىق اسپان استىندا قۇراستىرىلىپتى. ودان كەيىنگى 40-50 جىلداردىڭ اياعىندا عيمارات قابىرعالارى بۋت تاسىنان تۇرعىزىلىپتى. تەك 1971 جىلى ۆاگون دەپوسىنا قايتا جوندەۋ جۇرگىزىلىپ، 9 جوندەۋ پوزيسياسىنا ۆاگون جينايتىن جارىق تا كەڭ سەحتار، اۆتوتىركەگىش قۇرىلعىنى جوندەۋ بولىمشەسى، اكپ سەحى، ۆاگونداردى جۋۋ عيماراتى، دوڭعالاق جۇپتارىن جۋۋ، دوڭعالاق-روليكتى جانە باسقا دا سەحتار سالىنادى.

– ال قازىرگى ۋاقىتتا تەمىر جول كولىگىن قايتا قۇرىلىمداعاننان كەيىن دەپودا 6 نەگىزگى تەحنيكالىق قىزمەت كورسەتۋ پۋنكتى، 2 ۆاگون دايىنداۋ پۋنكتى، 19 باقىلاۋ بەكەتى، اعىمداعى اعىتۋ جوندەۋىنىڭ 2 پۋنكتى، 1 اكپ، 1 مەحانيكالىق سەح، 1 قازاندىق، 1 كومپرەسسورلىق، جولاۋشىلار ۆاگوندارىنىڭ دوڭعالاق جۇپتارىن اۋىستىرۋ ءۇشىن مامانداندىرىلعان تۇيىقتارى بار. تۇيىقتار ككت-5 كراندارىمەن، ەلەكترودومكراتتارمەن، قاجەتتى تەتىكتەرمەن جانە قۇرىلعىلارمەن جابدىقتالعان، – دەدى مارات مىرزاحمەتوۆ.

دەپونىڭ باس ينجەنەرى، تەمىرجول سالاسىندا وتىز جىلعا جۋىق ەڭبەك ءوتىلى بار ساعيدۋللا ابييەۆتى سوزگە تارتقانىمىزدا، ول:

– جامبىل پايدالانۋ ۆاگون دەپوسى ۆاگوندارعا تەحنيكالىق قىزمەت كورسەتۋگە مامانداندىرىلعان. اتاپ ايتقاندا، تەحنيكالىق بايقاۋ، اعىمداعى اعىتۋ جانە اعىتپاي جوندەۋ، ۆاگونداردى تيەۋگە دايىنداۋ، جوندەۋدىڭ جوسپارلى تۇرلەرىنەن جۇك ۆاگوندارىن قابىلداۋ، ۆاگونداردى تەحنيكالىق بەرۋ پۋنكتتەرىندە قابىلداۋ - بەرۋ، جۇك ۆاگوندارىنىڭ يەلەرىمەن ءوزارا ءىس-قيمىل جاساۋ. بىزگە تيەسىلى شويىن جولدىڭ جالپى ۇزىندىعى 1148 كيلومەتردى قۇرايدى.

№27 جامبىل پايدالانۋ ۆاگون دەپوسىنىڭ تاراز، لۋگوۆوي، قاراتاۋ، جاڭاتاس، شۋ، سارى-شاعان ستانسيالارىندا ورنالاسقان 6 نەگىزگى تەحنيكالىق قىزمەت كورسەتۋ پۋنكتى (تقپ) بار. بۇدان باسقا، ۆاگوندارعا تەحنيكالىق قىزمەت كورسەتۋدىڭ بارلىق پۋنكتتەرى، سونداي-اق بوراندى، اقشولاق، قياقتى، مىڭارال ستانسيالارىندا ورنالاسقان باقىلاۋ بەكەتتەرىنىڭ دە اتقارار ءوز فۋنكسيالارى بار. سونىمەن بىرگە بوراندى، كۇركۇرەۋ-سۋ، شاقپاق، اقشولاق، اقىرتوبە، ءتاتتى، قوراعاتى، جيدەلى، حانتاۋ، قاراساي، قياقتى، قاشقان تەڭىز، مىڭارال، كوكتەم، قاراجىڭعىل، بەل، ەسپە، شوقپار سىندى باقىلاۋ بەكەتتەرى دە ءمىنسىز قىزمەت ەتۋدە. شىعاناق ستانساسىنىڭ باقىلاۋ بەكەتى جولاۋشىلار پويىزىنىڭ دوڭعالاق جۇپتارىن اۋىستىرۋمەن اينالىسادى.

جالپى، سالامىزداعى قاۋىرت جۇمىس مۇنىمەن بىتپەيدى، – دەدى دە، باس ينجەنەر جامبىل ۆاگون پايدالانۋ دەپوسىنىڭ تەحنيكالىق قىزمەت كورسەتۋ پۋنكتىنە الىپ باردى. مۇنداعى قاراپايىم جۇمىسشىلار كەزەكتى جۇك پويىزىنىڭ قىزىپ كەتكەن دوڭگەلەگىن كتسم اپپاراتى ارقىلى تەكسەرىپ، بۇراندالارىن قايتا بەكىتىپ، ساپارعا شىعارىپ سالعالى تۇر ەكەن.

ولاردىڭ ايتۋىنشا، كوبىنە جۇمىسىنان اقاۋ شىعىپ كەلە جاتقان پويىزدى كەستەسىنەن توقتاتپاي، سول جەردەن جوندەپ جىبەرۋگە بار كۇشتەرىن سالاتىن كورىنەدى. ەكى قولدى بوس قويىپ، قاراپ وتىراتىن كۇندەر جوقتىڭ قاسى. ورتاشا ەسەپپەن بۇل جەردەن جىلىنا 3500-دەن استام ۆاگون اعىتىلىپ، جوندەلىپ، قايتا جولعا اتتانادى. ۇجىمداعى 740 ادامنىڭ 520-سى ۆاگون قاراۋشىلارى. ءبىر اۋىسىمدا 40-50 جۇك پويىزى، 17-20 جولاۋشى پويىزى ءجۇرىپ وتەدى. سونىڭ بارلىعىنىڭ اقاۋسىز، دىتتەگەن جەرگە ۋاقتىلى جەتۋى ءۇشىن ۇجىم اۋىزبىرشىلىكپەن، تياناقتى ەڭبەك ەتۋدە.