الماتى قالاسى قوعامدىق دامۋ باسقارماسىنىڭ قولداۋىمەن ۇلتتىق جۋرناليستىك زەرتتەۋ ورتالىعى 2019 جىلدىڭ 1 مامىرى مەن 1 قازانى ارالىعىندا ءدىن سالاسىنداعى وزەكتى ماسەلەلەرگە بايلانىستى الماتىلىق جۋرناليستەر اراسىندا ۇزدىك شىعارمالارعا بايقاۋ جاريالاعان بولاتىن. بۇگىن سول بايقاۋدىڭ قورىتىندىسىن شىعارىلىپ، جۇزدەن جۇيرىك شىققاندارعا ارنايى ديپلوم مەن قالامگەرلەرگە اسا قاجەت ەلەكتروساموكاتتار تارتۋ ەتىلدى.
ماراپاتتاۋ سالتاناتىن اشقان قوعامدىق دامۋ باسقارماسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ايدار ەسەنبەكوۆ «بۇل بايقاۋدىڭ باستى ماقساتى – ءدىني سەنىم بوستاندىعىنا بايلانىستى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ساياساتىن، نەگىزگى ۇستانعان ۇستانىمىن، ساياساتىن ءتۇسىندىرۋ، قوعام نازارىن ءدىن سالاسىنداعى ءتۇرلى ماسەلەلەرگە اۋدارۋ. ۇلت مۇددەسىنە نۇقسان كەلتىرەتىن ءتۇرلى ءدىني تەرىس اعىمدار مەن ەكسترەميستىك توپتارعا قارسى كۇرەستى كۇشەيتۋگە ۇلەس قوسۋ، جات پيعىلدى توپتارعا قارسى اقپاراتتىق كامپانيانى قۇرۋ. سونىمەن قاتار، بولاشاق ۇرپاق بويىنا ۇلتتىق ءدىل مەن ءداستۇر جونىندە تالىم-تاربيەنى ءسىڭىرۋ» دەدى.
بايقاۋ شارتى بويىنشا قاندايدا ءبىر ءدىني ۇستانىمدى نەمەسە ءدىندى ناسيحاتتاۋعا باعىتتالعان ماتەريالدار قابىلدانباعان. باستى قويىلعان تالاپ – قازاقستاننىڭ زايىرلى مەملەكەتتىك قۇرىلىمىن قاراپايىم ءارى ۇعىنىقتى تىلمەن ءتۇسىندىرۋ، مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ زاڭنامالىق تالاپتارىن ۇعىندىرۋ، ءدىني ەكسترەميستىك اعىمداردى اشكەرەلەۋ، ءداستۇر مەن ءدىننىڭ ءوزارا بايلانىسىن جەتكىزۋ، ءدىني ەكسترەميزمنىڭ الدىن الۋ، تەرىس ءدىني توپتاردىڭ يدەولوگياسى مەن ولاردىڭ زياندىعىن اشىپ كورسەتۋ.
بۇل بايقاۋعا الماتىداعى تىركەلگەن ب ا ق جۋرناليستەرىنەن وزگە بلوگەر، عالىم، پۋبليسيستەر قاتىسىپ، ولاردىڭ ۇزىن سانى – 52-گە جەتكەن. جالپى سانى – 120-دان استام جۇمىس كەلىپ تۇسكەن. قازىلار وتكىر پۋبليسيستيكالىق جانرلارعا ەرەكشە نازار اۋدارعانىن ايتادى.
ۇزدىك شىعارمالار بايقاۋىندا الدىمەن ىنتالاندىرۋ سىيلىعى تابىستالىپ، وعان «تۇركىستان» گازەتىنىڭ جاۋاپتى حاتشىسى دينارا مىڭجاسار، «Arhar» سايتىنىڭ ءتىلشىسى اسحات قاسەنعالييەۆ، «yvision.kz» سايتىنىڭ ءتىلشىسى تولەگەن بەكمۋحامەدوۆ، تاۋەلسىز جۋرناليست، بلوگەر گۇلدەن جانديلدينوۆا، «حيكمەت» تەلەراديوستۋدياسىنىڭ ءتىلشىسى ەركىن ۇسەنبايەۆ لايىق دەپ تانىلدى. سىيلىق يەگەرلەرى 20 مىڭ تەڭگە مەن ارنايى ديپلوم الدى. سونداي-اق، قازىلاردىڭ شەشىمىمەن «فوتونەر» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ پرەزيدەنتى، بەلگىلى فوتوگراف اسىلحان ءابىرايىم ۇلى «ەڭ ۇزدىك فوتورەپورتاج» نوميناسياسىنىڭ، «قازاق راديولارى» ج ش س الماتى ستۋدياسىنىڭ رەداكتور-جۇرگىزۋشىسى باقىتجان جارمۇحامبەت «ەڭ ۇزدىك راديو جانرى» نوميناسياسىنىڭ ارنايى جۇلدەسىنە يە بولدى.
ال ءدىني ەكسترەميزمگە قارسى كۇرەستە قاتارلاستارىنان ۇزدىك شىققان جۋرناليستەر مەن كوسەمسوزگەرلەر تومەندەگىدەي نوميناسيالاردى جەڭىپ الدى. «ەڭ ۇزدىك تەليەۆيزيا جانرى» نوميناسياسىن «قازاقستان» ۇلتتىق ارناسىنىڭ «يمان وزەگى» باعدارلاماسى، «مەرزىمدى باسپاسوزدەگى قازاق تىلىندەگى ەڭ ۇزدىك پۋبليسيستيكالىق ماقالا» نوميناسياسىن «نۇر-مۇباراك» ەگيپەت يسلام مادەنيەتى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ باسپا ءسوز حاتشىسى، يسلامتانۋشى-جۋرناليست ايشا كەڭەسبايەۆا، «ينتەرنەت جەلىسىندەگى ەڭ ۇزدىك بەينەروليك» نوميناسياسىن «الماتى» ارناسىنىڭ تەلەجۇرگىزۋشى ءارى ءتىلشىسى ايگەرىم ەرداۋلەت قىزى، «ينتەرنەت جەلىسىندەگى قازاق تىلىندەگى ەڭ ۇزدىك ماقالا» نوميناسياسىن «Qamshy.kz» اقپارات اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى بەرىك بەيسەن ۇلى، «ينتەرنەت-رەسۋرستاعى ورىس تىلىندەگى ەڭ ۇزدىك ماقالا» نوميناسياسىن «Zakon.kz» جەلىلىك باسىلىمىنىڭ ارنايى رەپورتاجدار ءبولىمىنىڭ رەداكتورى تورعىن نۇرسەيتوۆا، «ەڭ بەلسەندى بلوگەر» نوميناسياسىن ەكسترەميزمنىڭ الدىن الۋ سالاسىنداعى مامانداردى قايتا دايارلاۋ ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى، بەلگىلى يسلامتانشى-تەولوگ اسقار سابدين، «مەرزىمدى باسپاسوزدەگى ورىس تىلىندەگى ەڭ ۇزدىك پۋبليسيستيكالىق ماقالا» نوميناسياسىن ءدىنتانۋشى، ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ ءدىنتانۋ جانە مادەنيەتتانۋ كافەدراسىنىڭ اعا وقىتۋشىسى ەلنار بەرىكبايەۆ، «الەۋمەتتىك جەلىدەگى ەڭ بەلسەندى قوعامدىق توپ» نوميناسياسىن «ينستاگرام»، «فەيسبۋك»، «ۆكونتاكتە» الەۋمەتتىك جەلىلەرىندەگى «ءبىز ەكسترەميزمگە قارسىمىز» پاراقشاسى يەلەندى.
ماراپاتتاۋ سالتاناتىن قورىتىندىلاعان ۇلتتىق جۋرناليستىك زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ جەتەكشىسى دارمەن سمايىل «ءدىندى بۇرمالاپ، ايارلىقپەن سانانى ۋلاپ، ۇلتتىق رۋحاني قۇندىلىقتارىمىزدان ايىرۋ، حالىق اراسىندا ءدۇردارازدىق، تاسباۋىرلىق تۋدىرۋ – ءدىني ەكسترەميزمنىڭ باستى ماقساتى. بۇعان كەيبىر قوعام مۇشەلەرىنىڭ اقپاراتتاردى ساراپتاي بىلمەۋى وتقا قۇيعان ماي سەكىلدى اسەر ەتىپ، جاعدايدى ءتىپتى ۋشىقتىرا تۇسەدى. وسىنداي جاعدايدا بەيبىت ءومىردى ساقتاۋ ءۇشىن بىردەن-بىر قىزمەت جاسايتىن «ءتورتىنشى بيلىك» وكىلدەرى بولىپ سانالادى» دەپ، ەل تىنىشتىعى مەن مەملەكەت ىرگەتاسىن نىعايتۋ جولىندا جۇمىس ىستەپ كەلە جاتقان ارىپتەستەرىنە تابىس تىلەدى.
ۇيىمداستىرۋشىلار مۇنداي جۋرناليستەرگە قولداۋ كورسەتۋ شارالارى بۇدان كەيىن دە ءوز جالعاسىن تاباتىندىعىن جەتكىزدى. ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، ءدىني ەكسترەميزمنىڭ الدىن الۋ ماقساتىنداعى مۇنداي بايقاۋ ۇلتتىق جۋرناليستىك زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ مۇرىندىق بولۋىمەن الماتىدا وسىمەن ءتورتىنشى رەت وتكىزىلىپ وتىر.
پىكىر قالدىرۋ