«اقوردا» مەن «كىتاپحانا» اراسىنداعى «تەكەتىرەس»، كوزقاراس قايشىلىعى تۋرالى پىكىرلەر الەۋمەتتىك جەلىلەردە اۋىق-اۋىق قوزعالىپ ءجۇر. بۇل پىكىرگە قارسى تاراپ «ەلدى ءبىر ادام باسقارىپ تۇرعاندا قانداي تەكەتىرەس بولسىن» دەگەن ءۋاج كەلتىرۋدە. دەسە دە، تۇڭعىش پرەزيدەنت تۇسىندا باستاۋ العان كەي جوبا، باستامالاردى ەكىنشى پرەزيدەنت سىناپ، ومىرشەڭدىگى مەن تيىمدىلىگىنە كۇمان كەلتىرىپ، ولقىلىعىن اشكەرەلەپ جاتىر. قوعامدا ۇلكەن داۋ تۋدىرعان «كوك-جايلاۋ» ماسەلەسىنە كۇنى كەشە عانا ق.توقايەۆتىڭ نۇكتە قويۋى – سونىڭ ءبىر كورىنىسى عانا.
ىلە الاتاۋى ۇلتتىق تابيعي پاركىنىڭ اۋماعىنداعى كوك-جايلاۋ شاتقالىندا تاۋ-شاڭعى شيپاجايىن سالۋ يدەياسىن Bonita Grou كومپانياسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆقا سوناۋ 2002 جىلى تانىستىرىپ، ەلباسىنىڭ باتاسىن العان بولاتىن. الايدا ينۆەستور تابىلماعاندىقتان جوبا كەيىنگە قالدىرىلدى. ارادا توعىز جىل وتكەندە نازاربايەۆ باستاماسىمەن الماتىنىڭ سول تۇستاعى اكىمى احمەتجان ەسىموۆ پەن يندۋستريا جانە جاڭا تەحنولوگيالار مينيسترلىگى قۇرىلىستى باستاۋ جونىندە شەشىم قابىلدادى. تەحنيكالىق-ەكونوميكالىق نەگىزدەمە ازىرلەنىپ، قارجى دا ءبولىندى. 2015 جىلى قارجى تاپشىلىعىنا بايلانىستى قۇرىلىس ۋاقىتشا توقتاتىلدى. شىعىن وڭتايلاندىرىلىپ، جوبا اۋقىمى 9 ەسەگە قىسقاردى. 2017 جىلى جۇمىس قايتا جاندانىپ، جول، ەلەكتر ستانساسى، كارىز كوللەكتورىنىڭ قۇرىلىسى باستالدى. جوباعا نارازى تابيعات جاناشىرلارىنىڭ قارسىلىق اكسيالارىنا قۇلاق تۇرگەندەر از بولدى. ەندى مىنە، ق.توقايەۆتىڭ ءبىراۋىز سوزىمەن قۇرىلىس توقتاماق.
توقايەۆتىڭ سىن ساداعىنا ىلىنگەن تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ كەزەكتى «تۋىندىسى» – لاتىن نەگىزدى قازاق ءالىپبيى. بىرنەشە مارتە تۇزەتۋدەن كەيىن ماقۇلدانعان سوڭعى ۇلگىنىڭ وزىندە داۋلى تاڭبالار جەتەرلىك ەدى. دەسە دە ول ەلباسىعا ۇنادى. كەمشىلىكتەر بارىن ءتىلتانۋشى عالىمدار اشىق ايتا المادى. تەك سىبىرلاپ قانا «بارعا بازار»، «بۇعان دا قاناعات»، «كوش جۇرە تۇزەلەر» دەسكەن-دى. پرەزيدەنتتىڭ تاياۋداعى «قارپىمىزدە ءالى دە ولقىلىقتار بار. ءتىل ماماندارى جاڭا ءالىپبيدى جەتىلدىرۋى كەرەك. مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى ا.رايىمقۇلوۆاعا ءتيىستى تاپسىرما بەردىم. الدىمىزدا اۋقىمدى جۇمىس تۇر» دەگەن مالىمدەمەسىنەن كەيىن ىشتەي قىستىعىپ جۇرگەن عالىمداردىڭ داۋسى قايتا شىعا باستادى.
ەل تاريحىنداعى داۋلى جوبالاردىڭ قاتارىنداعى ەلورداداعى جەڭىل رەلستى ترامۆاي جەلىسىن ەرەكشە اتاپ وتۋگە بولادى. قۇرىلىسىنا قىرۋار اقشا جۇمسالعان جوبانىڭ ءالى جارتىسى دا بىتپەگەن. سونداي-اق LRT-نى سالۋ بارىسىندا ورەسكەل قاتەلىكتەرگە جول بەرىلگەنى انىقتالدى. ونى پرەزيدەنتتىڭ ءوزى ايتتى:
"بىلۋىمشە، ساۋلەتشىلەر مەن مامانداردىڭ پىكىرى ەسكەرىلگەن جوق. اكىمدىكتىڭ مالىمەتىنە سايكەس، جەڭىل رەلستى كولىك جۇيەسىمەن ءبىر تاۋلىكتە جۇرەتىن جولاۋشىلاردىڭ سانى 146 000 ادام بولادى. بۇل – بولجام. الايدا ءقازىر ءدال وسى مارشرۋتپەن، ياعني اۋەجايدان جاڭا تەمىرجول ۆوكزالىنا دەيىن تەك 2 000 ادام عانا جۇرەدى. مەن سىزدەردىڭ جولاۋشىلار سانىن 70 ەسەگە قالايشا ارتتىراتىندارىڭىزدى تۇسىنبەي وتىرمىن. ماسەلەنىڭ باسىن اشايىق. بار قاشىقتىعى 22،5 شاقىرىم، ال ونىڭ بويىندا 18 بەكەت جوسپارلانعان. سوندا بۇل LRT-نى نە ءۇشىن سالىپ جاتىرمىز؟ اراسى 1 شاقىرىمنان اسار-اسپاس 18 بەكەت بولسا. ءبىز ونداي قاشىقتىقتى جاياۋ قىدىرىپ-اق جۇرە الامىز عوي. مۇنداي جوبانىڭ قالايشا قابىلدانىپ كەتكەنىن مەن تۇسىنبەيمىن" دەگەن توقايەۆ جوبانى ەندى اياقتاۋدان باسقا امال قالماعانىن ايتتى.
سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنە وسى ءىستى تەرگەۋدى كۇشەيتۋدى، شەشىم قابىلداعان اكىمدىك باسشىلارىن تەكسەرۋدى تاپسىردى. بۇل ءىستى تەرگەۋگە نەگىز جوق ەمەس. بەلگىلى بولعانداي، وسى تاعىلەتتەس الەمدىك جوبالاردىڭ دەنى ەلوردالىق جەلىدەن اناعۇرلىم ارزان، اۋقىمى كەڭ بولىپ شىقتى. ال وسى كۇنگە دەيىن قوماقتى قارجى جۇمسالىپ، قۇرىلىسى ءالى اياقتالماعان جوبانىڭ نەگىزگى ينۆەستورى نازاربايەۆتىڭ نەمەرەسى، داريعا نازاربايەۆانىڭ تۇڭعىشى ءنۇرالي الييەۆ بولعان دەگەن ينسايدەرلىك دەرەك بار.
قازاقستاندا نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ەسىمىمەن قاتار اتالاتىن ۇعىم بولسا، ول – ەل كىندىگى ەلوردا. ونىڭ كەسكىن-كەلبەتى، ساۋلەتتىك ەرەكشەلىگى، دامۋ باعىتى تىكەلەي ەلباسىنىڭ ارالاسۋىمەن ايقىندالىپ كەلدى. استانانى تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ ءتول پەرزەنتى دەيتىنى دە سودان. 23 ناۋرىزدان باستاپ «استانا» اتاۋى كەلمەسكە كەتىپ، قالا «نۇر-سۇلتان» اتالعانى بەلگىلى. وعان ق.توقايەۆتىڭ باستاماشىل بولعانى دا بەلگىلى. ال جۋىردا عانا پرەزيدەنت استانادا «ءبىرىڭعاي قالاقۇرىلىسى ساياساتى، كوشەلەر مەن عيماراتتاردىڭ ءبىرىڭعاي گارمونيالىق ءستيلى جوق. ءبىر عيمارات ءبىر ستيلدە، ەكىنشىسى مۇلدە باسقا. ەڭ باستىسى – جايلىلىق جوق» دەپ سىنادى. وسىلايشا، ءبىر كەزدەرى نازاربايەۆتىڭ ماقۇلداۋىمەن تۇرعىزىلعان قۇرىلىستى جاناما تۇردە بولسا دا تالعامسىز دەگەنگە كەلەتىن وي ايتتى.
بۇدان بولەك، مەملەكەتتىك اپپاراتتىڭ توقايەۆ اينالاسىنا شوعىرلانۋى، ونىڭ ەل اراسىنداعى ابىروي-بەدەلىنىڭ ارتۋى، پرەزيدەنتتىڭ ۇلتتىق حولدينگتەر مەن كۆازيمەملەكەتتىك كومپانيالارعا شۇيلىگۋى «اقوردا» مەن «كىتاپحانا» اراسىنا سىزات ءتۇسىردى دەۋشىلەر بار.
پىكىر قالدىرۋ