«Nur Otan»-نىڭ پارتيالىق باقىلاۋ كوميتەتىن جايىلىمدىق جەرلەر جەتكىلىكتى مولشەردە بولا تۇرا، ەلىمىزدىڭ كوپتەگەن ايماقتارىندا اۋىل تۇرعىندارى ءۇشىن جايىلىمدىق جەرلەردىڭ جەتىسپەۋشىلىگى نەلىكتەن وزەكتى ماسەلە بولىپ تۇرعانى الاڭداتادى.
پارتيالىق باقىلاۋ كوميتەتىنىڭ وتىرىسىندا پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى، «Nur Otan» فراكسياسىنىڭ مۇشەسى نۇرجان اشىمبەتوۆ بۇگىندە اۋىل شارۋاقوجالىقتارى ىشكى نارىققا جەتكىزىلەتىن ءسۇتتىڭ 74،5%ء-ىن جانە ەتتىڭ 56%ء-ىن وندىرەتىنىن اتاپ ءوتتى. الايدا مالعا جەتكىلىكتى جايىلىمنىڭ بولماۋى مەملەكەتتىڭ ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىنە ەرىكسىز ءقاۋىپ توندىرەدى.
ستاتيستيكالىق دەرەكتەرگە سايكەس ەل تۇرعىندارىنىڭ 41،5% اۋىلدىق جەرلەردە تۇرادى. بۇل رەتتە ۇجىمداسقان شارۋاشىلىقتاردا شامامەن 3،2 ملن باس مال بولسا، ال قوسالقى شارۋاشىلىقتاردا بۇل كورسەتكىش ەكى ەسە كوپ، ياعني 6،7 ملن. شاماسىندا.
مال باسىنىڭ شامامەن 80% اۋىلدىڭ اينالاسىندا جايىلاتىندىقتان، ەلدى مەكەندەردىڭ 5-6 شاقىرىم راديۋستاعى جايىلىمدىق جەرلەرى توزعان، توزىعى جەتكەن جەرلەردىڭ اۋماعى - 20،9 گەكتار. سونىمەن قاتار اۋىلشارۋاشىلىق تاۋارلارىن وندىرۋشىلەرگە 73،4 ملن. گەكتار جەر بولىنگەن، دەمەك رەزەرۆتە 47،1 ملن.گەكتار جەر بار.
«ءدال قازىرگى ۋاقىتتا اقتوبە قالاسىنان باسقا بارلىق وبلىستاعى ەلدى مەكەندەردە جايىلىمدىق جەر جەتىسپەيدى. الايدا، ءىرى شارۋاشىلىقتار بارلىق جەردە جايىلىمدارمەن قامتاماسىز ەتىلگەن جانە ولاردىڭ جارتىسىن پايدالانبايدى. بۇل جەرلەر ەت پەن ءسۇتتى وزدەرى ءۇشىن وندىرەتىن، اراسىندا ساتۋعا شىعاراتىن قاراپايىم شارۋاشىلىقتارى بار اۋىل تۇرعىندارى ءۇشىن اۋاداي قاجەت»، - دەدى نۇرجان اشىمبەتوۆ.
ايتا كەتۋ كەرەك، «Nur Otan» پارتياسى فراكسياسىنىڭ دەپۋتاتتارى 2017 جىلعى اقپاندا كۇشىنە ەنگەن «جايىلىمدار تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭىنىڭ جوباسىن ازىرلگەن بولاتىن. ول ۋاكىلەتتى ورگان مەن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ جايىلىمداردى ءتيىمدى باسقارۋ جانە پايدالانۋ جونىندەگى جۇيەلى جۇمىسىن كوزدەيدى. زاڭنىڭ باستى جاڭالىعى - ەلدىڭ ءار اۋىلدىق وكرۋگتەرى جەرگىلىكتى كليماتتىق ەرەكشەلىكتەردى جانە ءتيىستى اۋماقتاردا مال جايۋدىڭ ءتيىستى داستۇرلەرىن ەسكەرە وتىرىپ، جايىلىمداردى باسقارۋ مەن ولاردى پايدالانۋدىڭ وزىندىك جوسپارىن ازىرلەيدى. بۇل جوسپار ءارى قاراي اۋداندىق ءماسليحاتتا بەكىتىلىپ، ادىلەت ورگاندارىندا تىركەلەدى.
«زاڭدا مەملەكەت مەنشىگى بولىپ تابىلاتىن اۋىلدىق جەرلەردە ورنالاسقان جايىلىمدار جەرگىلىكتى حالىقتىڭ انالىق (ءسۇتتى) مالدى كۇتىپ-باعۋعا قاجەتتىلىكتەرىن قاناعاتتاندىرۋ ءۇشىن بەرىلەتىنى ناقتى كورسەتىلگەن. ال تاجىريبەدە قانداي؟ جەرگىلىكتى اكىمدىكتەر جەردى كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەرىنە جالعا بەرگەن. اۋماقتىق پارتيالىق باقىلاۋ كوميتەتتەرى، ءماسليحات دەپۋتاتتارى، اكىمدىكتەردىڭ جاۋاپتى قىزمەتكەرلەرى - پارتيا مۇشەلەرى، اكىم ورىنباسارلارىنان باستاپ جەر قاتىناستارى بولىمدەرىنىڭ باسشىلارى قايدا قاراپ وتىر؟ بارلىق اۋىلشارۋاشىلىق جەرلەرىن تەكسەرۋ جانە جەر كاداسترىن سيفرلاندىرۋ وتە باياۋ ءجۇرىپ جاتىر جانە بارلىعى بىردەي ساپالى ەمەس. جايىلىمداردى باسقارۋ جانە ولاردى پايدالانۋ جوسپارى دا دايىن ەمەس، دەگەنمەن جىل سايىن جەردى گەوبوتانيكالىق تالداۋعا شامامەن 7 ميلليارد تەڭگە بولىنەدى ەكەن»، - دەدى نۇرجان اشىمبەتوۆ.
ءوز كەزەگىندە اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ايدارحان ساپاروۆ، ەگەر جايىلىممەن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرى زاڭنامالىق دەڭگەيدە شەشىلەتىن بولسا، جەرگىلىكتى جەرلەردە زاڭدى جۇزەگە اسىرۋ كەزىندە ماسەلە تۋىندايتىنىن ءتۇسىندىردى.
«جەرگە تولىق ماسشتابتى گەوبوتانيكالىق زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋگە قارجىلىق رەسۋرستار جوق، جايىلىمدىق جەرلەردى اۋىستىرۋ سحەمالارى مەن جوسپارلارىن تىركەۋ كەزىندە ادىلەت ورگاندارى كەدەرگى كەلتىرەدى، جەر ۋچاسكەسىنىڭ مەنشىك يەسى وزگەرگەن كەزدە جوسپارلار شىعىن اكەلەدى. وسىعان وراي، جوعارىدا اتالعان ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن بىزگە دەپۋتاتتاردىڭ كومەگى قاجەت»، - دەدى اۋىلشارۋاشىلىق ۆيسە-مينيسترى.
پارتيالىق باقىلاۋ كوميتەتى مۇشەلەرىنەن قۇرالعان جۇمىس توبى وتىرىسىنىڭ قورىتىندىسىندا، اۋىلشارۋاشىلىق مينيسترلىگى جانە «Nur Otan» پارتياسى فراكسياسى دەپۋتاتتارىنا جايىلىمدىق جەرلەردى ءتيىمدى پايدالانۋ ماقساتىندا جايىلىمدىق جەرلەردى ءبولۋ، تاراتۋ جانە الىپ قويۋ ماسەلەلەرىن رەتتەيتىن زاڭنامالىق اكتىلەرگە مىناداي وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى ۇسىنىستار پاكەتىن ازىرلەۋ ۇسىنىلدى:
- جايىلىمدا ءبىر جىل بويى مال جايىلماسا نەمەسە مال جايۋعا رۇقسات ەتىلگەن جەر 40%-ىنان كەم مولشەردە پايدالانىلىپ وتىرعان بولسا، جەردى الىپ قويۋ مۇمكىندىگى؛
-جايىلىمداردى باسقارۋ جوسپارلارى مەن جايىلىمداردى اۋىستىرۋ سحەمالارىن بەكىتۋ جانە ولاردىڭ قولدانىلۋ مەرزىمىن 2 جىلدان 5 جىلعا دەيىن ۇزارتۋدىڭ جاڭا جەڭىلدەتىلگەن ءتارتىبى؛
- جايىلىمداردى پايدالانۋ ەرەجەلەرىنىڭ ساقتالۋىن باقىلاۋ پروسەسىنە جەرگىلىكتى بيلىك ورگاندارىنىڭ دا ات سالىسۋى.
سونىمەن قاتار رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ اتقارىلۋىن باقىلاۋ جونىندەگى ەسەپ كوميتەتىنە توپىراق، گەوبوتانيكالىق جانە باسقا دا زەرتتەۋلەرگە بولىنگەن بيۋدجەت قاراجاتىنىڭ ءتيىمدى پايدالانىلۋىنا اۋديت جۇرگىزۋ ۇسىنىلدى.
جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارعا 2002-2004 جىلدارى جاسالعان ەلدى مەكەندەردىڭ ۇيىمدىق-ەكونوميكالىق قۇرىلىمىنىڭ جوسپارلارىن قايتا قاراۋ جانە وسى جوسپارلارعا سايكەس ەلدى مەكەندەرگە بەرىلگەن جايىلىم جەرلەردى مەملەكەت مەنشىگىنە قايتارۋ شارالارىن قابىلداۋ قاجەت.
اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنە وسى جوسپارلاردى ازىرلەۋگە قاتىساتىن اكىمدىك ماماندارى ءۇشىن جان-جاقتى وقىتۋ جۇمىسى ۇيىمداستىرىلۋى قاجەت.
Nur Otan پارتياسىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى
پىكىر قالدىرۋ