جۋىردا امەريكانىڭ بەلدى باسىلىمى The Washington Times «Nur Otan» پارتياسىنىڭ پرايمەريزىنە قاتىستى ماقالا جاريالادى دەپ حابارلايدى «Qamshy.kz». The Washington Times-تىڭ جازۋىنشا، قازاقستان ازاماتتىق بەلسەندىلىك پەن ايەلدەر قۇقىعى مەن مۇمكىندىكتەرىن كەڭەيتۋ ارقىلى دەموكراتيانى نىعايتا ءتۇستى.

«ترامپ پرەزيدەنت رەتىندە قىزمەتىنە كىرىسكەن ساتتەن باستاپ الەمدەگى بارلىق ۇكىمەتتەرگە دەموكراتيالىق رەفورمالار مەن ەركىندىك، ادىلدىك پەن تەڭدىك يدەالدارىن ىلگەرىلەتۋدىڭ قاجەت ەكەنىن ايقىن اڭعارتتى. ونىڭ پرەزيدەنتتىك ۇگىت-ناسيحات كامپانياسى باعىتتارىنىڭ ءبىرى – سىرتقى ساياسات كۋرسىنا قاتىستى يزولياسيونيزم ەدى. ول مۇنى ۇكىمەتتىڭ شەتەلدەردىڭ ىستەرىنە ارالاسۋ ارقىلى وراسان زور قارجىلىق جانە ادام رەسۋرستارىن جوعالتقانىمەن ءتۇسىندىردى. «ۇلت قۇرۋ» دەگەنىمىز – بۋش زامانىنان قالعان مانترا، ويتكەنى ول كەزدە شەتەلدەردە دەموكراتيالىق قۇندىلىقتاردى ناسيحاتتاۋ تەك ولاردىڭ ىشكى ىستەرىنە ارالاسۋ ارقىلى مۇمكىن بولادى دەگەن ۇعىم بار ەدى، ءبىراق ول ءقازىر ەسكىردى.

ول ءار مەملەكەت پەن ونىڭ جەتەكشىسى ءوز ەلىنىڭ مەملەكەتتىك ورگاندارى مەن جۇيەسىن دەموكراتيالاندىرۋ بويىنشا وزدەرى شەشىم قابىلدايتىن جۇيەنى جاساقتادى. مۇنداي ارەكەتتەردى ىنتالاندىرۋ مۇمكىندىگى ول ءۇشىن بىرەگەي ەدى جانە ول مۇنداي موتيۆاسيانى جاساقتاۋعا ۇمتىلا تۇسەدى. سوڭعى جىلدارى اۋىز تولتىرىپ ايتارلىقتاي دەموكراتيالىق رەفورما جۇرگىزگەن ورتالىق ازياداعى قازاقستان كوپتەگەن ەل ءۇشىن تاماشا ۇلگى. پرەزيدەنت ترامپ 2018 جىلدىڭ قاڭتارىندا اق ۇيدە قازاقستاننىڭ بۇرىنعى پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتى قابىلداعان بولاتىن. اكىمشىلىك ساياسي پروسەستەردە دەموكراتيالىق رەفورمالار جاساۋ نيەتىن بايقاتقان قازاقستاننىڭ ەرەكشە تراەكتورياسىن ەسكەرە وتىرىپ، ونىمەن ايرىقشا قارىم-قاتىناس ساقتاپ وتىر.

«Nur Otan» پارتياسىنىڭ پرايمەريز شاراسىنا دايىندىق جۇرگىزىلۋدە

بيىل تامىزدا قازاقستاندا وتەتىن ساياسي پرايمەريز قارساڭىندا ەلدەگى بيلىك پارتياسى – Nur Otan اشىق جانە ساياسي باسەكەلەستىكتى ىنتالاندىرۋعا، سونداي-اق ەلدەگى ايەلدەر مەن جاستاردىڭ مۇمكىندىكتەرىن كەڭەيتۋگە باعىتتالعان ءبىرقاتار دەموكراتيالىق حاتتامالار بەكىتتى.

پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ پارلامەنتتىك وپپوزيسيا الدىندا رەفورمالاردى تالقىلادى. اشىق پرايمەريز قازاقستان تاريحىندا العاش رەت وتكەلى وتىر. بۇل بيلىك پارتياسى ۇمىتكەرلەرى مەن قوعام ازاماتتارى اراسىنداعى قارىم-قاتىناستىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرادى. مودەل شەتەلدىك تۇلعالار تاراپىنان ۇمىتكەردى قارجىلاندىرۋعا شەكتەۋ قوياتىن ناقتى شارالاردىڭ ارقاسىندا ۇمىتكەرلەر اراسىنداعى باسەكەلەستىكتى ارتتىرادى.

سونىمەن قاتار العاش رەت ۇمىتكەرلەر اراسىندا اشىق پىكىرتالاستار وتكىزۋ مىندەتتەلگەن ءارى ول بارشا ازاماتتار ءۇشىن ترانسلياسيا جاسالادى. بۇل داۋىس بەرۋ كەزىندە مەيىلىنشە نەگىزدى شەشىم قابىلداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ديسكۋسسيا سونىمەن بىرگە قازاقستاندا Nur Otan جاساقتاپ، ەنگىزىپ جاتقان جۇيەنىڭ دەموكراتيالىق سيپاتىن قولداۋعا جاردەمدەسەدى.

پارتيانىڭ باستاپقى تاڭداۋ ءۇشىن ەنگىزگەن كۆوتا جۇيەسى قازاقستانداعى دەموكراتيالىق رەفورمالار مەن دامۋدىڭ ماسشتابىن كورسەتەدى. باستاپقى ىرىكتەۋ كەزىندە ۇمىتكەرلەردىڭ كەم دەگەندە 30 پايىزى ايەلدەردەن، تاعى 20 پايىزى جاستاردان قۇرالۋى كەرەك. اتالعان ەكى كۆوتانى قالىپتاستىرۋ موتيۆاسياسىنىڭ ەكى سيپاتى بار. بىرىنشىدەن، ايەلدەر كۆوتاسى ولاردىڭ مۇمكىندىكتەرى مەن قۇقىن كەڭەيتىپ، ولاردىڭ ساياسي جانە ازاماتتىق پروسەستەرگە ارالاسۋىنا ىقپال ەتەدى. ال جاستارعا كەلسەك، كۆوتا ولاردىڭ دەموكراتيالىق پروسەستەر مەن سايلاۋعا قاتىسۋىنا تۇرتكى بولادى. پرايمەريز جاس بۋىن ءۇشىن شىنايى مۇمكىندىكتەرى بار ۇمىتكەرلەرگە قول جەتكىزۋگە، بيلىك پارتياسىنداعى باسقارۋشى لاۋازىمدارعا سايلانۋعا جانە ۇكىمەت شەشىمدەرىنە ارالاسۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

Nur Otan پارتياسى باستاعان وسىناۋ رەفورمالار – قازاقستاندا قالىپتاسا باستاعان جاڭا ساياسي مادەنيەتتىڭ ءبىر بولشەگى. باسەكەگە تۇسكەن ۇمىتكەرلەرى بار، باسەكەلەستىككە نەگىزدەلگەن ساياسي فيلوسوفياسى مەن ۇستانىمى بار پارتيا ەلدىڭ مۇددەسىن دە قورعايدى. دەموكراتيالىق مادەنيەتتىڭ بۇلاي دامۋى بالاما كوزقاراستار مەن پىكىرلەردىڭ ايتىلۋىنا مۇمكىندىك بەرىپ، ازاماتتىق بەلسەندىلىكتىڭ ارتۋىنا ىقپال ەتەدى.

ارينە، مۇنداي ارنايى كۆوتا ءبولۋ تاجىريبەسى بەلگيا، فرانسيا مەن گەرمانيا ءتارىزدى دامىعان باتىس ەۋروپا ەلدەرىندە بار بولعانىمەن، مۇنداي شارا قازاقستان ءتارىزدى ورتالىق ازيانىڭ دامۋشى مەملەكەتى ءۇشىن تەڭدەسسىز فاكتور. بۇل – بارلىق دەموكراتيالىق رەفورماتورلار مەن بەلسەندىلەر ءۇشىن مونۋمەنتالدى جانە سەيسميكالىق سىلكىنىس.

ماعان، امەريكالىق ازامات ءۇشىن، وزگە حالىقتار، ءبىزدىڭ وداقتاستارىمىز ءبىزدىڭ قۇندى دەموكراتيالىق مودەلىمىز بەن سايلاۋ پروسەسىمىزگە ۇمتىلىپ جاتقانىن كورۋ ماقتانىش سەزىمىن ۇيالاتادى. ال قازاقستان ءتارىزدى ەلدەردىڭ وزدەرىنىڭ ساياسي جۇيەسىنە ءتيىمدى ءارى ۇزاق مەرىزىمدى دەموكراتيالىق رەفورمالاردى ەنگىزۋ باستاماسىن قولعا الۋى تىپتەن مول ءۇمىت كۇتتىرەدى. بىزگە وسىنداي ىنتاعا نازار اۋدارتىپ، قاجەت كەزدە ونى ءتيىستى دەڭگەيدە مويىنداۋدى قامتاماسىز ەتۋ جاۋاپكەرشىلىگى جۇكتەلىپ وتىر. قازاقستان مەن Nur Otan ساياسي پارتياسى، راسىندا قۇرمەتكە لايىق».

دجەسسي دجەين دافف،

لوندون ساياسي زەرتتەۋلەر ورتالىعىنىڭ قىزمەتكەرى جانە ترامپتى قولداۋشى ارداگەرلەر كەڭەسىنىڭ تەڭ ءتوراعاسى