قازاقستان قورشاعان ورتانى جاقسارتۋ جولىندا ناقتى باعىت ۇستانادى. بۇعان ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ حالىقارالىق ەكولوگيالىق كەلىسىمدەرگە قاتىسۋى، زاماناۋي ەكوترەندتەردى ۇستانۋى جانە قورشاعان ورتانى لاستايتىن ءىرى كاسىپورىندارعا قويىلاتىن تالاپتاردى كۇشەيتەتىن جاڭا ەكولوگيالىق كودەكستى ازىرلەۋى دالەل بولا الادى. مۇنىڭ ءبارى قۋانتپاي قويمايدى، الايدا ەكولوگيالىق مىندەتتەمەلەر ەكونوميكاعا كەرى اسەر ەتۋى مۇمكىن دەگەن دە پىكىر بار. قازاقستان «جاسىل» ەكونوميكا جولىندا قىزىقتى ترانسفورماسيانى باستان وتكەرۋدە.

كوروناۆيرۋستىق پاندەميا ادامزاتقا ۇلكەن ساباق بەردى. ول ءار ءتۇرلى سالالاردىڭ تابيعاتتى قالاي لاستايتىنىن انىق كورسەتتى: كارانتيندە جۇمىس توقتاتىپ ەدى، قالالارداعى اۋا ايتارلىقتاي تازاردى. بۇل بولاشاقتىڭ قورشاعان الەمدى ساقتاۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن «جاسىل» تەحنولوگيالارعا تيەسىلى ەكەنىن تاعى ءبىر رەت كورسەتەدى.

دەگەنمەن، جاسىل تەحنولوگيالار ءالى دە وتە قىمبات. قۋانتارلىعى – مەملەكەت وسى سالاداعى ءىزاشارلارعا ايتارلىقتاي قولداۋ كورسەتەدى. قازاقستاندا بۇل ماڭىزدى ميسسيانى «بايتەرەك» حولدينگى ءوزىنىڭ ەنشىلەس كومپانيالارى ارقىلى اتقارادى.

كۇن مەن جەلدىڭ ەنەرگياسى

قازاقستاندا «جاسىل» ەنەرگيانى دامىتۋعا تاماشا جاعدايلار جاسالعان – كۇن مەن جەل جەتكىلىكتى. العاشقى جوبالار ءقازىردىڭ وزىندە ءساتتى جۇمىس ىستەپ جاتىر.

سونىمەن، 2020 جىلدىڭ قاڭتارىندا قاراعاندى وبلىسىندا قۋاتى 10 مۆت بولاتىن كەڭگىر كۇن ەلەكتر ستانسياسى ىسكە قوسىلدى. «Kaz Green Energy» ج ش س جوبا مەنەدجەرى ەرتاي ءالجانوۆ:

– نىساننىڭ قۇرىلىسىندا ەڭ جوعارى قازاقستاندىق قۇرام ەسكەرىلگەنىن ايتا كەتۋ كەرەك. تولىعىمەن قازاقستاندىق وندىرىستەگى كوتەرگىش مەتالل قۇرىلىمدارى قولدانىلدى، قازاقستاندىق كابەلدىك جانە كۇشەيتۋ ترانسفورماتورلارى قولدانىلدى. بارلىق جۇمىستار، سونىڭ ىشىندە جوبالاۋ جۇمىستارى تەك قانا قازاقستاندىق ماماندارمەن ورىندالدى. جوبانى قارجىلاندىرۋعا «بايتەرەك» ۇلتتىق حولدينگى ارقىلى «BVF» اق قولداۋ كورسەتتى. جوبا اتموسفەراعا CO2 شىعارىندىلارىن جىلىنا 12،2 مىڭ توننا كولەمىندە ازايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، – دەپ اتاپ ءوتتى

ءبىر قىزىعى، كۇن ستانسياسى ايماقتاعى مادەني-اعارتۋشىلىق ورىنعا اينالدى. فەس جانىندا ەستەلىك سۋرەتكە ءتۇسۋ ءۇشىن ۇيلەنۋ كورتەجدەرى دە كەلەدى.

ال اقمولا وبلىسىندا «استانا ەكسپو-2017» جەل ەلەكتر ستانسياسى ءساتتى جۇمىس ىستەپ تۇر – بۇل ەلەكتر ەنەرگەتيكاسى سالاسىنداعى ەڭ وزىق تەحنولوگيالاردى، سونىڭ ىشىندە وبلىستىڭ سۋىق كليماتتىق جاعدايلارىنا بەيىمدەلگەن جەل ەنەرگياسىن كونۆەرسيالاۋعا ارنالعان جاڭا ازىرلەمەلەر جيىنتىعىن قولداناتىن بىرەگەي جوبا.

جوباعا قارجىلىق قولداۋدى «قازىنا كاپيتال مەنەدجمەنت» اق، «قازاقستاننىڭ دامۋ بانكى» اق (قدب) جانە «قدب-ليزينگ» اق ۇسىندى. وسى جوبانى جۇزەگە اسىرىپ جاتقان CATEK Green Energy ديرەكتورىنىڭ كوممەرسيالىق بولىگى بويىنشا ورىنباسارى ايدار جولشورينوۆ:

– ءبىز ءقازىر ءوندىرىپ وتىرعان ەلەكتر قۋاتى 5000 ءۇيدى قامتاماسىز ەتۋگە جەتەدى. جىل سوڭىنا دەيىن ءبىز 10 مىڭ ءۇيدىڭ دەڭگەيىنە جەتەمىز – بۇل تۇتاس ءبىر شاعىن قالا! ءبىز كىشكەنتاي بالا سەكىلدى ءالى دە العاشقى قادامداردى جاسايمىز، ءبىراق مەنىڭ ويىمشا، بولاشاق ەكولوگيالىق جوبالارعا تيەسىلى، ەندى ءبىز سوعان دايىندالۋىمىز كەرەك، – دەيدى

وسى جەل ەلەكتر ستانسياسىن سالۋ كەزىندە 300-گە جۋىق جۇمىس ورنى، ال ستانسياعا قىزمەت كورسەتۋ ءۇشىن 19 تۇراقتى جۇمىس ورنى قۇرىلدى.

ماتەريالدىق ۇنەمدەۋ

الايدا، «جاسىل» تەحنولوگيالار تەك اۋقىمدى جوبالار عانا ەمەس. شاعىن جەرگىلىكتى بيزنەس ءقازىردىڭ وزىندە ولاردان ناقتى پايدا كورۋدە. مىسالى، اقمولا وبلىسىنىڭ زەرەندى كولىنىڭ جاعاسىندا ورنالاسقان «پارۋس» دەمالىس ورتالىعى. بۇل «بيزنەستىڭ جول كارتاسى – 2020» باعدارلاماسى اياسىندا «دامۋ» قورىنىڭ قولداۋىنىڭ ارقاسىندا ەسكى جازعى لاگەردى ساتىپ الىپ، ونى زاماناۋي تۋريستىك كەشەنگە اينالدىرعان سۇلتانوۆتار وتباسىنىڭ ءىسى:

– پاندەميا كەزىندە بىزگە قارسى تۇرۋعا «جاسىل» تەحنولوگيالار كومەكتەستى. ءبىز جىلۋ جۇيەلەرىن قاتتى وتىننان گازعا، ال ىستىق سۋمەن جابدىقتاۋ جۇيەسىن ەلەكتر سۋ جىلىتقىشتارىنان كۇن سۋ جىلىتقىشتارىنا اۋىستىرعانىمىزدىڭ ارقاسىندا ءبىز كوممۋنالدىق قىزمەتتەردىڭ قۇنىن ەكى ەسەگە تومەندەتتىك. كوشەلەردى جارىقتاندىرۋ كۇن باتارەيالارىمەن جۇمىس ىستەيدى، ولار قازاقستاندا جاسالعان. عيماراتتاردا ەنەرگيا ۇنەمدەيتىن شامدار ورناتىلدى. بۇل كادىمگىدەي ۇنەمدەۋ، – دەيدى قايرات سۇلتانوۆ. جاڭالىقتاردىڭ ارتىقشىلىعىن تەك كاسىپكەرلەر عانا ەمەس، ولاردىڭ تۇتىنۋشىلار دا سەزىنەدى – Parus-قا جولدامالار ەكى ەسە ارزانعا ءتۇستى. قايرات سۇلتانوۆ جۇمىسشىلارعا ارنالعان جاتاقحانا سالىپ، ولاردى الىس ايماقتاردان شاقىرىپ، ولارعا جاڭا داعدىلاردى ۇيرەتۋدى جوسپارلاپ وتىر. سونىڭ ىشىندە، وزىق جابدىقتارمەن جۇمىستى. مۇنداي كادرلار ءارقاشان سۇرانىسقا يە بولادى.

ويلاۋدىڭ وزگەرۋى

«جاسىل» تەحنولوگيالار تەك ءوندىرىس ماسەلەسى ەمەس. ولاردىڭ پايداسى تەك كيلوۆاتتپەن جانە ۇنەمدەلگەن تەڭگەمەن ەسەپتەلمەيدى. ولار ادامداردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن وزگەرتەدى، ولاردى ەكولوگيالىق تۇرعىدان ويلاۋعا، قورشاعان الەممەن مۇقيات بولۋعا ۇيرەتەدى. سونىمەن قاتار، وسىنداي كاسىپورىندار سانىنىڭ وسۋىمەن بىرگە ەڭ جاڭا جابدىقتارمەن جۇمىس ىستەۋگە دايىندالعان جاڭا كادرلاردى تاربيەلەۋ قاجەتتىلىگى تۋىندايدى. بۇل تۋرالى «جاسىل» تەحنولوگيالار سالاسىندا جۇمىس ىستەي باستايتىنداردىڭ كوپشىلىگى ويلاناتىنى بەلگىلى.

ماسەلەن، اقمولاداعى جەل ەلەكتر ستانسياسىنىڭ اۋماعىندا مەكتەپ وقۋشىلارى ءۇشىن عىلىمي-زەرتتەۋ ورتالىعىن قۇرۋ جوسپارلانىپ وتىر. ءجاسقسپىرىم ۇرپاقپەن اقپارات الماسۋ يدەياسىن وتە ءتيىمدى بولارى انىق. ءقازىر كادرلاردى تابۋ قيىن، بيزنەس جاڭا، ال نەگىزگىسى تەحنيكالىق ءبىلىم دە عانا ەمەس، ەڭ باستىسى – بيزنەستىڭ ساتتىلىگىنە سەنۋ.

«جاسىل» ەلەكتر ستانسيالارىندا جۇمىس ىستەۋ ءۇشىن ارنايى بىلىمنەن باسقا، جاڭا تەحنولوگيالاردىڭ بولاشاعىنا دەگەن سەنىمدىلىك قاجەت. بولاشاقتا ولار جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىن تۇراقتى دامىتا الاتىنداي ەتىپ، وسى سەنىمدى مەكتەپ قابىرعاسىنان باستاۋ كەرەك. سوندىقتان مامانداندىرىلعان جەرگىلىكتى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىمەن بىرلەسكەن جۇمىس ورناتۋدىڭ دا وزىندىك ءتيىمدى تۇستارى بولماق.

ەركەجان ارىن