ستاتيستيكا كوميتەتىنىڭ مالىمەتىنشە، 2020 جىلدىڭ قاڭتارىنان قىركۇيەك ايىنا دەيىن قازاقستاننان ستۋدەنتتىك ۆيزامەن نەمەسە تولىققاندى كوشۋ ماقساتىندا 21 069 ادام كەتكەن. ءتىپتى ولاردىڭ شەتەلگە كوشۋىنە كوروناۆيرۋس ىندەتىنىڭ تارالۋى دا بوگەت بولا الماعان. ەندەشە، بۇگىندە ولار قالاي كۇن كەشىپ جاتىر؟ جالپى، وتانداستارىمىزعا وزگە ەل نەسىمەن قىزىق؟ قامشى ءتىلشىسى وسى سۇراقتار توڭىرەگىندە پاندەميادا تۇركياعا قونىس اۋدارعان قازاقستاندىق ءانشى ماقپال قۇلشىنبايەۆامەن سۇحباتتاستى.
كۇنىمىزدىڭ 42500-گە قاراپ قالعانى قاتتى ويلاندىردى
– جاسىراتىنى جوق، قازاقستاندا مەن تويدا ءانشى بولىپ، كۇنكورىسىمە قاجەت تابىس تاۋىپ ءجۇردىم. نەگىزگى جۇمىسىم سول ەدى، شىنى كەرەك. سونىڭ ءوزى تۇراقتى ەمەس، توي ماۋسىمىندا بولدى. ءبىراق ءبىر تاپقاندا قوماقتى تابىس تاباتىنبىز دا، قالعان ماۋسىمدا سول قورىمىزدى جۇمسايتىنبىز. وزدەرىڭىز بىلەتىندەي، بىلتىر اۋەلى قىتايدا باستالىپ، كەيىن بىرتىندەپ بۇكىل الەمدى كوروناۆيرۋس جايلاپ الدى دا، پاندەميا سالدارىنان تويدىڭ ءبارى توقتاپ قالدى. توي تۇگىلى ۇيدەن شىعۋ مۇڭ بولعانىن ءبارىمىز بىلەمىز. اسىرەسە، ماعان اۋىر تيگەنى – كۇنىمىزدىڭ كەشە عانا ءبىر كەشتە، ءتىپتى ءبىر-اق تويدان عانا تاباتىن 42500 تەڭگەگە قاراپ قالعانى. سودان توتەنشە جاعداي الىنىپ تاستالىپ، شەكارا اشىلعان ساتتە ماعان ءبىر شەشىم قابىلداۋ كەرەك بولدى. بۇرىننان ىشتەي باسقا ءبىر مەملەكەتتە تۇرىپ كورسەم دەگەن نيەت بولاتىن. سول ويىمنىڭ ىسكە اساتىن ۋاقىتى كەلگەنىن ءتۇسىندىم.
تۇركيانى جالپى باياعىدان مۇسىلمان مەملەكەتى رەتىندە وتە جاقسى كورەمىن. كىشكەنتاي كەزىمنەن تۇرىك تىلىنە دەگەن ماحابباتىم بولدى. بۇل ەلدىڭ ءسالت-داستۇرى دە بىزگە ۇقساس كەلەدى. سول سەبەپتى دە كەلگەن كەزدەن ەش جاتىرقامادىم، – دەيدى ءانشى.
تۇركياعا عاشىقپىن
– اسىرەسە، تۇرىك تاعامدارى، شايى، مەنتاليتەتى قاتتى ۇنايدى. ەڭ العاش بۇل ەلگە 2012 جىلى قۇربىم ەكەۋمىز فەستيۆالگە شاقىرىلدىق. سوندا تۇرىكتىڭ ءبىر ءسوزىن تۇسىنبەي اڭتارىلىپ قالدىم. الايدا قۇربىم ءتىلدى جاقسى ءبىلۋشى ەدى، سونىڭ كوپ جەردە كومەگى ءتيدى. ءارى تۇرىك حالقىمەن ەمىن-ەركىن سويلەسكەن وعان قاتتى قىزىقتىم. سودان ەلگە ورالعاننان كەيىن تۇرىك تىلىنە دەگەن ماحابباتىم كەرەمەت اشىلدى. سوزدەرىن ەستىگەن سايىن ەستي بەرگىم كەلەدى. اندەرى جايلى ءتىپتى ايتارعا ءسوزىم جوق. تۇرىك انشىلەرىنىڭ ەرەكشە ءۇنى، ال اكتەرلەرىنىڭ ويناۋ شەبەرلىگى... عالامتوردان كۇن سايىن اندەرىن تىڭداپ، ۇزبەي تازا تۇرىك تىلىندە تەلەحيكايا كورەتىن بولدىم. سولايشا مەن بۇل ءتىلدى ەشقانداي كۋرسقا بارماي، اپ-ساتتە ءوزىم ۇيرەنىپ كەتتىم. بارلىعى قۇشتارلىققا بايلانىستى عوي، – دەيدى ول.
قاتتى قورىققانى سونشا،
ءتىپتى 2-3 ماسكا قاباتتاپ تاعىپ الاتىندار دا ۇشىراسادى
– تۇركيادا ءدال ءقازىر پاندەميا ءورشىپ تۇر. سول سەبەپتى كوپ نارسەگە شەكتەۋ قويىلعان. سەنبى-جەكسەنبى كۇنى سىرتقا شىعۋعا رۇقسات جوق. جۇمىس كۇندەرى تاڭعى ساعات 5:00-دەن 21:00-گە دەيىن سىرتتا جۇرۋگە رۇقسات ەتىلەدى. ءتىپتى كوشەدە دە ماسكا تاعۋ كەرەك. كەيبىر كىسىلەر اسىرا سىلتەپ، 2-3 ماسكا تاعىپ الادى. تۇركيالىقتار "ماسكا، ارا قاشىقتىق، تازالىق" دەپ، ىندەتپەن قاتتى كۇرەسىپ جاتىر.
تۇرىكتەردىڭ جالپى بولمىسى جايلى ايتسام، ولار جالقاۋ حالىق ەمەس. جوقتان بار جاساپ، كىشكەنتاي دۇنيەدەن تابىس كوزىن تاۋىپ الادى. تاعى ءبىر ەرەكشە قاسيەتى – نامىسشىلدىعى. ولار كوشەدە تاپجىلماي تۇرىپ سۋ، سالفەتكا ساتسا دا قايىر سۇرامايدى. وسىنداي ەڭبەكقور قاسيەتىن ءوز باسىم ۇلگى تۇتامىن.
جالپى باسقا حالىق، سىرت كوزبەن ستامبۋلدىڭ تەك جاقسى جاعىن، ادەمى تابيعاتىن كورەدى. سول سەبەپتەن كوبى كوشىپ كەلۋگە قۇمار بولاتىن شىعار. دەگەنمەن بۇل ەلدىڭ ماعان ۇناماعان دا تۇسى دا بار. اسىرەسە، كولىك كەپتەلىسى شارشاتىپ جىبەرەدى. ءبىر جەردەن ەكىنشى جەرگە جەتۋ قيىن. سونداي-اق تۇرعىنداردىڭ قوقىستى ءار جەرگە تاستاپ كەتەتىنى دە ۇنامايدى. مەن كىشكەنتاي قاعاز بولسا دا قوقىس جاشىگىن ىزدەپ كەتەمىن، – دەيدى ماقپال قۇلشىنبايەۆا.
بولاشاقتا وسى ەلدەن ءۇي العىم كەلەدى
– ستامبۋلدا قازاقتار وتە كوپ. زەيتىنبۇرنى، گۇنەشلى دەگەن جاقتا جەرگىلىكتى ءبىرىڭعاي قازاقتار تۇرادى دەۋگە بولادى. ءبىرازىن تانيمىن دا. قازاقستاننان كەلگەن قازاقتاردىڭ كوبى مۇندا ساۋدامەن اينالىسادى.
قازىرگى تىرشىلىك كوزىمە كەلسەم، تۇركيادا دا ءانىمدى تاستاعان جوقپىن. اراسىندا ءتىل بىلگەنىمنىڭ ارقاسىندا اۋدارماشى بولىپ تا جۇمىس ىستەيمىن. وسىندا كەلگەلى 2-3 تويدا ءان شىرقادىم. سونداي-اق كىشىگىرىم بيزنەسىم دە بار.
بولاشاقتا وسى ەلدەن ءۇي العىم كەلەتىن نيەتىم بار. بويجەتىپ قالعان قىزىم بار. سول قىزىمدى جاقسى جەردە وقىتىپ، وسىندا وسىرسەم دەگەن ارمانىم بار. الايدا ءوز ەلىڭدە ءومىر سۇرگەنگە ەشتەڭە جەتپەيدى عوي، ءتۇبى ەلگە ورالامىز، – دەيدى ول.
تابىس كوزىڭىز بولسا عانا تاۋەكەل ەتىڭىز، ايتپەسە...
– تۇركياعا كەلگەندە، ءتىلدى بىلگەنىڭىز جاقسى. پاتەردى جالداۋ جاعىن الدىن الا دايىنداپ العان ابزال. بۇل ەلدە تانىستارىڭىزدىڭ بولعانى دۇرىس. سەبەبى تۇرعىندار شەتەلدەن كەلگەن ادامدارعا بىردەن پاتەر بەرە قويمايدى. ال تۇركيادا تۇراتىن تانىس ادامىڭىز بولسا، سونىڭ ارنايى كۋالىگى ارقىلى پاتەر الۋ دا وڭاي بولادى. تابىس تاباتىن جۇمىسىڭىز بولسا عانا بۇل ەلگە كەلۋگە تاۋەكەل ەتىڭىز. ويتكەنى بۇل جەردە بارلىعى دا قىمبات. ەڭ باستىسى، الاياقتارعا الدانىپ قالماۋ ءۇشىن وز-وزىڭىزگە ساق، بەكەم بولۋىڭىز كەرەك، – دەپ ءسوزىن تۇيىندەدى ماقپال قۇلشىنبايەۆا.
پىكىر قالدىرۋ