الداۋ نەمەسە سەنىمدى تەرىس پايدالانۋ جولىمەن جاسالاتىن الاياقتىق قىلمىستار كۇننەن كۇنگە تۇرلەنىپ، ءورشىپ بارادى. قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ اتالعان قىلمىس تۇرلەرىن وبەكتيۆتى تۇردە تەرگەپ-تەكسەرمەۋى ماسەلەنى تىپتەن ۇشىقتىرۋدا. سونىڭ سالدارىنان اككى الاياقتاردىڭ قۇرىعىنا ىلىككەن قانشاما ادام اۋرە-سارساڭعا ءتۇسىپ ءجۇر. سولاردىڭ ءبىرى – مەنىڭ قورعاۋىمداعى جابىرلەنۋشى الماتى قالاسى المالى اۋدانى پوليسيا ءبولىمى تەرگەۋ باسقارماسىنىڭ تەرگەۋشىسى قىلىشبەك وتەپبايدىڭ زاڭدى بەلدەن باسقان ارەكەتتەرىنىڭ زاردابىن شەگىپ كەلەدى. دەگەنمەن ادىلەتتىك ەلىمىزدە ءالى دە بار ەكەن. قىلمىستىق ءىستى سوتقا دەيىنگى تەرگەپ-تەكسەرۋ مەرزىمىن زاڭسىز ءۇزىپ، ول تۋرالى جابىرلەنۋشى مەن ونىڭ وكىلىنە حابارلاماعان تەرگەۋشىسى قىلىشبەك وتەپبايدىڭ زاڭسىز ارەكەتتەرىنە بەرىلگەن شاعىمدى الماتى قالاسىنىڭ پد باستىعىنىڭ ورىنباسارى، پوليسيا پودپولكوۆنيگى رۇستەم ءابدراحمانوۆ قاراپ، ءوزىنىڭ جەكە باقىلاۋىنا الدى. ءىستىڭ ءمان جايى تومەندە باياندالادى.

ەرلان ابيشيەۆ (31.05.1981 جىلى تۋعان) جانە قارتايعان ەسەنبايەۆ (25.01.1957 جىلى تۋعان) اتتى ازاماتتار مەنىڭ قورعاۋىمداعى ادامنىڭ سەنىمىن تەرىس پايدالانۋ جولىمەن اسا ءىرى كولەمدەگى اقشا قاراجاتىن جىمقىرعان. الايدا اتالعان تۇلعالاردىڭ قىلمىستىق ءىس ارەكەتىن دالەلدەۋ ءۇشىن سوتقا دەيىنگى تەرگەپ-تەكسەرۋ جان-جاقتى جانە وبەكتيۆتى جۇرگىزىلمەۋ سالدارىنان سول كەزدەگى مەملەكەتتىك قىزمەتكەر قارتايعان ەسەنبايەۆ قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىكتەن قۇتىلىپ كەتتى. تەرگەۋشى قىلىشبەك وتەپباي قارتايعان ەسەنبايەۆتان كۋا رەتىندە جاۋاپ الۋمەن عانا شەكتەلدى. ال ءىس جۇزىندە وسى قىلمىستىق ارەكەتكە بىردەن-بىر سەبەپ بولعان ءدال وسى قارتايعان ەسەنبايەۆ. جابىرلەنۋشىنى ەرلان ابيشيەۆپەن تانىستىرعان دا وسى ەسەنبايەۆ بولاتىن.

2020 جىلعى 16 شىلدەدە كۇدىكتى ەرلان ابيشيەۆتىڭ قىلمىستىق ءىس ارەكەتى سىرتتاي قازاقستان رەسپۋبليكاسى قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 190-بابىنىڭ 4-بولىگى 2-تارماعى بويىنشا سارالانىپ، ابيشيەۆ قىلمىستىق قۋدالاۋ ورگانىنان جاسىرىنۋىنا بايلانىستى سول كۇنى وعان ىزدەۋ جاريالاندى.

تەرگەۋشى ق. وتەپباي 10 تامىز 2020 جىلى سىرتتاي كۇدىكتى دەپ تانىلعان ەرلان ابيشيەۆكە قاتىستى حالىقارالىق ىزدەۋ جاريالاۋ تۋرالى قاۋلى شىعاردى. وسى كۇننەن باستاپ تەرگەۋشى كۇدىكتى ابيشوۆ ىزدەۋدە، سوتقا دەيىنگى تەرگەپ-تەكسەرۋ جۇرگىزۋگە مۇمكىندىك جوق دەپ جابىرلەنۋشى تاراپتى الداۋمەن بولدى.

تەرگەۋشى ق. وتەپباي المالى اۋداندىق سوتىنان م.مىرزاعاليۇلىنا قاتىسى قىلمىستىق ىسكە تىركەلگەن «S.CULT» وندىرىستىك كووپەراتيۆىنىڭ گسل №006216 ساندى ەسكيزدىك جوباسىن الۋ، تەرگەۋ ارەكەتىن وسى ۋاقىتقا دەيىن جۇرگىزبەدى. اتالعان جوبادا ق. ەسەنبايەۆتىڭ قولى قويىلعان. 2016 جىلدىڭ باسىندا ق.ەسەنبايەۆ الماتى قالاسى ساۋلەت جانە قالا قۇرىلىسى باسقارماسىنىڭ قىزمەتكەرى بولىپ جۇرگەندە قىزمەتتىك بابىن پايدالانىپ ءوزىنىڭ سىبايلاسى ە. ابيشيەۆپەن الدىن الا ءسوز بايلاسىپ تەحكەڭەستەن وتپەگەن «S.CULT» وندىرىستىك كووپەراتيۆىنىڭ گسل №006216 ساندى ەسكيزدىك جوباسىنىڭ جۇمىس جوباسىن سىزىپ، ونى مەملەكەتتىك ساراپتامادان وتكىزۋگە ارەكەتتەنگەن.

ال تەرگەۋشى جابىرلەنۋشىنى الداۋ فاكتىسىن جان-جاقتى تەرگەپ تەكسەرۋ ارەكەتتەرىن جاسامادى. سونداي-اق ەسەنبايەۆ پەن ونى سىبايلاسى ابيشوۆتىڭ 2015 جىلعى 26 جەلتوقساندا الماتى قالاسى قالا قۇرىلىسى كەڭەسىندە ساۋلەتشى جەكسەن اينابەكوۆ قورعاپ شىققان جانە تەحكەڭەستەن وتكەن ەسكيزدىك جوبانىڭ ورنىنا باسقا ەسكيزدىك جوبانى اۋىستىرۋ فاكتىسىنە قۇقىقتىق باعا بەرۋ ءۇشىن جان-جاقتى تەرگەپ-تەكسەرۋ جۇرگىزىلمەدى.

قىلمىستىق ءىس ماتەريالدارىندا جينالعان دالەلدەمەلەر – ق. ەسەنبايەۆ، ە. ابيشيەۆ جانە م. مىرزاعالي ۇلىنىڭ سويلەسكەن سوزدەرى جازىلعان ديسكتەر وسى كۇنگە دەيىن ءسجقىقۇب الماتى قالاسى بويىنشا دەپارتامەنتىنىڭ تب ءامى جونىندەگى تەرگەۋشىسى ن.ج.جاكيپبەكوۆتان نەمەسە المالى اۋداندىق سوتىنان الىنبادى، قىلمىستىق ىسكە تىركەلمەدى.

كۇدىكتى ە.ابيشيەۆ پەن ق. ەسەنبايەۆتاردىڭ سوزدەرىن، ولاردىڭ داۋىستارىن يدەنتيفيكاسيالاۋ ءۇشىن سوت ساراپتاماسى جانە سوت لينگۆيستيكالىق، سوت فيلولوگيالىق، سوت پسيحولوگيالىق جانە سوت فونوگرافيالىق ساراپتامالار تاعايىندالمادى.

قىلمىستىق ءىستى تەرگەۋدىڭ جان-جاقتىلىعىن، تولىقتىعىن جانە وبەكتيۆتىلىگىن قامتاماسىز ەتۋ – ق. ەسەنبايەۆ پەن ە. ابيشيەۆتەردىڭ ارەكەتىن دۇرىس سارالاپ، قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ ءۇشىن عانا ەمەس، جالپى زاڭدىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قاجەت.

تەرگەۋشى ق. وتەپباي جابىرلەنۋشىنىڭ سەنىمىن تەرىس پايدالانىپ اسا ءىرى مولشەردە اقشا قاراجاتىن جىمقىرۋ فاكتىسىنە سوتقا دەيىنگى تەرگەپ-تەكسەرۋدى جان-جاقتى، وبەكتيۆتى جۇرگىزبەي، اتالعان قىلمىستىق ىسكە تىكەلەي قاتىستى ءمان-جايلاردى جابىرلەنۋشى مەن ونىڭ وكىلىنەن جاسىرعان. سوندىقتان ق. وتەپبايدىڭ ءىس ارەكەتىنەن سىبايلاستىق قىلمىس بەلگىلەرىن كورۋگە بولادى. ول كۇدىكتى ە. ابيشيەۆ ۇستالىپ، المالى اۋداندىق پوليسيا بولىمىنە جەتكىزىلگەنىن جابىرلەنۋشى مەن ونىڭ وكىلىنە حابارلاماعان. بۇل ازداي كۇدىكتى ە.ابيشيەۆكە قاتىستى ق ر قك-نىڭ 190-بابى 1-بولىگىندە كورسەتىلگەن قىلمىس قۇرامىنىڭ بەلگىلەرى بويىنشا 1984 جىلى تۋعان ۆ. ءليمدى الداۋ ارقىلى 600 000 تەڭگە قاراجاتىن يەمدەنۋ قىلمىستىق ءىسى وندىرىستەن قىسقارتىلعان.

كورەر كوزگە ۇرىپ تۇرعان وسىنداي زاڭسىزدىقتار ەسكەرۋسىز قالماي، ق. وتەپبايدىڭ زاڭسىز ارەكەتتەرىنە بەرىلگەن شاعىم الماتى قالاسى پد باستىعىنىڭ ورىنباسارى، پوليسيا پودپولكوۆنيگى رۇستەم ءابدراحمانوۆتىڭ باقىلاۋىنا الىنىپ، ونىڭ جەكە نۇسقاۋى نەگىزىندە قىلمىستىق ىسكە وبەكتيۆتى تەرگەۋ جۇرگىزۋ ءۇشىن ۆ. ءليمدى الداۋ فاكتىسى بويىنشا وندىرىستەن قىسقارتىلعان ەپيزود قايتا جاڭعىرىلاتىن بولدى. سونىمەن قاتار بۇكىل قالا بويىنشا ە.ابيشيەۆ پەن ق.ەسەنبايەۆتاردىڭ قاتىسۋمەن جاسالعان قىلمىستىق ەپيزوتتاردىڭ بار-جوقتىعىن انىقتاۋ جۇمىستارى جان-جاقتى، وبەكتيۆتى جۇرگىزىلمەك.

جابىرلەنۋشىنىڭ زاڭمەن قورعالاتىن مۇددەسىن قورعاۋ ءۇشىن قۇقىق قورعاۋ ورگانىنىڭ قىلمىستىق ءىستى وبەكتيۆتى جۇرگىزگەنىنىڭ ماڭىزى زور. بۇل قىلمىستى اشۋ ءۇشىن جانە باسقا دا قىلمىستاردىڭ الدىن الۋ ءۇشىن قاجەت. ال المالى اۋدانى پب ءتب-نىڭ تەرگەۋشىلەرى ءۇش جىل بويى ەشقانداي ناتيەجە شىعارمادى. ولار كۇدىكتىلەرمەن ەتەنە بايلانىسىپ الدى. سوندىقتان جابىرلەنۋشى تاراپ المالى اۋدانى پب ءتب-نىڭ تەرگەۋشىلەرىنە مۇلدەم سەنبەيدى. وسى ورايدا رۇستەم ءابدراحمانوۆ اتالعان قىلمىستىق ءىستى ءوزىنىڭ جەكە باقىلاۋىنا العانىن ىسىنە ادال ازاماتتىڭ ارەكەتى رەتىندە باعالايمىز. ەندىگى كەزەكتە قىلمىستىق ءىستى الماتى قالالىق پد ءتب-ى ءوز وندىرىسىنە الىپ، سوتقا دەيىنگى تەرگەپ-تەكسەرۋدى وبەكتيۆتى تۇردە جۇرگىزسە نۇر ۇستىنە نۇر بولار ەدى.

كۋدابايەۆا نۋرزاگي باكتىبايەۆنا

الماتى قالاسى ادۆوكاتتار القاسىنىڭ مۇشەسى