ەلىمىز تاۋەلسىزدىك العالى ماڭعىستاۋ وبلىسى حالقىنىڭ سانى ەكى ەسە وسكەن. بۇگىندە قازىنالى تۇبەكتە 720 مىڭنان استام تۇرادى. بۇگىن اقتاۋدا وتكەن وبلىستىق قوعامدىق كەڭەسى وتىرىسىندا ءوڭىردىڭ 30 جىلدا جەتكەن باستى جەتىستىكتەرىايتىلدى.
وبلىس اكىمى س.ترۇموۆتىڭ ايتۋىنشا، حالىق سانىنىڭ كوبەيۋىنە بايلانىستى قالالار اۋماعى كەڭەيىپ، جاڭا اۋىلدار مەن تۇتاس ءبىر اۋدان پايدا بولدى. مۇنايلى اۋدانى - ەلىمىز تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن قازاقستاندا قۇرىلعان العاشقى اۋدان. ول كەزدە اۋدان حالقىنىڭ سانى 53 مىڭ بولسا، وسى كۇنى مۇنايلىنىڭ 174 مىڭ تۇرعىنى بار.
تاۋەلسىزدىك جىلدارى ءوڭىردىڭ الەۋمەتتىك سالاسىندا دا وڭ وزگەرىستەر ورىن الدى. ماسەلەن، 1991 جىلى وڭىردە 151 بالاباقشا جۇمىس ىستەسە، 2020 جىلعا قاراي ولاردىڭ سانى 311-گە جەتكەن. سونىمەن قاتار، ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتەر سانى 1،5 ەسە وسكەن. ءقازىر ايماقتا 140-تان استام مەكتەپتە وقۋشىلارعا ساپالى ءبىلىم مەن تاربيە بەرىلىپ جاتىر.
ايماق باسشىسى س.ترۇموۆ 30 جىلدا دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسى دا ەلەۋلى وزگەرىستەرگە ۇشىراپ، وڭىردە جوعارى مەديسينالىق تەحنولوگيالارىمەن قارۋلانعان، ءتالىمى زور، تاجىريبەسى مول ماماندارى بار ەمحانالار، اۋرۋحانالار اشىلعانىن ايتتى.
«ەگەمەن العاننان بەرى وبلىسىمىزدا 150-دەن استام دەنساۋلىق ساقتاۋ نىسانى ىسكە قوسىلعان.وزىق ۇلگىدەگى انا مەن بالا ءۇيى، قان ورتالىعى، كارديو حيرۋرگيا ورتالىعى مەن ونكولوگيالىق ديسپانسەر اشىلىپ، ەم الۋ ءۇشىن الىسقا سابىلاتىن تۇرعىندارعا وبلىس اۋماعىندا ەمدەلىپ، كۇردەلى وتالاردى جاساۋعا مۇمكىندىك تۋدى. بىلتىر جەدەل-جاردەم اۆتوپاركى 100%-عا جاڭارىپ، تالاپقا ساي، قاجەتتى مەديسينالىق قۇرالدارمەن تولىق جابدىقتالعان جاڭا كولىكتەر ساتىپ الىندى»،- دەدى س.ترۇموۆ.
تاۋەلسىزدىك جىلدارىنىڭ تاعى ءبىر جەمىسى - ماڭعىستاۋدىڭ شەكارالىق وبلىس رەتىندە ترانزيتتىك، كولىكتىك-لوگيستيكالىق جانە ينفراقۇرىلىمدىق الەۋەتىءنىڭ ارتۋى. ەل استاناسىنان شالعايدا، تۇبەكتە جاتقان ماڭعىستاۋدا تەمىر جولى، تەڭىز جانە اۆتو جولدار قاتار دامىپ، بۇگىندە توعىز جولدىڭ تورابىنا اينالدى.
تاۋەلسىزدىك تاريحىندا تۇڭعىش رەت كاۆكاز، تۇركيا ارقىلى ەۋروپا ەلدەرىنە جاڭا باعىت اشىلدى. ءۇش مەملەكەتتى جالعايتىن «وزەن–بەرەكەت–گورگان» حالىقارالىق تەمىر جول ءدالىزى اشىلدى.
«ماڭعىستاۋ وبلىسى تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى بويىنشا جاقسى جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدى. تاۋەلسىزدىك العالى بەرى ماڭعىستاۋدا 11 ملن. 333مىڭنان استام شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي پايدالانۋعا بەرىلگەن. تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا وبلىستىڭ جالپى وڭىرلىك ءونىمى 48 ەسە ءوستى. ال جان باسىنا شاققانداعى كورسەتكىش 23 ەسەگە ارتقان. جالپى، 2005 جىلدان باستاپ ماڭعىستاۋ وبلىسىندا شاعىن جانە ورتا بيزنەستى دامىتۋدىڭ وڭ ديناميكاسى بايقالادى. سوڭعى 15 جىلدا شاعىن كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەرىنىڭ سانى 3 ەسە ۇلعايدى»،- دەدى س.ترۇموۆ.
جيىن بارىسىندا ءسوز العان وبلىستىق قوعامدىق كەڭەسىنىڭ مۇشەسى جانىبەك قوجىقتاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن ەلىمىزدە اتا زاڭىمىز قابىلدانىپ، شەكارامىز بەلگىلەنگەنمەن قاتار تاۋەلسىز سانا قالىپتاسا باستاعانىن ايتادى. ول جاسامپازدىق جولىندا ماڭعىستاۋدىڭ دا جەتكەن جەتىستىكتەرى از ەمەستىگىن تىلگە تيەك ەتتى. «تاۋەلىزدىك العانعا دەيىن ماڭعىستاۋدىڭ ءبىر دە ءبىر اۋىلىندا گاز جوق بولاتىن. سوڭعى 20 جىلدا ماڭعىستاۋ 100 پايىز قامتىلدى. بۇل رەسپۋبليكا بويىنشا ءبىرىنشى كورسەتكىش»،-دەدى ج.قوجىق.
بيىلعى مەرەيلى جىل اياسىندا وبلىستا «ەل يگىلىگى ءۇشىن!» جوباسى باستالدى. جوبا ءوڭىر تۇرعىندارى ءۇشىن اسا قاجەتتى الەۋمەتتىك ماڭىزى بار نىساندار مەن شارالاردى جۇيەلى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن جاساقتالعان.
جىل باسىنان بەرى وبلىس تۇرعىندارىنا تاماشا تارتۋلار جاسالىپ جاتىر. اۋىلداردا سپورت كەشەندەرى، جاڭا ساياباقتار اشىلىپ، سۋبۇرقاقتار ىسكە قوسىلدى. اقتاۋدا تۇڭعىش پرەزيدەنت ساياباعىنىڭ قۇرىلىسى باستالدى.
جىل سوڭىنا دەيىن تاعى ءبىرقاتار وندىرىستىك جانە الەۋمەتتىك-مادەني نىسانداردى حالىق يگىلىگىنە تاپسىرۋ كوزدەلۋدە.
«اۋىل – ەل بەسىگى» جوباسى اياسىندا جالپى 3 ملرد. تەڭگەگە 102 شىقىرىم جول سالىنىپ، ورتاشا جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەدى. جاڭا وقۋ جىلىندا ەڭسەلى مەكتەپتەر مەن بالا باقشالار پايدالانۋعا بەرىلەدى دەپ كۇتىلۋدە.
پىكىر قالدىرۋ